Hôm qua, nữ tổng thống xuất hiện công khai lần đầu tiên sau 5 ngày bê bối để tham dự một cuộc gặp và nhận quốc thư từ các đại sứ nước ngoài mới được cử đến Hàn Quốc. Ngoài nghi lễ ngoại giao này, hầu hết các sự kiện đã được lên lịch cho Tổng thống Hàn Quốc đều đã bị hủy sau khi bà Park Geun-hye vội vã đưa ra lời xin lỗi ngắn gọn và công nhận mối quan hệ với bạn thân Choi Soon-sil. Trước đó, bà Choi thừa nhận đã nhận một số tài liệu mật từ Nhà Xanh (Phủ Tổng thống), nhưng phủ nhận việc can thiệp các vấn đề ngoại giao hoặc công tác nhân sự tại các cơ quan nhà nước, báo Hàn Quốc Korea Times đưa tin.
Hành động chính thức duy nhất của nữ tổng thống những ngày qua là yêu cầu các thư ký cấp cao của mình nộp đơn từ chức hàng loạt và thay thế những thành viên gây tranh cãi nhất. Nhà Xanh giải thích sự im lặng kéo dài của bà Park là để “chiêm nghiệm thận trọng” nhằm đáp lại lời kêu gọi cải tổ, đặc biệt là cách thức tái cấu trúc nội các. Nhưng lời giải thích này có vẻ không tác dụng, nên tỷ lệ ủng hộ dành cho bà Park tiếp tục giảm xuống 10,4%, theo kết quả khảo sát mà hãng Research View thực hiện và công bố hôm qua.
Nhà Xanh cho rằng, tỷ lệ ủng hộ sụt giảm là do sự thờ ơ giả tạo. Nhưng khi đối mặt nguy cơ xảy ra điều chưa có tiền lệ là tỷ lệ ủng hộ chỉ còn 1 con số, bà Park có thể nhận ra rằng việc “chiêm nghiệm thận trọng” không phải câu trả lời cho bất kỳ thách thức cấp bách nào, báo Hàn Quốc Korea Herald viết. Điều đáng nói là những cử tri từ 60 tuổi trở lên vốn rất ủng hộ bà Park, nhưng nay đã bắt đầu quay lưng với bà. Thậm chí cả đảng cầm quyền Saenuri cũng đã phàn nàn, một số đảng viên thậm chí còn đòi bà Park từ chức, giống như các đảng đối lập.
Tạm dừng nhiều chương trình của chính phủ
Vụ bê bối liên quan bà Choi Soon-sil khiến Tổng thống Park tả tơi, gây nên cảm giác bất lực đang lan tỏa trong giới chức Hàn Quốc, khiến mọi người càng thêm lo ngại về nguy cơ chính phủ bị bỏ trống. Việc thực hiện nhiều sáng kiến chủ chốt đã đột ngột phải tạm dừng, trong đó có chương trình cải cách lao động đầy tham vọng, kế hoạch tái cơ cấu công nghiệp và tái thiết kinh tế cũng như việc bổ nhiệm lãnh đạo nhiều tổ chức nhà nước.
Hứng chịu tác động mạnh nhất là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch - cơ quan được xác định đã cung cấp hỗ trợ tài chính và quản lý cho hai tổ chức văn hóa và thể thao được lập ra để làm quỹ đen của bà Choi. Dính vào bê bối này, Thứ trưởng Kim Chong đã từ chức hôm Chủ nhật vừa qua, trong khi nhiều quan chức trong bộ này đang bị điều tra. Bộ này cũng đang nỗ lực xóa hết ảnh hưởng của bà Choi và phụ tá là giám đốc quảng cáo truyền hình Cha Eun-taek, khi hai người này bị nghi ngờ không chỉ thao túng các chương trình văn hóa lớn mà còn sắp đặt nhân sự, báo Korea Herald đưa tin.
Với phe phản đối đang chiếm đa số trong Quốc hội, nhiều dự luật liên quan chi tiêu ngân sách nhằm nới lỏng quy định, thúc đẩy nền kinh tế và nuôi dưỡng những ngành công nghiệp mới cũng đang rơi vào tình cảnh ảm đạm.
Bà Choi Soon-sil năm 2014. Ảnh: Korea Times.
