Trong số các vụ án mà bị cáo là các quan chức cấp tỉnh, bộ trở lên bị viện kiểm sát khởi tố và đưa ra xét xử trong năm nay có 39 người bị nhận án tù (trong đó có vụ xử phúc thẩm Triệu Lê Bình, nguyên Phó chủ tịch Chính Hiệp Nội Mông bị tử hình vì giết hại người tình).
25 quan chức cao cấp bị viện kiểm sát lập án điều tra
Ngoài Tôn Chính Tài, các “đại Hổ” khác bị cơ quan viện kiểm sát lập án điều tra để đưa ra xét xử gồm: Hoàng Hưng Quốc – quyền Bí thư Thành ủy, Thị trưởng Thiên Tân; Ngô Thiên Quân – nguyên Ủy viên Thường vụ, Bí thư Chính pháp Tỉnh ủy Hà Nam; Mã Kiến – Đảng ủy viên, Thứ trưởng Bộ An ninh Quốc gia; Trương Văn Hùng – nguyên Ủy viên Thường vụ, Trưởng ban Tuyên truyền Tỉnh ủy Hồ Nam; Lý Gia – nguyên Ủy viên Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Đông, Bí thư Thành ủy Chu Hải…
Triệu Lê Bình - ‘Hổ’ đầu tiên bị tử hình sau Đại hội 18. Điều tra, xử lý theo pháp luật các “Hổ lớn” cấp tỉnh, bộ luôn là trọng điểm của cơ quan viện kiểm sát trong cuộc chiến chống tham nhũng. Năm nay đã có thêm 25 quan tham cấp cao bị lập án điều tra vì phạm tội chức vụ, so với năm 2016 nhiều hơn 4 người.
Trước khi diễn ra Đại hội 19, hoạt động tư pháp chống tham nhũng được đẩy nhanh, liên tiếp đưa ra xét xử một loạt quan chức ngã ngựa. Như chỉ riêng ngày 18/7, Viện Kiểm sát Tối cao đã liên tiếp phát ra 5 quyết định áp dụng biện pháp cưỡng chế để lập án điều tra xử lý đối với 5 cựu quan chức cao cấp như Tô Thụ Lâm - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Tỉnh trưởng Phúc Kiến… Hay trong tháng 9 có 5 cựu quan chức lãnh đạo cấp tỉnh, bộ như Hạng Tuấn Ba – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Ủy ban Quản lý giám sát Bảo hiểm quốc gia bị tiến hành trình tự pháp lý…
Một loạt các “Hổ lớn” đã bị cơ quan kiểm tra kỷ luật Đảng xử lý, năm nay lại xuất hiện trở lại trước con mắt bàn dân thiên hạ. Mã Kiến, “Hổ lớn” trong hệ thống an ninh quốc gia vốn bị cơ quan kiểm tra kỷ luật tuyên bố đình chức điều tra từ ngày 16/1/2015; sau hơn 2 năm trời, đến 6/2/2017 đã chính thức bị Viện Kiểm sát tuyên bố lập án để thẩm tra, xử lý theo pháp luật. Hai “Hổ lớn” giới tài chính, tiền tệ là Diêu Cương - Đảng ủy viên, Phó chủ tịch Ủy ban Quản lý giám sát chứng khoán và Trương Dục Quân – Trợ lý Chủ tịch Ủy ban bị Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương (UBKTKLTW) công bố điều tra từ 2015, đến ngày 31/8 và 16/9 vừa qua cũng bị cơ quan viện kiểm sát áp dụng biện pháp cưỡng chế để điều tra xử lý theo pháp luật – từ khi bị xử lý kỷ luật đảng đến khi áp dụng trình tự tư pháp cũng mất gần 2 năm.
Trong số 18 quan chức cấp phó bộ và tương đương trở lên bị truy tố trong năm 2017, ngoại trừ hai vụ án Trương Việt – nguyên Ủy viên Thường vụ, Bí thư Chính pháp Hà Bắc và Lý Gia – nguyên Ủy viên thường vụ Tỉnh ủy Quảng Đông, Bí thư Chu Hải đang xét xử, chưa tuyên án, 16 người còn lại đều đã bị kết án tù giam.
