Cảnh báo cạn nguồn dự phòng quỹ BHYT
Theo thống kê của BHXH Việt Nam, trong 6 tháng đầu năm 2017, chi khám chữa bệnh là 41.283 tỷ đồng, chiếm 59,5% quỹ được sử dụng trong năm 2017, vượt 6.500 tỷ đồng so với dự toán chi 6 tháng của BHXH Việt Nam. Tốc độ gia tăng chi phí 6 tháng đầu năm 2017 rất lớn, bằng 30% so với cùng kỳ năm 2016. Nhiều địa phương đã sử dụng hết 70%, thậm chí 90% quỹ khám chữa bệnh BHYT cả năm. 51 tỉnh bội chi lớn, như: Nghệ An trên 900 tỷ đồng, Thanh Hóa trên 800 tỷ, Quảng Nam trên 300 tỷ đồng… Ông Phúc cho rằng, đây là một thực trạng đáng báo động. “Trong điều kiện mức đóng không tăng, nếu chính sách BHYT giữ ổn định như hiện nay, với mức chi tiêu này, dự kiến mỗi năm quỹ BHYT phải bù 10.000 tỷ đồng cho chi khám chữa bệnh BHYT.
Đến năm 2020, sẽ sử dụng hết nguồn dự phòng để cân đối quỹ. Còn nếu các điều chỉnh chính sách theo hướng đang được xây dựng (sửa đổi Nghị định 105, mở rộng danh mục thuốc, chi trả ARV, khấu hao trang thiết bị, tài sản cố định…), chi phí sẽ còn tăng cao hơn nhiều lần, dự kiến đến 2020 sẽ thiếu hụt khoảng 100.000 tỷ đồng”, ông Phúc đưa ra cảnh báo.
Theo ông Lê Văn Phúc, bội chi quỹ BHYT do nhiều nguyên nhân khác nhau: Thông tuyến, chưa phân hạng BV tư nhân khiến tình trạng đồng loạt xuống hạng để được khám chữa bệnh thông tuyến, tăng giá dịch vụ khám chữa bệnh theo Thông tư 37, chế tài xử phạt chưa nghiêm, chưa đủ mạnh… Bên cạnh đó, nhiều cơ sở khám chữa bệnh còn sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi để trục lợi quỹ. Một số cơ sở y tế soạn sẵn bộ con dấu quy định hơn 10 xét nghiệm. Bệnh nhân nào vào khám cũng áp con dấu đó vào như là quy trình bắt buộc, chỉ định của bác sĩ. Bệnh nhân nào đến thăm khám, với bất kỳ bệnh gì cũng bị chỉ định làm một loạt xét nghiệm như nhau. Bên cạnh đó, kê thêm giường bệnh cũng là một vấn đề nhức nhối, có những bệnh viện tăng hơn 40% chi phí do thêm giường bệnh.
Bất thường khám chữa bệnh
Ông Đàm Hiếu Trung - Phó Giám đốc Trung tâm giám định BHYT và thanh toán đa tuyến khu vực phía bắc (BHXH Việt Nam), qua 7 tháng đầu năm 2017, có 91.160.654 lượt khám bệnh theo thẻ BHYT với đề nghị thanh toán là 46.686 tỉ đồng. Trong đó, 31 tỉnh gia tăng chi phí khám chữa bệnh trên 40% so với cùng kỳ 2016. Đặc biệt, có một số tỉnh gia tăng trên 70%: Kon Tum; Lạng Sơn; Khánh Hòa.
Ông Đàm Hiếu Trung cho biết, qua theo dõi trên hệ thống trong giám sát đợt 3, BHXH Việt Nam phát hiện 1.580 bệnh nhân khám chữa bệnh bình quân từ 8 lần/tháng. Có những bệnh nhân khám bệnh nhiều một cách bất thường. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến bội chi quỹ BHYT. Điển hình như, bệnh nhân Tiền Văn B. (mã thẻ BT2950100800533) đã khám, chữa bệnh (KCB) 132 lượt tại 7 cơ sở y tế trong 8 tháng đầu năm, số tiền 30.367.033 đồng. Cụ thể, trong tháng 1 bệnh nhân đi khám 8 lần trong đó ngày 3/1/2017 bệnh nhân khám tại 3 cơ sở khám chữa bệnh. Ngày 13/1/2017, 23/1/2017 bệnh nhân đi khám tại 2 cơ sở khám chữa bệnh. Trong tháng 3, bệnh nhân B. đi khám 17 lần. Trong 12 lần đi khám bệnh, bệnh nhân được cấp trùng thuốc Methyl prednisolone trong đợt khám ngày 1/2/2017 và 3/2/2017, 8/2/2017.
Hay như bệnh nhân Đoàn Công T. (mã thẻ GD4750103400040) khám chữa bệnh 70 lần tại 7 cơ sở y tế khác nhau với số tiền 79.689.988 đồng. Trong đó có 9 ngày bệnh nhân KCB có chi phí tại 2 cơ sở khác nhau; nhiều lần khám cấp thuốc nhóm thuốc tim mạch, mỡ máu, tiểu đường có giá trị cao, như: Nexium Mups, NovoMix, Crestor…
Ông Đàm Hiếu Trung cho biết, đối với các trường hợp nêu trên, BHXH Việt Nam đã yêu cầu các tỉnh, thành phố thực hiện giám định trực tiếp theo đúng qui trình giám định, thu hồi các khoản chi không đúng qui định và công khai trên trang/cổng thông tin điện tử của địa phương.
“Quỹ BHYT luôn đảm bảo mức chi tối đa hợp lý, hợp pháp cho các trường hợp thực sự cần điều trị. Tuy nhiên, chúng ta không thể chấp nhận những chi phí bất hợp lý, lãng phí nguồn tài chính quan trọng này, cụ thể như chỉ định điều trị nội trú để tăng tiền ngày giường, chi phí điều trị, chỉ định cận lâm sàng không cần thiết, sử dụng biệt dược gốc đắt tiền lan tràn, không hợp lý cả với mức độ bệnh và phạm vi hoạt động của cơ sở y tế làm tăng chi trong khi nguồn quỹ có hạn…”.
Ông Phạm Lương Sơn, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam
