APEC đã kết thúc hơn một tháng, nhưng khó khăn lắm chúng tôi mới hẹn gặp được họ - Nguyễn Minh Hằng, Đỗ Hùng Việt, Nguyễn Thanh Hải, ba Phó Vụ trưởng Ban Thư ký Quốc gia APEC 2017 (gọi tắt là BTK) bởi các cán bộ của BTK vẫn còn bận rộn với những công việc “hậu APEC” không kém phần bề bộn, phức tạp.
Những người trẻ nhiệt huyết, dấn thân
Theo Nguyễn Thanh Hải, BTK được thành lập ngày 25/8/2015 với số cán bộ thường trực trong những ngày đầu vỏn vẹn có 13 người đảm nhiệm mọi công tác từ nội dung đến tổ chức hậu cần... Sau đó, BTK dần được bổ sung nhân sự, đến Tuần lễ Cấp cao APEC 2017 (TLCC) có khoảng 40 người. Đa số cán bộ thuộc thế hệ 7X, 8X, một số cán bộ 9X. Dù không mấy người có kinh nghiệm chuẩn bị tổ chức APEC, nhưng anh chị em đều tràn đầy nhiệt huyết, dấn thân và có hoài bão nâng tầm đối ngoại đa phương của Việt Nam thông qua APEC 2017. So với các Ban Thư ký APEC của các nền kinh tế khác thì 40 người là con số quá ít ỏi với khối lượng công việc rất lớn. Ban Thư ký APEC của Philippines có hơn 200 người, còn Trung Quốc riêng bộ phận nội dung có tới 50 người...
Đỗ Hùng Việt, người đã quen thuộc với anh em báo chí dịp APEC với vai trò "người phát ngôn của các hội nghị quan chức cao cấp (SOM)", cho biết BTK là cơ quan đầu mối giúp việc cho UBQG APEC 2017, điều phối chung công tác APEC, có thể nói là cơ quan “đứng mũi chịu sào”, lúc cao điểm anh chị em làm việc có khi 13-14 tiếng mỗi ngày.
Anh Việt chia sẻ: "Hầu như chúng tôi hôm nào cũng 9 - 10 giờ tối mới về nhà, ngồi ăn cơm một mình, có khi mấy ngày chẳng gặp con. Vài tháng trước TLCC hầu như không có ngày nghỉ. Nhưng ai cũng nhận thức được rằng, đây là hoạt động đối ngoại trọng tâm không chỉ năm 2017, mà cả tới năm 2020 nên xác định đây là vinh dự cho từng cá nhân".
Nguyễn Minh Hằng, người phụ trách duyệt tài liệu tại các Hội nghị chia sẻ, so với các kỳ APEC, các hội nghị APEC năm 2017 đã sử dụng khá nhiều tài liệu điện tử, số lượng tài liệu in giảm nhiều, nhưng vẫn lên tới 1 triệu 746 ngàn trang giấy được sử dụng.Việc làm sao có thể in kịp tài liệu, rồi chuyển tài liệu đó đến từng đại biểu không một sai sót là công việc khá vất vả. BTK đã cử một bạn chuyên quản lý các tài liệu này và gọi vui là "giám đốc trung tâm tài liệu". Có những hôm, 35 máy photocopy hoạt động hết công suất, đến 3 giờ sáng mới in xong tài liệu cho phiên họp sáng hôm đó.
