Mỹ đề nghị dừng khiêu khích ở biển Đông

Thượng nghị sĩ Bob Corker tin tưởng rằng, việc Thỏa thuận hợp tác hạt nhân dân sự Việt-Mỹ (còn được gọi là Hiệp định hợp tác hạt nhân 123) vừa được Quốc hội Mỹ thông qua và sắp có hiệu lực trong vài ngày tới sẽ đưa quan hệ Việt-Mỹ lên tầm cao mới. 

Ông Corker cho rằng, kết thúc đàm phán TPP sẽ tốt về mặt chiến lược cho cả Việt Nam và Mỹ. Ông nói rằng, phía Việt Nam rất quan tâm một số vấn đề trong đàm phán TPP. Việt Nam đã đề nghị Mỹ cần tính đến Việt Nam đang ở vị trí nào trong quá trình phát triển, còn Mỹ quan tâm vấn đề sở hữu trí tuệ và quyền tiếp cận thị trường. 

Theo Thượng nghị sĩ Bob Corker, tháng 11 tới, Mỹ sẽ tổ chức bầu cử giữa kỳ và mọi vướng mắc trong quá trình đàm phán TPP sẽ được giải quyết sau kỳ bầu cử này. Ông cho rằng, cần cân bằng lợi ích các bên và hy vọng đàm phán TPP sẽ đạt được những thỏa thuận cuối cùng trong vòng 12-18 tháng nữa.

Mỹ sẽ hành động rõ ràng hơn 

Về việc Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam, Thượng nghị sĩ Bob Corker cho biết, vấn đề này được đề cập trong buổi làm việc với Thượng tướng Trương Quang Khánh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam. 

Ông Corker nói rằng, không chỉ tướng Trương Quang Khánh mà nhiều quan chức Việt Nam khác, trong đó có Chủ tịch nước Trương Tấn Sang khi gặp ông đều kêu gọi chính phủ Mỹ sớm dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí sát thương và nhấn mạnh đây là công việc quan trọng, cần thiết để khẳng định mức độ tin cậy lẫn nhau, bình thường hóa hoàn toàn quan hệ hai nước.

“Việt Nam đã đạt được nhiều tiến bộ và quan hệ hai nước đang trong giai đoạn phát triển tốt đẹp hướng về tương lai. Đã có sự ấm lên và cởi mở hơn trong Quốc hội Mỹ khi bàn thảo vấn đề này (bán vũ khí cho Việt Nam)”, ông Corker cho biết.

Trả lời câu hỏi của Tiền Phong về quan điểm của Mỹ trước việc Trung Quốc vừa bác bỏ đề nghị của Mỹ và Philippines cần “đóng băng” các tranh chấp và đình chỉ các công trình xây dựng tại các khu vực tranh chấp ở biển Đông, Thượng nghị sĩ Bob Corker nói rằng, đúng là có một sự mơ hồ nhất định và khoảng cách giữa chiến lược “xoay trục” sang châu Á - Thái Bình Dương với những hành động thực tế của Mỹ. Chính sự mù mờ trên khiến Trung Quốc trở nên hung hăng hơn trong việc yêu sách chủ quyền ở biển Đông và biển Hoa Đông, đẩy tình hình khu vực leo thang căng thẳng gần đây. Ông quả quyết, thời gian tới, Mỹ sẽ có những hành động rõ ràng hơn, không mập mờ như trước nữa.

Ông Corker nhấn mạnh, Mỹ đề nghị tất cả các bên dừng các hành động khiêu khích. Các nước ASEAN cần phải đoàn kết, thống nhất với nhau và các bên phải cư xử bình tĩnh, cùng ngồi lại với nhau để bàn giải pháp giải quyết tranh chấp. Ông khẳng định, luật pháp và các chuẩn mực quốc tế cần phải được tuân thủ. Mỹ và tất cả các nước trong khu vực đều có lợi ích khi các vấn đề tranh chấp lãnh thổ, chủ quyền trên biển và an ninh hàng hải được giải quyết thông qua các biện pháp hòa bình. Thượng nghị sỹ Bob Corker bày tỏ quan ngại về diễn biến tình hình ở biển Đông gần đây, đặc biệt là sự kiện Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.

Ông Corker cho rằng, nên giải quyết sớm các tranh chấp, vì để kéo dài sẽ chỉ làm tình hình khó khăn, phức tạp hơn. Ông nói rằng, Mỹ đã và đang tích cực làm việc với các nước đồng minh và đối tác trong khu vực, khi tình huống căng thẳng xảy ra, Mỹ sẽ tham gia giải quyết.

Chiều 5/8, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tiếp Đại sứ Mỹ David Shear nhân dịp Đại sứ kết thúc nhiệm kỳ công tác tại Việt Nam. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, Việt Nam đặc biệt coi trọng việc thúc đẩy quan hệ hợp tác với Mỹ trên tất cả các lĩnh vực, mong muốn hai bên tiếp tục tăng cường hợp tác chính trị, ngoại giao…

Về vấn đề biển Đông, Đại sứ David Shear cho rằng, một trong những nguyên nhân gốc rễ gây mất an ninh, an toàn ở biển Đông cũng như nguy cơ đe dọa hòa bình, an ninh ở khu vực là đòi hỏi chủ quyền theo đường “chín đoạn” phi lý của Trung Quốc. 

Đại sứ Mỹ nói rằng, Việt Nam đã hết sức kiên trì cùng với các nước ASEAN yêu cầu Trung Quốc thực hiện nghiêm túc luật pháp quốc tế, Tuyên bố về cách ứng xử của các bên trên biển Đông, cùng nhau đàm phán tiến tới Bộ quy tắc ứng xử trên biển Đông. 

Hà Nhân