Ngày 25/9, Tòa án Thạch Gia Trang công khai tuyên án vụ xử Hoàng Hưng Quốc – “Hổ lớn Thiên Tân” nhận hối lộ. Quốc bị nhận án 12 năm tù giam và phạt 3 triệu NDT. Đến thời điểm này, Hoàng Hưng Quốc đã là quan chức cấp tỉnh, bộ thứ 39 bị nhận án tù trong năm nay, vượt kỷ lục 34 người trong năm 2016, trước đó năm 2015 có 16 người và năm 2014 chỉ có 4 người cùng cấp nhận án tù. Xét về mật độ xét xử thì tháng nào cũng có những con “Hổ” bị đưa ra xét xử hoặc tuyên án. Ngày 31/5, có tới 8 cựu quan chức cấp tỉnh, bộ bị tuyên án – là ngày có số quan chức bị kết án tù nhiều nhất trong lịch sử xét xử các “Hổ” tham nhũng.
Trị quan tham không ngại dùng trọng hình
Ngày 26/5/2012, chấp hành lệnh của Tòa án nhân dân tối cao, Tòa án thành phố Thái Nguyên (Sơn Tây) đã thi hành án tử hình đối với Triệu Lê Bình - nguyên Giám đốc Sở CA, Phó chủ tịch Chính Hiệp Nội Mông. Bình trở thành “Hổ” đầu tiên nhận án tử kể từ sau Đại hội 18 đến nay. Ngày 25/7, Vũ Trường Thuận – nguyên Giám đốc CA, Phó chủ tịch Chính Hiệp Thiên Tân bị kết án tử hình, hoãn thi hành 2 năm, sau đó chuyển thành án chung thân không được giảm án. Thuận trở thành “Hổ” thứ 3 nhận án “tử hoãn” sau Bạch Ân Bồi (Bí thư Vân Nam) và Chu Minh Quốc (Phó Bí thư, Chủ tịch Chính Hiệp Quảng Đông).
Dùng trọng hình xử lý quan tham là đặc điểm nổi bật từ sau Đại hội 18. Ngoài các trường hợp trên, có tới 9 “Hổ” khác bị nhận mức án tù chung thân là Tô Vinh - Phó chủ tịch Chính Hiệp toàn quốc, Hề Hiểu Minh – Phó chánh án TAND tối cao, Vương Bảo An – Cục trưởng Thống kê quốc gia, Lưu Chí Canh – Phó tỉnh trưởng Quảng Đông, Dương Chấn Siêu – Phó tỉnh trưởng An Huy…đưa số quan tham bị nhận án tù chung thân từ sau Đại hội 18 (2012) lên 19 người. Ngoài ra còn có 12 quan tham nhận án từ 15 đến 20 năm, trong đó Phan Dật Dương - Phó chủ tịch Khu Nội Mông nhận án 20 năm.
Ngày 13/10, Tòa án Hàng Châu tuyên phạt Dương Tú Châu, kẻ đứng đầu “Danh sách 100 người bị truy nã đỏ quốc tế” 8 năm tù, phạt 800 ngàn NDT, truy thu tang vật tham ô, nhận hối lộ tổng cộng 26,39 triệu NDT. Việc xét xử Châu được coi là thắng lợi lớn của chiến dịch truy bắt tội phạm bỏ trốn, truy thu tang vật. Tính đến tháng 10/2017, Trung Quốc đã truy bắt được 3.587 tội phạm bỏ trốn từ hơn 90 nước và khu vực, truy thu tang vật hơn 9 tỷ 541 triệu NDT. Sau 3 năm phát động truy bắt tội phạm phạm tội chức vụ, cơ quan kiểm sát đã bắt đưa về, khuyên về được 216 người từ hơn 40 quốc gia và khu vực; đến 6/12 đã có 51 trong số 100 kẻ bị truy nã đỏ quốc tế bị bắt đưa về trị tội.
