Dấu hiệu oan khuất?
Ngày 21/3/2005 xảy ra một vụ giết người và hiếp dâm tại xã Yên Thịnh, Yên Định, Thanh Hóa. Nạn nhân là Hoàng Thị Loan, sinh ngày 15/8/1991.
Theo cáo trạng truy tố, vào lúc 17 giờ ngày 21/03/2005, Hoàng Thị Loan ra bờ sông Cầu Chày, thuộc địa phận xã Yên Thịnh đi vệ sinh. Đến tối, gia đình phát hiện Loan mất tích liền tổ chức đi tìm nhưng không thấy. Đến 13 giờ ngày 22/3/2005, phát hiện xác Loan tại bờ sông Cầu Chày thuộc xã Xuân Minh, huyện Thọ Xuân - Thanh Hóa. Sau đó, cơ quan giám định pháp y tỉnh Thanh Hóa kết luận cháu Hoàng Thị Loan chết do bị thắt cổ, trên người nạn nhân có dấu hiệu ngạt nước, bị hiếp dâm.
Ngày 20/4/2005, Lê Văn Mạnh bị bắt tại nhà (thôn 4, xã Yên Thịnh, Yên Định, Thanh Hóa). Ngày 23/4/2005, Lê Văn Mạnh từ trong trại giam gửi một bức thư cho bố với nội dung nhận tội mình là người đã hiếp, giết cháu Loan. Cơ quan Công an đã thu giữ bức thư này và tiến hành điều tra. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, cơ quan Công an đã có đủ cơ sở kết luận Lê Văn Mạnh (sinh năm 1982) có hành vi giết người, hiếp dâm và cướp tài sản đối với nạn nhân Hoàng Thị Loan.
Ngày 29/7/2005, Tòa án nhân dân tỉnh Thanh Hóa xét xử sơ thẩm, ra bản án tuyên tử hình Lê Văn Mạnh với 3 tội danh “Giết người”, “Hiếp dâm trẻ em” và “Cướp tài sản”.
Ngày 27/10/2005, Tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao xét xử phúc thẩm hủy bỏ bản án sơ thẩm về tội danh “Giết người” và “Hiếp dâm trẻ em” với Mạnh, giao Tòa án nhân dân tỉnh Thanh Hóa tiến hành tố tụng lại từ giai đoạn điều tra…
Vụ án trải qua 6 phiên tòa xét xử và một phiên giám đốc thẩm. Qua nhiều cấp xét xử, Lê Văn Mạnh với hình phạt chung là tử hình.
Vài đồng nghiệp nhiệt tình cậy nhờ các luật sư quen biết khổ công tìm hiểu điều tra và vạch ra những khiếm khuyết bất cập trong cáo trạng. Đó là việc, không sử dụng biện pháp khoa học để xác định hung thủ (mẫu mắt, dấu vân tay, mẫu xác tinh trùng trong người nạn nhân để xác định ADN). Đây là chứng cứ cực kỳ quan trọng có tính quyết định của vụ án. Lấy lời khai em gái Mạnh mới 9 tuổi không có người giám hộ. Chứng cứ kết án chỉ dựa vào lời khai nhận của bị cáo. Bị cáo từ chối luật sư chỉ định nhưng tòa vẫn tiến hành xét xử. Có dấu hiệu bức cung, dụ cung.
Trong các phiên tòa, Lê Văn Mạnh đều phản cung, cho rằng mình bị đánh đập, tra tấn dã man trong trại giam. Không ghi ý kiến luật sư bào chữa trong phiên tòa phúc thẩm. Ngoài ra còn rất nhiều điều mâu thuẫn trong nội dung bản cáo trạng. Cáo trạng chỉ lấy lá thư nhận tội ra làm bằng chứng kết án, tuy nhiên những bức thư kêu oan không nhắc đến.
Ngoài bức thư nhận tội gửi cho bố sau 3 ngày bị bắt mà Mạnh phản cung, Mạnh còn gửi ra khá nhiều những bức thư khác để cầu cứu và kêu oan. Tuy nhiên, cơ quan điều tra chỉ quan tâm đến duy nhất 1 bức thư nhận tội.
Những bất hợp lý cùng mâu thuẫn ấy, những nhà báo, có thể do bất lực, do thói quen nữa, cũng chỉ biết kính chuyển đơn của gia đình tử tù đến các cơ quan có trách nhiệm khẩn trương coi xét!