Trấn an các nước
Theo giới quan sát, tâm trạng bất lực của giới chức Hàn Quốc dường như ngày càng gia tăng vì hầu như ngày nào cũng xuất hiện những cáo buộc mới, khiến không chỉ chính sách đối nội mà cả sáng kiến đối ngoại cũng trở nên không chắc chắn.
Cuộc gặp thượng đỉnh ba bên Hàn Quốc-Trung Quốc-Nhật Bản được lên kế hoạch vào cuối năm nay có nguy cơ sẽ chịu tác động của vụ bê bối liên quan bà Park và bạn thân, dù các bên chưa xác định thời gian, chương trình nghị sự hay các chi tiết khác. Một số nhà quan sát nêu quan ngại rằng, kế hoạch triển khai lá chắn tên lửa của Mỹ tại Hàn Quốc vào năm sau và việc ký kết thỏa thuận chia sẻ thông tin tình báo với Tokyo có nguy cơ phải lùi lại.
Hôm thứ Hai, Thủ tướng Hàn Quốc Hwang Kyo-ahn họp với các phó thủ tướng phụ trách các vấn đề kinh tế, xã hội, ngoại giao, quốc phòng và nội vụ. Trong cuộc họp này, ông Hwang nhấn mạnh, an ninh là “ưu tiên hàng đầu trong hoàn cảnh hiện nay”, đồng thời yêu cầu giám sát chặt chẽ hoạt động quân sự của CHDCND Triều Tiên, việc triển khai các chương trình quốc phòng và an ninh.
Bộ Ngoại giao Hàn Quốc vừa yêu cầu các cơ quan đại diện ngoại giao ở nước ngoài xoa dịu quan ngại của các nước về vụ bê bối đang làm xáo trộn chính trường Hàn Quốc. “Hôm qua, một yêu cầu đã được gửi cho tất cả các cơ quan ngoại giao ở nước ngoài dưới tên của Ngoại trưởng (Yun Byung-se)”, ông Cho June-hyuck, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hàn Quốc, nói trong cuộc họp báo thường kỳ. Theo đó, các cơ quan đại diện ngoại giao của Hàn Quốc ở nước ngoài phải chủ động thông báo với chính phủ sở tại rằng, các chính sách chủ chốt của Hàn Quốc vẫn được thực hiện bình thường, nhằm trấn an các nước trong các vấn đề ngoại giao, an ninh, tình hình kinh tế nói chung của Hàn Quốc, hãng thông tấn Hàn Quốc Yonhap đưa tin.
Bà Choi bị bắt, chờ ngày hầu tòa
Trong khi đó, các công tố viên đang mở rộng cuộc điều tra nhằm vào bà Choi. Cuối ngày 31/10, người phụ nữ 60 tuổi này bị bắt sau nhiều giờ bị thẩm vấn với các cáo buộc can thiệp vào công việc nhà nước, sử dụng ảnh hưởng từ quan hệ gần gũi với Tổng thống Park để trục lợi. Cơ quan chức năng quyết định bắt bà Choi để phòng nguy cơ bà rời khỏi Hàn Quốc và tiêu hủy bằng chứng.
Sáng 1/11, bà Choi bị hộ tống đến Văn phòng công tố quận trung tâm Seoul trong đồng phục tù nhân. Bà Choi có thể phải trải qua nhiều cuộc thẩm vấn nữa cho đến khi hầu tòa. Các công tố viên sẽ quyết định có chính thức xin lệnh tạm giữ bà Choi trong vòng 48 giờ kể từ lúc bắt giữ khẩn cấp hay không. Hôm qua, các công tố viên lục soát các công ty do ông Cha Eun-taek sở hữu hoặc điều hành, Yonhap đưa tin.
Triều Tiên lên tiếng
Nhật báo Triều Tiên Rodong Sinmun ngày 31/10 đăng bài viết về vụ bê bối liên quan bà Choi Soon-sil - người bị cáo buộc đã biên tập dự thảo nhiều bài phát biểu của Tổng thống Park Geun-hye và bị tình nghi lợi dụng quan hệ với bà Park để ép một số công ty lớn góp tiền vào hai quỹ phi lợi nhuận. Bài viết này cho rằng, vụ scandal là một “bằng chứng rõ ràng về bản chất méo mó, bất thường của chế độ Park Geun-hye”, Telegraph đưa tin. Ngày 1/11, Bộ Thống nhất Hàn Quốc yêu cầu Triều Tiên chấm dứt ngay việc can thiệp vào công việc nội bộ của Hàn Quốc, Yonhap đưa tin.