Theo Kyodo, ngày 17/9, Tư lệnh Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương Mỹ (PACOM), Đô đốc Harry Harris bày tỏ quan ngại về việc Trung Quốc xây dựng trái phép ít nhất 3 đường băng trên các đảo mà nước này đang cải tạo ở khu vực tranh chấp trên Biển Đông.
Phát biểu trong một phiên họp của Quốc hội Mỹ, Đô đốc Harris cho biết việc Trung Quốc xây dựng 3 đường băng dài khoảng 3.000m ở đảo Đá Chữ Thập thuộc Trường Sa và 2 địa điểm khác "khiến tôi đặc biệt quan ngại về mặt quân sự."
Các hình ảnh vệ tinh cũng cho thấy Trung Quốc đang xây dựng một đường băng dài trên các bãi Đá Subi, Đá Vành Khăn.
Trước Ủy ban Quân lực của Thượng viện, Đô đốc Harris cảnh báo về khả năng Trung Quốc triển khai các hệ thống vũ khí tối tân, trong đó có các bãi phóng tên lửa và các máy bay chiến đấu mới đang sử dụng những đường băng này.
Ông cũng lưu ý Trung Quốc đang xây dựng các cơ sở cảng biển để phục vụ các tàu chiến.
Ông Harris nhấn mạnh: "Trung Quốc đang thiết lập một cơ chế để có thể kiểm soát hiệu quả Biển Đông trong bất kỳ kịch bản chiến tranh nào."
Các hoạt động của Trung Quốc đặt ra "mối đe dọa đối với tất cả các nước trong khu vực."
Việt Nam đã nhiều lần lên tiếng phản đối một loạt hành động của Trung Quốc ở Biển Đông, đặc biệt các hành động vi phạm chủ quyền của Việt Nam ở Hoàng Sa, Trường Sa.
Các tuyên bố của Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam đều khẳng định Việt Nam có đầy đủ căn cứ pháp lý và chứng cứ lịch sử khẳng định chủ quyền của mình đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.
Những hành động trái phép của Trung Quốc trên Biển Đông là vi phạm chủ quyền của Việt Nam cũng như vi phạm tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông năm 2002 ký giữa ASEAN và Trung Quốc.
Trên cơ sở đó, Việt Nam yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay các hoạt động xây dựng tại hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, nghiêm túc tuân thủ và thực thi luật pháp quốc tế, nhất là Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 cũng như Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông và không có những hành động làm phức tạp thêm tình hình ở Biển Đông.
