> Mập mờ giá viện phí mới ở nhiều nơi
Bệnh nhân xếp hàng nộp viện phí mới tại BV Bạch Mai. Ảnh: T.Hà. |
Công khai viện phí mới: Vẫn án binh bất động
Khu vực khám bệnh (BV Bạch Mai) rất đông bệnh nhân nhưng tìm đỏ mắt cũng không thấy bảng giá viện phí mới được niêm yết, dù BV Bạch Mai đã chính thức triển khai giá mới từ ngày 16-7 vừa qua.
Ông Lê Đình Tâm (huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định) cho biết: “Tôi lên BV Bạch Mai khám bệnh tim từ ngày 2-8, cứ 2 ngày mới có kết quả xét nghiệm và chụp mạch cảnh, điện tim. Ở đây 6 ngày tôi mới được làm 3 công đoạn đó nhưng không thấy bác sĩ hay y tá trao đổi gì với tôi về giá viện phí mới”.
Bà N.T.Linh (Hà Nội), một bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường mãn tính cho hay: “Tháng nào tôi cũng đến BV Bạch Mai khám định kỳ, được bảo hiểm y tế (BHYT) thanh toán 80%.
Tháng trước tôi cũng mua thuốc như tháng này nhưng chỉ hết 180 nghìn đồng, hôm nay cả khám và mua thuốc hết đến 240 nghìn đồng. Tôi thắc mắc thì được bác sĩ nói tiền thuốc không thay đổi chỉ tăng viện phí, nhưng tăng cụ thể thế nào thì bệnh nhân chúng tôi chịu không biết được”.
Tại BV K (Hà Nội) bảng giá viện phí được dán ngay cửa ra vào. Nhưng khi được hỏi đó là giá mới hay cũ, nhân viên thu tiền viện phí đáp: “Bảng giá đó từ mấy năm rồi chị ạ”. Chị Nguyễn Thị Tâm (Hà Nam) bị ho nhiều ngày, uống thuốc không khỏi nên đến BV K khám.
Bảo hiểm xã hội (BHXH)VN cho biết hiện nay hầu hết các BV vẫn âm thầm thực hiện giá mới mà người dân không hay biết. Việc nhìn thấy bảng giá không quan trọng bằng việc người dân biết họ phải nộp những khoản nào. Do đó BHXH VN sẽ yêu cầu các BV điều chỉnh niêm yết công khai.
Nhiều chiêu ăn chặn
Khảo sát bước đầu của BHXH VN sau một tuần thực hiện giá viện phí mới tại nhiều BV trên cả nước cho thấy, có bất hợp lý trong cách xây dựng cơ cấu giá viện phí.
Cụ thể, thông thường một xét nghiệm sinh hóa máu cho ra 10 chỉ số khác nhau, và với mỗi xét nghiệm này, bệnh nhân chỉ cần 1 xi lanh lấy máu và 1 ống nghiệm đựng máu.
Thế nhưng khi xây dựng giá dịch vụ, rất nhiều BV đã đề xuất mỗi chỉ số xét nghiệm lại kèm một ống nghiệm, một xi lanh và một tờ giấy in kết quả khác nhau.
Như vậy chỉ với một bệnh nhân thực hiện xét nghiệm sinh hóa máu cần tới 10 ống nghiệm và 10 xi lanh lấy máu. Thậm chí có BV xây dựng cơ cấu viện phí đối với kỹ thuật mở nội khí quản với mức sử dụng 5 ống, thuốc gây mê, trong khi thực tế chỉ cần 2 ống, nếu dùng đủ 5 ống bệnh nhân sẽ… tử vong.
Thời gian cho một lần mở nội khí quản chỉ từ 5-10 phút, nhưng BV xây dựng định mức là 60 phút nhằm tính chi phí điện, nước cao.
Ông Phạm Lương Sơn, Trưởng ban Thực hiện chính sách BHYT (BHXH VN) tính: “Mỗi dịch vụ bị tính đội lên chỉ 15 nghìn đồng nhưng có tới gần 2.000 dịch vụ trong kết cấu chi phí và mỗi ngày mỗi BV thực hiện hàng trăm dịch vụ y tế đó đủ cho thấy số tiền thất thoát lớn đến đâu”.
Phần lớn khoản thu vô lý này do BHYT và người bệnh cùng chi trả cho BV. Trong khi quỹ BHYT do người dân đóng góp. Điều đó cho thấy, mọi gánh nặng chỉ dồn lên vai người bệnh.
Chênh lệch phi lý
Lãnh đạo BHXH VN thừa nhận chính sách y tế hiện nay chưa hợp lý, còn nhiều chênh lệch giữa các địa phương có cùng điều kiện kinh tế cũng như tồn tại những bất cập mà cơ chế chưa giải quyết được.
Từng có ý kiến cho rằng nên quy định một mức tối đa theo từng khu vực như vùng Tây Bắc, Tây Nguyên… nơi mà các vùng còn khó khăn, mức thu nhập thấp nên áp dụng mức giá dịch vụ y tế chỉ 70% mức tối đa đưa ra là vừa.
Tính toán của cơ quan chức năng cho thấy, với mức 70% là thỏa mãn các điều kiện các cơ sở khám chữa bệnh đã thu hồi đủ chi phí cho việc cung cấp dịch vụ y tế với 3 yếu tố cấu thành mà thông tư 04 đã quy định.
Ông Sơn khẳng định: “Nếu thu thừa ra sẽ thành khoản lợi nhuận ảo, mà điều này trái với bản chất của dịch vụ y tế là phi lợi nhuận, dịch vụ công”.
Ông Sơn cho rằng, có sự “lỗ mỗ” giữa các địa phương khi xây dựng giá viện phí mới. Đơn cử như hai tỉnh Vĩnh Long và Trà Vinh, có điều kiện kinh tế, văn hóa xã hội tương đương nhau, nhưng mức tính giá viện phí thì rất khác nhau.
Vĩnh Long là tỉnh từ năm 2009 đến nay luôn rơi vào tình trạng bội chi quỹ BHYT, mà nguyên nhân là do lạm dụng dịch vụ y tế của các cơ sở khám chữa bệnh. Thế nhưng tỉnh Vĩnh Long đã đề xuất mức giá gần sát trần định mức Bộ Y tế hướng dẫn.
Trong khi đó lãnh đạo Sở Y tế Trà Vinh nhìn nhận vấn đề giá viện phí liên quan đến lợi ích sát sườn của bệnh nhân và đề xuất mức giá mà theo BHXH VN là: “Hợp lý hợp tình, vì lợi ích của bệnh nhân”.
Có thể thấy mức chênh lệch giá viện phí giữa 2 địa phương này qua dịch vụ y tế như: tại Vĩnh Long nội soi ổ bụng được tính với giá 488.000 đồng, còn tại Trà Vinh chỉ 60.000 đồng.