Hình ảnh bà mẹ Lê Văn Mạnh gầy gò cùng đứa con nhỏ của Mạnh lê lết nhiều ngày đi kêu gõ ở những cửa công quyền để kêu oan cho con thực sự ám ảnh…
Chỉ ngày kia thôi…
Phần nghìn tia hy vọng
Nghĩ ngợi miên man, tôi chợt nhớ đến một người.
Đó là nguyên Phó Viện trưởng Viện KSND Tối cao Dương Thanh Biểu. Một chuyên gia về phát hiện ra các án oan. Làm nghề kiểm sát nhưng ông có khiếu viết lách. Cái năm ông ra cuốn sách về Tạ Đình Đề, tôi có gặp ông…
Giữa khuya lục lọi một hồi. May quá có điện thoại và email của ông đây.
Kính gửi anh Dương Thanh Biểu
Xin lỗi anh về sự đường đột này.
Email này cho anh viết lúc 2 giờ sáng. Tôi mạo muội quấy phiền đến anh.
Chắc trong ký ức, anh có nhớ vụ Lê Văn Mạnh ở Yên Thịnh, Yên Định, Thanh Hóa phạm tội giết người, hiếp dâm năm 2005?
Qua nhiều cấp xét xử, Lê Văn Mạnh với hình phạt chung là tử hình.
11 năm nay, người mẹ nghèo khó khốn khổ của Lê Văn Mạnh liên tục lần mò đến các cơ quan pháp luật để kêu oan cho con.
Mới nhất, nhiều luật sư cũng đã ký tên vào đơn đề nghị các cơ quan có trách nhiệm khẩn trương coi xét, trước mắt là hoãn thi hành án…
Nhưng vô vọng.
Ngày 26/10/2015 tới đây, Lê Văn Mạnh sẽ ra pháp trường.
Cũng xin nói luôn, tôi không có mối quan hệ quen biết gì với thân nhân gia đình và bị cáo Lê Văn Mạnh cả. Mà chỉ là một nhà báo thường.
Trong thâm tâm tôi, trước đây từng tiếp cận hồ sơ về Lê Văn Mạnh, cứ bám riết lấy tôi cái cảm giác Lê Văn Mạnh bị oan?
Cảm giác đó càng rõ rệt khi đọc rất kỹ Bản kháng nghị Giám đốc thẩm do Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát Tối cao Dương Thanh Biểu ký ngày 23/4/2007 (VKSNDTC 12/ QĐ/V3) đã thẳng thắn chỉ ra những khiếm khuyết trong quá trình tố tụng của cơ quan chức năng của vụ án Lê Văn Mạnh.
Vẫn biết ông Viện phó, KSV cao cấp Dương Thanh Biểu đã về hưu nhưng tố chất nhân văn luôn thường trực đeo bám người lính- nhà thơ Dương Thanh Biểu suốt cả cuộc đời cộng với các mối quan hệ đã có, cộng với tố chất nhanh nhạy trời phú khi “ngửi’’ thấy mùi oan sai của nhiều vụ việc (trong đó có vụ cụ Tạ Đình Đề mà anh cùng tôi có hân hạnh quen biết) rất mong anh:
Tiếp cận hồ sơ của Lê Văn Mạnh để khảo sát lại quá trình tố tụng sau thời điểm Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm do anh ký.
Anh Biểu ạ, như trên tôi đã nói chỉ mới là cảm giác thôi chuyện Lê Văn Mạnh bị oan. Nhưng án phải tại hồ sơ. Sự thật phải được thấp thoáng đâu đây giữa những dòng bút lục cùng cái tài cái tâm của người cán bộ điều tra. Vậy trước mắt cảm phiền anh hỏi nhanh lại một số anh em bên Viện về vụ việc này chẳng hạn. Có phải Lê Văn Mạnh bị oan? Hay ngược lại?
Rất mong nhận được hồi âm sớm nhất của anh
Rất cảm ơn. Chúc anh và gia đình vui mạnh. An lành
Mờ sáng, tôi mới dám nhắn tin để giục anh mở email.
Rất nhanh. Khoảng 9 giờ chủ nhật (25/10) có hồi âm.
Xin trích ra ít dòng
…Đọc thư anh vừa vui lại vừa buồn. Vui vì anh đã gửi thư cho tôi và bày tỏ những nỗi niềm rất đồng cảm với tôi. Nhưng cũng thật buồn vì vụ án Lê Văn Mạnh cuối cùng lại có kết cục bi oan như vậy.
