Trong ba ngày ở Việt Nam, Tổng thống Mỹ Barack Obama có nhiều bài phát biểu, cuộc trò chuyện. Điều khiến người dân Việt ấn tượng là khi nói chuyện, Obama nhiều lần trích dẫn thơ, nhạc và nhắc tên từ danh nhân tới nghệ sĩ trẻ của Việt Nam.
Trong bài phát biểu tại quốc yến hôm 23/5, Tổng thống Mỹ nhắc tới câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" khi tri ân những người thiết lập nền móng cho mối quan hệ Việt - Mỹ. Obama nói: "Hôm nay chúng ta cùng có mặt ở đây để bày tỏ sự trân trọng những người đi trước chúng ta, cả người Việt Nam và người Mỹ. Họ đã trồng cây và chăm cho cái cây đó để ngày hôm nay, hai nước chúng ta trở thành đối tác toàn diện".
Trong bài phát biểu trước 2.000 người Việt ở Hà Nội trưa 24/5, Barack Obama điểm lại quá khứ hào hùng của Việt Nam. Ông trích dẫn câu thơ trong tác phẩm của danh tướng Lý Thường Kiệt để khẳng định tinh thần người Việt: "Cũng có nhiều thế kỷ, vận mệnh của các bạn lại bị quyết định bởi người khác, đất nước thân yêu của các bạn có lúc không trong tay các bạn. Nhưng cũng như những cây tre, tinh thần bất khuất của người Việt Nam như Lý Thường Kiệt đã ghi lại: 'Sông núi nước Nam vua Nam ở/Rành rành đã định tại sách trời'".
 |
Trịnh Công Sơn được nhắc tới trong bài phát biểu của Obama.
Cũng trong bài phát biểu này, khi nói về mối quan hệ từ thù địch trở thành bạn bè của hai nước, Obama lại mượn câu hát của Văn Cao: "Là những người Việt và người Mỹ, chúng ta cách nào đó có liên quan nhau, như câu hát của Văn Cao: 'Từ nay người biết quê người. Từ nay người biết thương người'".
Nhan đề ca khúc của Trịnh Công Sơn cũng được nhắc tới khi Tổng thống Mỹ nói về tương lai mối quan hệ hai nước. "Niềm tin tôi là nhờ nền tảng dựa trên tình hữu nghị. Như Trịnh Công Sơn viết, "nối vòng tay lớn" là mở tấm lòng của mình ra để thấu suốt trái tim mình".
Kết thúc bài phát biểu, Obama mượn câu thơ của Nguyễn Du: "Mai này, khi người Mỹ, người Việt Nam học cùng nhau, cùng phối hợp sáng tạo với nhau, các bạn hãy nhớ khoảnh khắc tôi đứng ở đây trước các bạn, như Nguyễn Du đã nói: 'Rằng trăm năm cũng từ đây. Của tin gọi một chút này làm ghi'".
Việc Obama trích dẫn Truyện Kiều khiến nhiều người nhớ tới năm ngoái, Phó Tổng thống Joe Biden từng đọc hai câu thơ của đại thi hào Nguyễn Du trong tiệc trưa chào đón Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Bộ Ngoại giao Mỹ: "Trời còn để có hôm nay. Tan sương đầu ngõ vén mây giữa trời".
Obama nhắc tên Sơn Tùng M-TP trong buổi trò chuyện với giới trẻ TP HCM.
Ông Obama còn đề cập cả hiện tượng trong làng nhạc Việt Nam đương đại. Sáng 25/5, trong cuộc trò chuyện với các "thủ lĩnh trẻ" tại TP HCM, Tổng thống Mỹ nhắc tên Sơn Tùng M-TP khi nói về sức mạnh của công nghệ và mạng xã hội. "Hơn 30 triệu người Việt đang dùng Facebook, đăng ảnh selfie, chia sẻ nhạc của Sơn Tùng M-TP. Các bạn cũng rất thích chia sẻ những ý tưởng và học hỏi lẫn nhau. Điều đó sẽ tạo cho các bạn sức mạnh rất lớn", Obama nói.
Cố nhạc sĩ - ca sĩ Trần Lập cũng được nhắc tới trong buổi này. Lúc giới thiệu những tấm gương trẻ Việt Nam tiêu biểu ở ASEAN, Tổng thống Mỹ nói: "Các bạn đang thay đổi khu vực, như cố nhạc sĩ Trần Lập đã viết: 'Đường đến những ngày vinh quang không còn xa'".
