Quan niệm đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi
Những túi cầu may này thường được bày bán tại các cổng chùa, giá mỗi túi dao động từ 20.000 đến 50.000 đồng, phù hợp với túi tiền của đa số người dân.
Nhiều người mua không chỉ để sử dụng trong gia đình mà còn làm quà tặng cho bạn bè, đối tác, thể hiện mong muốn gắn bó, thắt chặt mối quan hệ bền lâu.
 |
Một túi cầu may thường gồm muối, diêm và bật lửa có giá từ 20.000-50.000 đồng. |
Chị Phan Thị Hoài, 32 tuổi, trú tại Hà Đông, Hà Nội chia sẻ: "Vào Mùng 1 đầu năm, tôi hay đi chùa để thắp hương cầu an cho cả gia đình. Trước cổng chùa thường bán các vật phẩm cầu may như bật lửa, bao diêm hoặc những gói muối. Theo quan niệm của người Việt, bật lửa và muối tượng trưng cho sự may mắn, bình an nên tôi thường mua để cầu mong cho gia đình một năm mới sức khỏe dồi dào, công việc thuận lợi, buôn may bán đắt".
Theo nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Hùng Vĩ, tục mua muối đầu năm là một phong tục tốt đẹp, nhân văn với ước nguyện ấm no và hạnh phúc. Muối trắng là sự kết tinh của trời đất, màu trắng của muối tượng trưng cho sự sạch sẽ, tinh khiết, vị mặn của muối có tác dụng mang lại may mắn, tài lộc trong năm mới.
Món hàng được mua vào đầu năm được coi là để lấy hên, lấy lộc, bởi “của mua là của được”. Món hàng này mang nhiều ý nghĩa tâm linh hơn là thực dụng.
Tục lệ "đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi" đã ăn sâu vào tiềm thức của người Việt. Đây cũng cách cha mẹ nhắc nhở con cái “ăn dè, ăn nhịn”, tiết kiệm để dành tiền “cuối năm mua vôi” xây nhà.
Theo quan niệm truyền thống, muối có thể xua đuổi tà ma, chướng khí, mang lại những điều tốt lành cho cả gia đình. Việc mua muối đầu năm còn thể hiện mong muốn tình cảm gia đình thắm thiết, mặn nồng giữa các thành viên.
Bên cạnh muối, lửa cũng đóng vai trò quan trọng trong đời sống tâm linh của người Việt. Người xưa quan niệm rằng đầu năm mua lửa (bật lửa, diêm) sẽ đem về những điều tốt lành cho gia đình. Ngọn lửa tượng trưng cho sự ấm áp, tài lộc và may mắn. Màu đỏ của lửa cũng gợi đến sự ấm no, hạnh phúc, bởi thế mà lửa thường được bán kèm với muối dịp đầu năm mới.
 |
Đội quân bán muối tập trung đông đảo ở các cổng chùa ngay từ đêm Giao thừa. |
Mẹo sử dụng túi may mắn
Ông Nguyễn Văn Mạnh, 65 tuổi ở Tây Hồ, Hà Nội cho biết: "Đầu năm đi chùa, tôi thường được mời mua muối, bật lửa. Lúc đó, tinh thần cảm thấy rất vui, phấn chấn, muốn một năm mới bình an và may mắn, bởi thế tôi thường mua muối và bật lửa".
Vừa nói, ông vừa lựa một túi muối nhỏ, gói gọn trong bao vải đỏ, bên trong có thêm một hộp diêm Thống Nhất và một chiếc bật lửa màu đỏ. "Cái hay của phong tục này là nó không đòi hỏi điều gì lớn lao, chỉ đơn giản là món đồ nhỏ mà gửi gắm cả niềm tin vào năm mới. Có thể không phải ai cũng tin, nhưng với tôi, đây là nét đẹp văn hóa mà tôi muốn con cháu mình gìn giữ", ông Mạnh chia sẻ.
Chị Nguyễn Thị Liên - tiểu thương bán túi may mắn ở cổng chùa Hà, Hà Nội - chia sẻ năm nào cũng vậy, cứ từ Mùng 1 Tết lại mang những túi muối, bật lửa, bao diêm ra cổng chùa bán.
Người ta bảo đầu năm mua muối để cả năm đậm đà, mua lửa để năm mới ấm áp, làm ăn thuận lợi, nên ai đi lễ chùa cũng muốn sắm một túi. Có người mua để mang về nhà, có người mua để tặng bạn bè, đối tác. Mỗi túi chị bán chỉ 20.000-30.000 đồng, lời lãi chẳng bao nhiêu, nhưng thấy người ta vui vẻ, tin tưởng nên cũng vui lây.
"Có những vị khách năm nào cũng ghé mua của tôi, bảo là lấy lộc cho cả năm. Có cô còn kể năm ngoái mua một túi muối nhỏ của tôi mà làm ăn suôn sẻ, nên năm nay lại tìm đến. Nghe vậy, tôi cũng mừng. Tôi biết đây là chuyện tâm linh, niềm tin của mỗi người, nhưng nó khiến không khí đầu năm thêm ý nghĩa”, chị Liên nói.
Để sử dụng túi may mắn hiệu quả, những người bán hàng hướng dẫn khách đặt chúng ở những nơi quan trọng trong nhà như phòng khách, phòng ngủ hoặc bàn làm việc, tránh đặt ở những nơi ẩm ướt hoặc thiếu ánh sáng để không làm giảm năng lượng phong thủy của túi. Có người còn khuyên có thể mang theo túi may mắn bên mình bằng cách để trong túi xách, balo hoặc ví tiền.
 |
Tết 2025 thời tiết thuận lợi nên số người đi chùa cầu may đông đảo hơn hẳn mọi năm. |
“Trong nhịp sống hiện đại, khi nhiều giá trị truyền thống dần bị mai một, việc duy trì và phát huy những phong tục tốt đẹp như mua muối, bật lửa đầu năm càng trở nên quan trọng. Đây không chỉ là cách để kết nối với cội nguồn, mà còn là dịp để mỗi người thể hiện lòng thành kính, tri ân đối với tổ tiên và mong cầu những điều tốt đẹp cho bản thân và gia đình”, nhà nghiên cứu Hùng Vĩ nói.