Nhận được thư anh, tôi liền gọi điện cho người trước đây đã tham mưu cho tôi giải quyết vụ án này và cũng gọi cả cho người có trách nhiệm ở VKSTC. Tôi nói rằng, kháng nghị năm 2007 trước đây đã được VKSTC cử người về xác minh điều tra lại rất tỷ mỷ, cẩn thận và phát hiện vụ án này có nhiều thiếu sót nghiêm trọng nên tập thể lãnh đạo VKSTC đã đi đến kết luận và kháng nghị như trên. Sau đó tôi nghỉ hưu và có hỏi lại một số người bên TANDTC thì họ cũng đồng tình với kháng nghị của Viện trưởng VKSTC. Nhưng đáng tiếc, hiện nay, người ta giải thích với tôi là, sau khi điều tra lại, hiện nay các cơ quan có trách nhiệm vẫn kết luận Lê Văn Mạnh có tội anh Xuân Ba à.
Nghe tin anh báo tôi thật sự buồn vô cùng…
Tôi nhìn hồi lâu vào tờ Thông báo về việc thi hành bản án tử hình mà ông bạn chuyển cho hồi tối qua.
Tòa án ND tỉnh Thanh Hóa. Số 2496/ TBTA. Thanh Hóa ngày 16/10/2015. Kính gửi ông Lê Văn Chính và bà Nguyễn Thị Việt ( bố và mẹ Lê Văn Mạnh- NV) thôn 4 xã Yên Thịnh, Yên Định, Thanh Hóa. Căn cứ… Tòa án Thanh Hóa thông báo cho ông bà được biết về việc thi hành án tử hình để làm đơn xin nhận tử thi của người chấp hành án tử hình về địa phương an táng.
Nếu gia đình có nguyện vọng nhận tử thi về địa phương an táng thì gửi đơn đến Chánh án Tòa án ND tỉnh Thanh Hóa trước ngày 26/10/2015.
Rồi tôi cũng có số điện thoại của ông Phạm Ngọc Bảo, Chánh án Tòa án Thanh Hóa.
Sau xưng họ tên tôi thành thực xin lỗi đã đường đột gọi điện thoại đến ông trong ngày nghỉ…
Xin ông cho biết ngày mai Tòa án nhân dân tỉnh Thanh Hóa có tổ chức thi hành án tử hình đối với tử tù Lê Văn Mạnh như thông báo số 2496 ngày 16/10/2015 do ông ký không ạ?
Xin lỗi anh ở đâu nhỉ
Tôi phải xưng tên một lần nữa
Đây là việc mật. Tuyệt mật- giọng ông Bảo- tôi không thể nói trên điện thoại với anh được. Dù anh có vào đây cũng vậy thôi.
Một hồi loanh quanh điện thoại thêm cho đồng nghiệp người quen ở Thanh Hóa, nhưng cũng không khá hơn.
Chiều muộn. Mấy ông bạn đồng nghiệp lại hé cái tin luật sư Trần Vũ Hải (một trong nhóm 6 luật sư từng có nhiều đơn thư đề nghị hoãn thi hành án Lê Văn Mạnh) đã có cuộc gặp với một số nhà báo quan tâm đến vụ này…
Chập tối lại tiếp có tin về một ông đại biểu Quốc hội (xin được giấu tên) đang tiếp cận với ông Chánh án Tòa Tối cao Trương Hòa Bình về việc xin hoãn thi hành án cho Lê Văn Mạnh.
Khuya nhờ người điện cho LS Trần Vũ Hải, LS cho biết chưa có tin gì cũng đang phập phồng đợi…
Sáng sớm mở mạng, coi báo… tôi biết không ít người cũng đang thở phào như mình khi chú mục vào cái tin hôi hổi hoãn thi hành án tử tù Lê Văn Mạnh!
Thở ra một nửa hơi, tôi vẫn chưa rõ cái kênh nhân ái nào đã xoay chuyển được tình thế đúng nghĩa “thập tử nhất sinh” này?
Một nửa thôi bởi nói như ông bạn đồng nghiệp, nếu được hoãn thì Mạnh có cơ hội kêu oan và các luật sư có cơ hội để vào cuộc, đi đến cùng vụ án này. Nếu Mạnh thực sự vô tội thì tránh được những oan khuất và cứu được một mạng người.
Phó Chánh án tòa án Tối cao Nguyễn Sơn vừa trả lời phỏng vấn một tờ báo: Về việc có ý kiến cho rằng Lê Văn Mạnh bị oan và gia đình có đơn kêu oan, TANDTC sẽ xem xét theo quy định của pháp luật trên tinh thần không làm oan người không có tội và không bỏ lọt tội phạm. Hiện nay, Chánh án TANDTC cũng đã chỉ đạo các bộ phận chuyên môn, nghiệp vụ khẩn trương xem xét lại vụ việc theo quy định của pháp luật.