Những gay cấn, kịch tính đến phút chót
Cho đến giờ, Nguyễn Thanh Hải vẫn nhớ như in giây phút chờ đợi để thông qua văn kiện “APEC hướng tới 2020 và tương lai”. Anh Hải kể: "Quá 12g đêm 5/11 là hạn chót phải góp ý văn kiện này mà không có nền kinh tế nào phản hồi, như vậy về nguyên tắc thì văn kiện này đã được APEC nhất trí để các quan chức cao cấp APEC thông qua trong sáng 6/11. Tuy nhiên đến đầu giờ sáng ngày 6/11, có hai nền kinh tế đề nghị chỉnh sửa một số chỗ. Đó là giây phút hết sức kịch tính vì chỉ còn khoảng 3 tiếng nữa thôi là hội nghị sẽ thông qua. Anh em đã bình tĩnh xử lý, linh hoạt điều chỉnh câu chữ và nỗ lực thúc đẩy, cuối cùng đã lấy được đồng thuận của cả 20 nền kinh tế khác để kịp thông qua".
Còn giây phút gay cấn nhất đối với nhóm lễ tân là vấn đề thời tiết. Hằng kể: "Khi mọi công việc gần như đã hoàn tất, thì nghe tin bão đổ bộ miền Trung. Tối 5/11, chúng tôi ngồi trong nhà nhìn ra ngoài trời thấy gió rít,cây đổ ngả nghiêng, biển động ầm ầm mà lo lắng bộn bề. Ngay lúc đó, anh em nhận được điện thoại từ nhóm văn kiện báo về, phòng họp khu nhà chức năng rung lắc, phải chuyển cuộc họp sang khu vực khác. Cả đêm anh em các bộ phận và khách sạn Furama phải phòng chống bằng nhiều biện pháp để khu phòng chức năng không bị đổ. Cũng tối đêm đó, anh em bên VCCI báo, khu nhà chức năng làm nơi chiêu đãi 2.000 doanh nhân APEC đã bị đổ. Thế là VCCI và các bộ phận phải họp khẩn cấp bàn các phương án bố trí địa điểm ăn trưa cho hơn 2.000 đại biểu đều là các doanh nhân của khu vực và Việt Nam.
Ðằng sau bức ảnh chụp chung ấn tượng nhất
Sau APEC, BTK đã sang họp ở Papua New Guinea, nước sẽ đăng cai APEC tiếp theo và tiếp tục nhận được sự khen ngợi của bạn bè quốc tế về TLCC APEC 2017 tại Đà Nẵng. Một trong những điều bạn bè ấn tượng là bức ảnh chụp chung các nhà lãnh đạo các nền kinh tế APEC tại Việt Nam, được đánh giá là một trong những bức ảnh ấn tượng nhất trong 25 kỳ họp cấp cao APEC.
Để có được bức ảnh này, chị Hằng tiết lộ với chúng tôi, cũng đầy kịch tính. Còn 30 phút, BTC mới quyết định vẫn chụp ngoài trời vì trước đó trời vẫn mưa không ngớt.
Khu vườn Thái Bình Dương (Pacific Garden) ở khách sạn InterContinental đã được lựa chọn vì đây là địa điểm khá lý tưởng bởi nó giao hòa giữa thiên nhiên, vừa có biển, vừa có núi.
Bối cảnh chụp ảnh đó cũng trải qua các vòng sơ duyệt, tổng duyệt. Ban Tổ chức phải bố trí đứng vào đó chụp thử 10 lần y như thật để tính chuẩn từng giây. Kính chống đạn được lắp, thảm hoa phía trước đã được chỉnh sửa tới 5 lần nhưng đến sát thời điểm chụp ảnh, trời vẫn mưa tầm tã. Ban tổ chức đã sẵn sàng chuẩn bị cho phương án dự phòng - chụp trong nhà. May sao đúng thời điểm các lãnh đạo kết thúc Phiên họp kín thứ nhất để bắt đầu chụp ảnh thì trời tạnh mưa và cảnh quan trở nên vô cùng đẹp.
"Sau bao năm vất vả chuẩn bị, chúng tôi bị thử thách đến những giây cuối cùng, nhưng đã có kết quả mỹ mãn. APEC 2017 sẽ là những kỷ niệm không thể nào quên với chúng tôi".
Nguyễn Minh Hằng, Phó vụ trưởng Ban Thư ký APEC 2017