Dự thảo luật Dân số đang được Bộ Y tế đưa ra lấy ý kiến, đề xuất quy định phụ nữ có quyền được phá thai theo nguyện vọng nếu thai dưới 12 tuần tuổi, trừ trường hợp phá thai để lựa chọn giới tính thai nhi gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe.
Chị em cũng được thực hiện thủ thuật này nếu tuổi thai từ 12 tuần tuổi trở lên, trong trường hợp mang thai gây nguy hại đến tính mạng hoặc sức khỏe của thai phụ, thai nhi; do loạn luân; bị hiếp dâm; nguy cơ sinh ra trẻ có dị tật hoặc nguy cơ phát triển không bình thường.
Ông Nguyễn Văn Tân, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số - Kế hóa gia đình cho biết, đề xuất này hiện có 2 luồng ý kiến khác nhau. Một là duy trì chính sách như hiện nay, tức được phá thai theo nguyện vọng, tự do; hai là nạo phá thai có điều kiện, mục đích làm giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh.
Theo đại diện Tổng cục Dân số, quy định điều kiện phá thai sẽ có tác động tích cực giúp hạn chế tình trạng phá thai quá dễ dãi; hạn chế sự lợi dụng phá thai để lựa chọn giới tính trước sinh. Tuy nhiên quy định này cũng hạn chế một phần quyền sinh sản của cá nhân, cặp vợ chồng, nhất là trường hợp mang thai ngoài ý muốn.
Quy định có thể tạo sự không bình đẳng giữa nhóm người có thai dưới 12 tuần tuổi với nhóm người có thai trên 12 tuần đến 22 tuần tuổi. Bên cạnh đó quy định này cũng có thể gia tăng tình trạng phá thai không an toàn…
Luật Dân số hiện nay, phụ nữ có quyền phá thai theo nguyện vọng trừ trường hợp phá thai vì lý do lựa chọn giới tính hoặc làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Ông Tâm cho rằng quy định này bảo đảm quyền sinh sản của cá nhân, cặp vợ chồng trong mọi trường hợp về thời gian, khoảng cách sinh, sinh con, không sinh con, mang thai, không mang thai…
Tuy nhiên do phá thai theo nguyện vọng, người làm dịch vụ phá thai dễ dãi, cơ quan quản lý buông lỏng, có thể dẫn đến việc lợi dụng phá thai để lựa chọn giới tính thai nhi.
Việt Nam đã đạt được nhiều thành tích trong việc giảm tỷ lệ phá thai qua từng năm. Theo số liệu của ngành y tế, số ca phá thai từ 80.000 năm 1988, tăng lên 1,2-1,3 triệu trong giai đoạn 1993-1997, đã giảm xuống còn 60.000 vào các năm 2006-2010 và 40.000 ca trong các năm 2011-2013. Dù giảm song con số này vẫn còn cao.
Các chuyên gia cho rằng tình trạng mất cân bằng giới tính tại Việt Nam diễn ra muộn nhưng tốc độ gia tăng rất nhanh. Hiện có quy định nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức, cung cấp giới tính thai nhi nhưng thực tế ngược lại. Có đến 83% phụ nữ mang thai biết giới tính thai nhi trước khi sinh.
