Tổng Cty Sông Đà (Sông Đà) được biết đến là một trong những ‘ông lớn’ thuộc Bộ Xây dựng, được cổ phần hóa (CPH) từ tháng 4-2018, nhưng đến nay vốn nhà nước vẫn chiếm khoảng 99,79% vốn tại doanh nghiệp.
Theo Bộ Tài chính, hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu của ‘ông lớn’ Sông Đà khoảng 2,8 lần. Cũng theo Bộ Tài chính, tình hình công nợ của công ty mẹ Sông Đà chủ yếu liên quan đến các khoản phải thu và phải trả trong tổ hợp công ty mẹ con và công ty liên kết.
Trong đó, nợ phải thu tại Cty CP Ximăng Hạ Long khoảng 2.700 tỉ đồng, Cty CP Điện Việt Lào hơn 800 tỉ đồng, Cty CP Thủy điện Nậm Chiến gần 700 tỉ đồng, Cty TNHH Điện Xekaman 1 gần 300 tỉ, Cty TNHH Điện Xekaman 3 khoảng 560 tỉ đồng.
Sông Đà cũng đang đầu tư khoảng 6.200 tỉ đồng vào 38 công ty con, công ty liên kết. Trong đó, đầu tư vào các công ty con khoảng 3.500 tỉ đồng, công ty liên kết khoảng 2.500 tỉ đồng, góp vốn kinh doanh khoảng 150 tỉ đồng.
Một số khoản đầu tư của ‘ông lớn’ Sông Đà đã bị lỗ, mất vốn. Đó là các khoản đầu tư vào Công ty CP Sông Đà 3, Cty CP PCCC và ĐTXD Sông Đà, Cty CP Sông Đà 12, Cty CP Phú Riềng Kraitie…
Cụ thể Cty CP Sông Đà 3 lỗ lũy kế 188 tỉ đồng, Cty CP Sông Đà 12 âm vốn chủ sở hữu 41 tỉ đồng, Cty CP PCCC và ĐTXD Sông Đà âm vốn chủ sở hữu hơn 11 tỉ đồng.
Bộ Tài chính đặc biệt lưu ý tới khoản đầu tư tài chính khoảng 1.100 tỉ đồng của Sông Đà vào Cty CP Điện Việt Lào. Sông Đà là cổ đông sáng lập Cty CP Điện Việt Lào, nhưng đến nay công ty này đang gặp nhiều khó khăn về tài chính và tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Cty CP Điện Việt Lào đầu tư vốn vào 3 công ty con, trong đó có Cty TNHH Điện Xekaman 3, nhưng dự án thủy điện Xekaman 3 đã dừng triển khai từ cuối năm 2016 do gặp sự cố trong thi công.
Bộ Tài chính kiến nghị Bộ Xây dựng yêu cầu người đại diện vốn nhà nước tại Sông Đà giám sát chặt tình hình hoạt động của các Cty CP Thủy điện Nậm Chiến, Cty CP Điện Việt Lào, Cty CP Sông Đà 3, và một số công ty con khác để có giải pháp kiểm soát hiệu quả đầu tư vốn nhà nước.
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Xây dựng tăng cường công tác giám sát với Sông Đà và chịu trách nhiệm về các nội dung giám sát được phân cấp.
Báo cáo của Kiểm toán Nhà nước công bố hồi đầu năm 2019 cũng ghi nhận Tổng Cty Sông Đà đang quản lý, sử dụng 46 khu đất với tổng diện tích hơn 64,3 triệu m2, trong đó có 44 khu đất được giao để tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh, sử dụng làm trụ sở, văn phòng làm việc, 2 khu đất được giao để thực hiện dự án khu dân cư. Tuy nhiên, việc đầu tư vào nhiều dự án thủy điện tại Việt Nam và Lào, dự án BOT chậm thu hồi vốn đã đẩy số nợ phải thu của tổng công ty lên tới 10,7 nghìn tỉ đồng, trong đó nợ quá hạn khoảng 1,9 nghìn tỉ đồng.
