Tuyến đường Pháp Vân - Cầu Giẽ vốn là dự án được Ban Quản lý dự 18 (PMU18), Bộ GTVT xây dựng bằng ngân sách nhà nước, đến đầu năm 2014 Bộ GTVT đã đồng ý cho liên danh nhà đầu tư là Công ty cổ phần BOT Pháp Vân - Cầu Giẽ thực hiện dự án nâng cấp đường Pháp Vân – Cầu Giẽ từ 2 lên 4 làn xe với tổng mức đầu tư 6.731 tỷ đồng.
Đến tháng 10/2015, mặc dù dự án thi chưa xong giai đoạn 1, nhưng Bộ GTVT đã chấp nhận cho nhà đầu tư thu phí phương tiện qua lại với mức 45.000 đồng/lượt xe dưới 9 chỗ ngồi. Với tổng mức đầu tư trên, nhà đầu tư được thu phí vòng 17 năm 3 tháng.
Tuy nhiên theo số liệu kiểm đếm xe độc lập mà PV Tiền Phong có được trong loạt bài “Nghịch lý các dự án BOT” (đăng tháng 6/2016), với bình quân 25.000 lượt xe/ngày, nếu quy về dạng xe tiêu chuẩn thì mỗi ngày trạm BOT Pháp Vân – Cầu Giẽ thu được tổng số tiền 1,6 đến 1,8 tỷ đồng/ngày. Với mức thu và lưu lượng này, chỉ cần 11 năm 7 tháng là đủ số tiền đầu tư chứ không cần phải kéo dài đến 17 năm 3 tháng.
Tổng cục ĐBVN yêu cầu trạm BOT Pháp Vân – Cầu Giẽ phải phục hồi, báo cáo công khai dữ liệu trước thời điểm 10/6/2019. Ảnh: Anh TrọngNăm 2016, với lý do nhà đầu tư nắm quyền kiểm soát dự án không minh bạch con số doanh thu, lưu lượng xe qua trạm với các liên danh đầu tư dự án, Tổng Cty Xây dựng công trình giao thông 1 – Công ty CP (Cienco1) một trong 3 liên danh dự án đã có đơn gửi các cơ quan chức năng “tố” nhà đầu tư nắm quyền kiểm soát tại Công ty cổ phần BOT Pháp Vân - Cầu Giẽ nội dung này.
Sau sự việc trên, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã thành lập các tổ giám sát công tác tại trạm thu phí BOT Pháp Vân – Cầu Giẽ. Kết quả, những ngày giám sát ngẫu nhiên, tổ công tác đã ghi nhận, mỗi ngày trạm thu được hơn 1,9 tỉ đồng. So với con số 1,2 dến 1,4 tỷ đồng/ngày Công ty cổ phần BOT Pháp Vân - Cầu Giẽ báo cáo với Bộ GTVT trước đó, con số này chênh khoảng 500 triệu đồng/ngày.
Còn theo thông tin doanh thu PV Tiền Phong vừa có được trong ngày 13/6, trong tháng 5 vừa qua, tổng doanh thu tại các trạm BOT tuyến Pháp Vân – Cầu Giẽ gồm trạm Pháp Vân, Trạm Thường Tín, Trạm Vạn Điểm, trạm Cầu Giẽ có doanh thu trên 57,9 tỷ đồng, trung bình mỗi ngày trạm có tổng thu gần 2 tỷ đồng. Đây là con số mà các trạm BOT Pháp Vân – Cầu Giẽ thu được tương đương trong các tháng thời gian qua. Như vậy, với doanh thu này, trạm BOT Pháp Vân – Cầu Giẽ chỉ cần 108 tháng (9 năm) là đủ tổng mức đầu tư 6.731 tỷ đồng cho dự án, chứ không cần đến 207 tháng (17 năm 3 tháng) như hợp đồng BOT với Bộ GTVT.
Người nắm quyền chi phối BOT Pháp Vân – Cầu Giẽ là ai?
Cũng xin được nói thêm về doanh nghiệp thực hiên dự án là Cty Cổ phần BOT Pháp Vân - Cầu Giẽ. Đây là doanh nghiệp liên kết giữa 3 nhà đầu tư thực hiện nâng cấp đường Pháp Vân – Cầu Giẽ. Với tổng số vồn 6.731 tỷ đồng thực hiện dự án, nhưng 3 nhà đầu tư này chỉ góp có khoảng 12%, tương đương 800 tỷ đồng để thực hiện dự án, số còn lại là đi vay ngân hàng và được trả dần qua thu phí phương tiện. Cụ thể, trong tổng số 800 tỷ đồng, Cty Cổ phần Đầu tư phát triển Minh Phát góp 65%; Tổng Cty Xây dựng công trình giao thông 1 – Cty CP Cienco1 góp: 18%; Cty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng giao thông Phương Thành góp: 17%.
Sau khi 3 liên danh này thỏa thuận liên kết và được Bộ GTVT phê duyệt dự án, đã thành lập ra Cty Cổ phần BOT Pháp Vân - Cầu Giẽ thực hiện dự án, bà Nguyễn Cẩm Tú, được bầu giữ chức Tổng Giám đốc. Với 65% tỷ lệ góp vốn, Cty Cổ phần Đầu tư phát triển Minh Phát, có trụ sở chính tại số 181, Trần Hưng Đạo, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh do bà Nguyễn Cẩm Tú được nắm quyền kiểm soát. Những năm đầu, Cty Cổ phần BOT Pháp Vân - Cầu Giẽ có trụ sở tại tòa nhà Minh Tâm, Nguyễn Văn Cừ, Long Biên, Hà Nội; nay được đặt tại nhà điều hành Trạm BOT Pháp Vân – Cầu Giẽ, xã Liên Ninh, Thanh Trì, Hà Nội.
Bà Nguyễn Cẩm Tú trong một buổi làm việc với thành phố Hà Nội. Ảnh: A.Trọng. Sau những lùm xùm về không minh bạch trong hoạt động, doanh thu… gần đây dự án BOT Pháp Vân – Cầu Giẽ lại thu hút sự chú ý của dư luận khi chậm thực hiện quy định đã có hiệu lực từ 1/3/2017 về việc sao lưu dữ liệu hình ảnh hoạt động tại trạm, trong đó ảnh lưu lượng phương tiện và hoạt động thu phí tại các ca-bin. Việc này, sau đó đã được Tổng cục Đường bộ Việt Nam (ĐBVN) yêu cầu nếu từ thời điểm 10/6/2019 Công ty cổ phần BOT Pháp Vân - Cầu Giẽ không đáp ứng các quy định trên sẽ dừng thu phí.
Trong buổi làm việc với lãnh đạo Tổng cục ĐBVN ngày 11/6/2017, đại diện nhà đầu tư ông Vũ Ngọc Oánh, Phó Tổng giám đốc Công ty CP BOT Pháp Vân – Cầu Giẽ (MPC) lý giải: do phải mất thời gian ký hợp đồng Phụ lục và trang bị, nâng cấp máy móc nên từ sau ngày 10/6/2019, các trạm BOT trên tuyến đã thực hiện sao lưu dữ liệu theo quy định mới.
Với nội dung một số dữ liệu thu phí còn thiếu trong thời gian trước thời điểm 10/6/2019 đến 1/3/2017, lãnh đạo Tổng cục ĐBVN yêu cầu nhà đầu tư phải khắc phục, bổ sung để sớm có báo cáo Tổng cục và công khai với báo chí.
