“Những diễn biến hiện nay trên thế giới đang gây ra nhiều mối quan ngại lớn đối với chúng ta”, Tổng thống Thein Sein nói. Trong khi đó, dự thảo tuyên bố của các bộ trưởng ngoại giao ASEAN có đoạn viết: “Chúng tôi bày tỏ quan ngại nghiêm trọng trước những diễn biến gần đây ở biển Đông, khiến căng thẳng trong khu vực tăng lên”, AFP đưa tin. Dự thảo cũng kêu gọi chấm dứt “những hành động gây bất ổn” ở các khu vực tranh chấp.
Hôm qua, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết, tại hội nghị, các bộ trưởng đã trao đổi về tình hình biển Đông; bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình căng thẳng phức tạp vừa qua trên biển Đông, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo đảm hoà bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải và hàng không ở biển Đông; tuân thủ luật pháp quốc tế, Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982; giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, thực hiện kiềm chế, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông.
Các bộ trưởng cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải sớm đạt được Bộ quy tắc ứng xử ở biển Đông. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh hậu quả nghiêm trọng của những sự việc phức tạp vừa qua trên biển Đông, yêu cầu các bên không để tái diễn những hành động phức tạp…
Trong khi đó, hãng tin nhà nước Trung Quốc CNS vừa nói rằng, Bắc Kinh đã quyết định địa điểm xây dựng hải đăng trên 5 khu vực thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam mà Trung Quốc gọi là Tây Sa. Báo Hong Kong South China Morning Post đưa tin, những cột đèn biển này sẽ được xây trên Bãi Đá Bắc, Đá Hải Sâm, đảo Duy Mộng, đảo Đá Nam và đảo Hòn Tháp.
CNS dẫn lời một quan chức Trung tâm Bảo đảm hàng hải Trung Quốc nói rằng, nhóm kỹ thuật viên đã khảo sát những đảo và bãi đá này từ hôm 27/7. Trung Quốc đang đo đạc, thử tín hiệu liên lạc, tiếp tục khảo sát, thu thập mẫu địa chất. Trong khi đó, Philippines đang đề xuất áp dụng lệnh cấm xây dựng và các hoạt động khác có thể đẩy căng thẳng leo thang ở những vùng biển tranh chấp. Tuy nhiên, Trung Quốc bác bỏ điều này, cho rằng họ có thể xây dựng bất kỳ điều gì họ muốn.
Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN mở đầu chuỗi các hội nghị lớn giữa ASEAN với các đối tác, cũng như Hội nghị Ngoại trưởng Cấp cao Đông Á và Diễn đàn Khu vực ASEAN lần thứ 21 diễn ra từ ngày 8 đến 10/8.
Ngày khai mạc Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 47 trùng với ngày kỷ niệm 47 năm thành lập ASEAN. Bên cạnh vấn đề an ninh khu vực, Tổng thống Myanmar nhấn mạnh các thành quả to lớn mà ASEAN đạt được trong 47 năm qua, và nêu rõ quyết tâm của các nước thành viên ASEAN tiếp tục phấn đấu, xây dựng thành công một Cộng đồng ASEAN vững mạnh, hòa bình, và thịnh vượng.
Tổng thống Thein Sein cho rằng, sau 47 năm thành lập và phát triển, hơn bao giờ hết, ASEAN càng cần đề cao tinh thần đoàn kết, nâng cao uy tín và vị thế, tạo nền tảng vững chắc cho Cộng đồng ASEAN tiến bước vào một giai đoạn phát triển mới sau 2015.