Kế hoạch bẫy bắt rùa Hoàn Kiếm là một phần trong kế hoạch bảo tồn rùa Hoàn Kiếm được UBND thành phố Hà Nội phê duyệt tháng 10/2020. Kế hoạch định hướng đến 2030 ngăn chặn sự suy giảm, từng bước phục hồi, cải thiện và tăng số lượng rùa Hoàn Kiếm trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Trước mắt, kế hoạch đặt mục tiêu tập trung bảo vệ an toàn rùa Hoàn Kiếm tại 2 hồ, nghiên cứu xây dựng cơ sở bảo tồn rùa Hoàn Kiếm đồng thời tiến hành điều tra, xác minh số lượng cá thể, giới tính rùa Hoàn Kiếm tại hồ Đồng Mô và Xuân Khanh. Dự kiến giai đoạn 2021- 2025 sẽ nghiên cứu đặc điểm sinh học, điều kiện tự nhiên, môi trường phù hợp làm căn cứ đề xuất kế hoạch ghép đôi sinh sản, nếu được.
Từ đó đến 2026 sẽ thực hiện các dự án bảo tồn, ghép đôi sinh sản, ương nuôi giống loài rùa Hoàn Kiếm, tiến tới phục hồi quần thể loài rùa quý hiếm nhất thế giới và là biểu tượng tâm linh của người Hà Nội.
Để thực hiện kế hoạch, Chi cục Thủy sản Hà Nội phối hợp với Chương trình Bảo tồn rùa châu Á (ATP) đã lên kế hoạch bẫy bắt 3 cá thể rùa Hoàn Kiếm gồm hai cá thể ở hồ Đồng Mô và một cá thể ở hồ Xuân Khanh. Sau nhiều lẫn trì hoãn do ảnh hưởng của COVID-19, việc bẫy bắt được thực hiện từ hôm qua. Kết quả đã bẫy bắt được 1 cá thể rùa Hoàn Kiếm ở hồ Đồng Mô.
Nguồn tin của Tiền Phong cho biết, sau khi bẫy bắt thành công, cơ quan chức năng sẽ tiến hành xác định sức khỏe và giới tính loài.
Rùa Hoàn Kiếm là loài rùa quý hiếm nhất thế giới. Ghi nhận chính thức cho thấy, thế giới chỉ còn 4 cá thể gồm 3 cá thể ở Việt Nam và một cá thể rùa đực ở vườn thú Tô Châu (Trung Quốc).
Cá thể rùa Hoàn Kiếm vừa bẫy bắt được phát hiện lần đầu vào năm 2007 bởi Chương trình Bảo tồn rùa châu Á. Năm 2008, trong trận lụt lịch sử của thành phố Hà Nội, cá thể này tràn ra khỏi hồ Đồng Mô và bị ngư dân bẫy bắt. Sau đó, nhờ sự can thiệp của các tổ chức bảo tồn và cơ quan chức năng, cá thể này được thả về tự nhiên và được bảo tồn suốt 12 năm qua.
Năm 2018, nhờ công nghệ phân tích gene môi trường, các nhà bảo tồn xác định có một cá thể rùa Hoàn Kiếm ở hồ Xuân Khanh (Sơn Tây). Năm nay, Chương trình Bảo tồn rùa châu Á thu thập được bằng chứng chứng minh có thêm một cá thể rùa Hoàn Kiếm ở hồ Đồng Mô. Cả 3 cá thể này đều chưa được xác định giới tính.
