Hoạt động cầm chừng
Tại buổi tọa đàm về vai trò của các trường cao đẳng sư phạm trong thời gian tới do Hiệp hội các trường ĐH, CĐ Việt Nam tổ chức ngày 9/11 tại Hà Nội, vấn đề nêu trên đã được nhiều đại biểu nêu ra.
Theo bà Nguyễn Thúy Hồng, Phó Cục trưởng Cục nhà giáo và Quản lý cán bộ, Bộ GD&ĐT, hiện cả nước có 92 cơ sở đào tạo sư phạm trong đó có 9 trường ĐH sư phạm, 30 khoa Sư phạm trực thuộc các trường ĐH đa ngành, 33 trường cao đẳng (CĐ) sư phạm, 2 trường trung cấp, 17 khoa thuộc trường CĐ sư phạm.
Cũng theo bà Hồng, Bộ GD&ĐT chỉ quản lý 8 trường sư phạm. Còn theo TS. Lê Viết Khuyến, Hiệp hội các trường ĐH, CĐ Việt Nam thì quy mô đào tạo sư phạm hàng năm ở Việt Nam là từ 22.500 - 23.000 sinh viên ĐH sư phạm chính quy và từ 24.500 - 26.000 sinh viên CĐ sư phạm chính quy.
Trong khi đó, các trường CĐ sư phạm cho biết đang gặp rất nhiều khó khăn về nguồn tuyển. TS. Nguyễn Thanh Phú, trường CĐ Sư phạm Bình Phước cho biết, trong vài năm trở lại đây tuyển sinh đầu vào không còn được “thoải mái chọn lựa” như trước đây nữa. “Cá biệt, có những ngành đào tạo hiện nay không tuyển sinh được (Sư phạm Văn, Sử, Địa, Vật lý, Hóa, Tin học, Nhạc, Họa…). Vấn đề tuyển sinh đầu vào của nhà trường hiện nay đang gặp những khó khăn” – ông Phú cho hay.
Nguyên nhân của tình trạng này, được ông Phú cho biết là do hiện nay trên địa bàn cả nước có quá nhiều trường ĐH công lập và tư thục, số lượng tuyển sinh hàng năm quá lớn nên đã thu hút gần hết học sinh của tỉnh. Thứ hai là sinh viên học trường CĐ Sư phạm ở tỉnh rất khó tìm kiếm việc làm, lý do là họ không được tuyển vào công chức nhà nước.
Hiệu trưởng trường CĐ Sư phạm Bà Rịa Vũng Tàu, ông Hồ Cảnh Hạnh cho hay, cơ chế tuyển sinh bất lợi cho các trường sư phạm vì nhiều trường ĐH xét tuyển theo kiểu “lưới quét”; các trường ĐH đào tạo cả trình độ CĐ, TCCN, cho nên trường sư phạm thiếu nguồn tuyển.
GV tiểu học phải có bằng ĐH, CĐ sư phạm dạy ai?
Tại buổi tọa đàm, đại diện trường CĐ Sư phạm Nghệ An băn khoăn khi cho biết Nghị quyết 29 của Bộ Chính trị về Đổi mới căn bản giáo dục và đào tạo có yêu cầu từ năm 2020, giáo viên tiểu học, THCS phải có trình độ ĐH. Vậy CĐ sư phạm đào tạo gì?
Đại diện trường CĐ sư phạm khác cho hay, ngoài đào tạo giáo viên, các trường sư phạm còn có nhiệm vụ bồi dưỡng giáo viên. Nhưng với các trường CĐ sư phạm, trường nào “thân thiết” với Sở GD&ĐT thì được Sở “nhờ” bồi dưỡng còn không thì thôi. “Từ nay đến 2020, các trường CĐ Sư phạm vẫn là trung tâm đào tạo giáo viên mầm non, tiểu học và bồi dưỡng giáo viên.
Nhưng nhiệm vụ đó, nếu Sở, Bộ không giao thì không có việc làm. Có Sở không được giao mà phải “nhờ” qua mối khác mới có hợp đồng. Trong khi đó, tuyển sinh, các trường ĐH “cào” hết vào lòng. Thậm chí cả những ngành ngoài sư phạm như vật lý, toán, hóa, sinh viên học xong, đi học chứng chỉ sư phạm là về đi dạy với tấm bằng ĐH” – ông Hồ Cảnh Hạnh, hiệu trưởng CĐ Sư phạm Bà Rịa Vũng Tàu nêu thực trạng.
Còn đại diện trường CĐ Sư phạm Điện Biên, thì cho rằng các cơ sở đào tạo sư phạm hiện đang tuyển sinh rất tràn lan dù quy chế tuyển sinh của Bộ GD&ĐT quy định rất rõ. “Thách thức của các trường CĐ sư phạm hiện nay là giảm quy mô. Cách đây 5 năm, CĐ Sư phạm Điện Biên có quy mô khoảng 2800 thì giờ chỉ còn hơn 1000 sinh viên” – vị đại diện này cho hay.
Quy hoạch lại mạng lưới các trường
Bà Nguyễn Thúy Hồng, Phó Cục trưởng Cục Nhà giáo và Quản lý cán bộ, Bộ GD&ĐT cho biết lâu nay làm không có quy hoạch, không có tính toán, chỉ tiêu là xin - cho - cấp nên dư dôi là đương nhiên. “Chúng tôi đã biết và nhận thấy đội ngũ nhà giáo đang phải hứng chịu điều này. Ở mầm non, phổ thông giáo viên thiếu vẫn thiếu, thừa vẫn thừa.
Giáo viên cấp THPT đúng là đang thừa, cấp THCS thừa thiếu cục bộ, tiểu học cơ bản đủ chỉ thiếu môn chuyên biệt và yêu cầu mới. Nhất là khi đưa tiếng Anh vào là môn bắt buộc đối với tiểu học. Hiện nay, ở các trường ĐH Sư phạm, chưa có mã ngành giáo viên tiếng Anh tiểu học” - bà Hồng khẳng định.
Tuy nhiên, lo ngại về những tác động của Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo có yêu cầu về chuẩn giáo viên phải đạt trình độ ĐH từ năm 2020, các trường CĐ Sư phạm muốn nâng cấp lên thành trường ĐH.
Đại diện trường CĐ Sư phạm Điện Biên cho biết tỉnh đã có đề án sáp nhập hai trường CĐ Sư phạm và CĐ Kinh tế kỹ thuật thành trường ĐH Điện Biên nhưng vẫn chưa được Bộ GD&ĐT đồng ý. Tuy nhiên, theo đại diện trường CĐ Sư phạm Điện Biên, việc chuyển đổi mục đích đào tạo để phù hợp với thực tế là điều cần thiết và trường cũng vui vẻ đồng ý.
Nói về vấn đề này, bà Nguyễn Thúy Hồng, Phó Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý, Bộ GD&ĐT cho hay, Bộ đã có đề án đầu tư cho các trường sư phạm. Trong đó, chủ trương của Bộ là không “xây mới” mà chỉ nâng cấp và quy hoạch lại mạng lưới các trường.
