Từ phó ban trở thành nhân viên sau tố cáo
Tiền Phong từng có những bài phản ánh “Dự án Đường sắt trên cao: Có dấu hiệu khai khống hồ sơ rà phá bom mìn?”; “Nhà thầu yêu cầu tăng phí 40 triệu USD”…, mới đây báo Tiền Phong tiếp tục nhận được đơn tố cáo của ông Lương Xuân Bình, nguyên Phó Ban quản lý (BQL) đường sắt đô thị Hà Nội (MRB) về những sai phạm tại Dự án đường sắt trên cao nhưng nguyên Chủ tịch UBND TP Hà Nội không có biện pháp quyết liệt ngăn chặn, dẫn tới liên tục đội vốn hàng nghìn tỷ đồng.
Trao đổi với Tiền Phong, ông Nguyễn Cao Minh - Trưởng BQL MRB nói: Đơn tố cáo của ông Lương Xuân Bình đang được Thanh tra Chính phủ thụ lý và giải quyết. Theo ông Minh, đơn thư của ông Bình từng được gửi cho Thanh tra và lãnh đạo UBND TP Hà Nội. Năm 2016, Thanh tra TP Hà Nội đã có kết luận về đơn thư tố cáo của ông Bình, song ông Bình không chấp nhận với kết luận thanh tra. Chính vì thế, ông Bình đã gửi đơn thư tố cáo lên Thanh tra Chính phủ.
Ông Minh cho biết, trước năm 2016, khi ông Lương Xuân Bình còn là Phó BQL, MRB đã gửi rất nhiều báo cáo lên lãnh đạo UBND TP Hà Nội. Sau đó, lãnh đạo UBND TP Hà Nội giao cho các cơ quan chuyên môn trả lời nhưng ông Bình không đồng ý và tiếp tục báo cáo lên lãnh đạo UBND TP Hà Nội, rồi Ủy ban Kiểm tra Thành ủy. Từ sau năm 2016, ông Bình không được bổ nhiệm lại, làm nhân viên của BQL thì ông tiếp tục gửi đơn tố cáo lên Thanh tra Chính phủ.
Liên tục đội vốn
Liên quan đến những báo cáo và đơn tố cáo của ông Lương Xuân Bình, nguyên Phó BQL-MRB, ngày 4/5/2016, Thanh tra TP Hà Nội đã có kết luận, tính đến ngày 28/6/2013, tổng vốn đầu tư dự án đã tăng lên thành gần 1,2 tỷ Euro so với khái toán ban đầu 783 triệu Euro. Theo đó, chênh lệch đội giá là 392 triệu Euro, quy đổi thời điểm đó: 1 Euro = 27.000 đồng tương ứng với số tiền phải bổ sung cho dự án khoảng 10 nghìn tỷ đồng. Như vậy một dự án vừa xây dựng triển khai chỉ sau 2 năm đã đội giá thêm 10 nghìn tỷ đồng.
Nội dung đơn tố cáo của ông Bình cho rằng: Lãnh đạo TP Hà Nội đã biết rõ về từng gói thầu sẽ đội giá bao nhiêu và “nguyên nhân” đội giá cũng được hiểu thấu đáo, vì chính các lãnh đạo UBND TP Hà Nội vào thời điểm đó là người ký quyết định phê duyệt điều chỉnh giá của các gói thầu. Cụ thể, ngày 25/3/2013, MRB có Tờ trình số 08 về việc điều chỉnh kế hoạch đấu thầu các gói thầu xây lắp và thiết bị số 3, 6, 7, 8, 9 với lý do biến động nguyên nhiên vật liệu và trượt giá.
Trên cơ sở đó, ngày 24/7/2013, UBND TP Hà Nội có Quyết định số 4461 về việc phê duyệt điều chỉnh kế hoạch đấu thầu các gói thầu xây lắp và thiết bị số 3, 6, 7, 8, 9. Theo đó giá gói thầu số 3 (hầm và các ga ngầm) tăng từ 169 triệu Euro lên 226 triệu Euro.
Chưa đầy nửa năm sau, MRB lại có tờ trình xin điều chỉnh tiếp tục tăng giá gói thầu số 3 lên 253,66 triệu Euro. Cùng với đó gói thầu số 6 cũng tăng từ 183 triệu Euro lên 231 triệu Euro; gói số 7 tăng từ 54,7 triệu Euro lên 67,67 triệu Euro...
Theo đó, tổng nguồn vốn ODA bao gồm cả dự phòng phí cho 3 gói thầu trên là 648,96 triệu Euro, tăng khoảng 76 triệu Euro. MRB cho rằng: “Giá gói thầu tại thời điểm thẩm tra phê duyệt chưa phù hợp với thực tế” còn chưa phù hợp ở chỗ nào thì MRB không chỉ ra cụ thể. Theo ông Bình, cơ quan thanh tra chưa làm rõ việc này.
Chọn nhà thầu giá cao?
Cũng theo tố cáo, tại gói thầu số 6, nhà thầu luôn đưa giá cao hơn dự toán, nhưng chủ đầu tư phải chấp nhận mức giá vượt dự toán tới hàng chục triệu Euro. Tại gói thầu số 1, chủ đầu tư cố tình bỏ qua những nhà thầu có giá thấp mà chọn nhà thầu có giá cao hơn các nhà thầu khác.
Tại gói thầu số 3, chưa có mặt bằng sạch để bàn giao cho nhà thầu nhưng chủ đầu tư vẫn ký hợp đồng và đang đứng trước nguy cơ bị phạt trên 40 triệu USD. Tất cả những sai phạm nêu trên đều đã được ông Bình phản ánh với UBND TP Hà Nội nhưng cơ quan thanh tra chỉ làm việc với chủ đầu tư mà không quan tâm đến cán bộ làm đơn tố cáo để rồi đưa ra bản kết luận thanh tra “có dấu hiệu bao che”.
Ông Bình đặt câu hỏi, nếu lãnh đạo UBND TP Hà Nội kiên quyết xử lý sai phạm của chủ đầu tư từ mấy năm trước thì có thể giảm tổn thất cho ngân sách một khoản tiền khổng lồ. Chỉ tính đơn giản tại hai gói thầu số 3 và số 6 đã lên tới gần 2.000 tỷ đồng chưa kể các gói thầu khác. “Như vậy, trách nhiệm buông lỏng quản lý gây thiệt hại cho ngân sách sẽ mang lại gánh nặng cho nhân dân Thủ đô” - ông Bình nói.
Năm 2016, Thanh tra TP Hà Nội đã có kết luận về đơn thư tố cáo của ông Bình, song ông Bình không chấp nhận với kết luận thanh tra. Chính vì thế, ông Bình đã gửi đơn thư tố cáo lên Thanh tra Chính phủ.
