Liên quan đến các trường hợp bị tạm hoãn xuất cảnh (điều 28 dự thảo Luật), Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng và An ninh Võ Trọng Việt cho biết, có nhiều ý kiến đề nghị rà soát để quy định bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, nhất là pháp luật tố tụng hình sự, tố tụng dân sự, tố tụng hành chính.
“Một số ý kiến cho rằng khoản 4, khoản 5 là quá rộng và đề nghị thu hẹp diện đối tượng tại các khoản này để bảo đảm chặt chẽ, phù hợp với thực tiễn và thống nhất với các luật có liên quan”, ông Việt cho hay.
Thường trực Uỷ ban Quốc phòng và An ninh cho rằng, đây là nội dung có liên quan trực tiếp đến việc hạn chế quyền con người, quyền công dân, liên quan đến quốc phòng, an ninh, sức khỏe cộng đồng, là nội dung quan trọng của dự thảo Luật. Tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, Thường trực ủy ban đã rà soát, đối chiếu với các quy định của pháp luật có liên quan và đề nghị thiết kế lại điều luật này cho rõ ràng hơn, thống nhất trong hệ thống pháp luật, có viện dẫn mà không sao chép; thu hẹp diện các đối tượng bị tạm hoãn; quy định chặt chẽ hơn các trường hợp bị tạm hoãn để tránh lạm dụng, lợi dụng làm ảnh hưởng đến quyền công dân…
Căn cứ vào tình hình thực tiễn, Thường trực Uỷ ban Quốc phòng- An ninh đề nghị bổ sung tạm hoãn xuất cảnh đối với trường hợp: “Người bị thanh tra, kiểm tra, xác minh có đủ căn cứ xác định người đó vi phạm đặc biệt nghiêm trọng và xét thấy cần ngăn chặn ngay việc người đó trốn” và “người đại diện theo pháp luật của cơ quan, tổ chức đang có nghĩa vụ thi hành bản án, quyết định của Tòa án”. Đối với khoản 6, đề nghị kết hợp giữa Phương án 1 và Phương án 2, có bổ sung quy định cụ thể hơn như sau: “Người đang bị dịch bệnh nguy hiểm lây lan, truyền nhiễm và xét thấy cần ngăn chặn ngay, không để dịch bệnh lây lan, truyền nhiễm ra cộng đồng, trừ trường hợp được phía nước ngoài cho phép nhập cảnh và chữa bệnh”.
Đồng thời, đề nghị lược bỏ quy định tại khoản 2 vì mâu thuẫn với Luật Tương trợ tư pháp (không dẫn độ công dân Việt Nam ra nước ngoài); lược bỏ quy định “Người có nghĩa vụ chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính” tại khoản 5, vì nội dung quá rộng, thời hạn chấp hành ngắn (10 ngày) và nếu bị tạm hoãn xuất cảnh (tước quyền công dân) thì quá nghiêm khắc, không cần thiết.
“Đối với người liên quan đến vụ án đang trong quá trình điều tra mà phát hiện có dấu hiệu tội phạm, đủ căn cứ thì Cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố bị can và đương nhiên sẽ bị tạm hoãn xuất cảnh theo quy định tại khoản 1 Điều này. Đối với người có nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội mà chưa đóng bảo hiểm xã hội, công dân thuộc diện gọi thực hiện nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ nòng cốt thì đề nghị không nên tạm hoãn xuất cảnh, vì đối tượng quá rộng”, ông Việt cho hay.
Liên quan đến một số quy định trên, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định đề nghị phải tính toán lại cho chi tiết hơn, phù hợp hơn. “Công dân nợ 5 triệu đồng, chẳng lẽ lại không cho về, không được nhập cảnh?”, cũng theo ông Định, trong một số trường hợp, chẳng hạn như khai sai hồ sơ, sau đó phát hiện ra, cũng nên xem xét cấp hộ chiếu để công dân được trở về nước. Hay đối với những trường hợp khai sai, mà họ sửa ngay sau đó thì cũng nên cấp luôn hộ chiếu cho công dân, chứ không nên tạm hoãn cấp trong 6 tháng, hay 12 tháng.
Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị rà soát hết các quy định liên quan, đảm bảo tính thống nhất, đặc biệt phải tránh hạn chế quyền con người, quyền công dân, nhưng cũng không để lợi dụng, buông lỏng. Cùng quan điểm, Trưởng Ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải cũng lưu ý đến việc hạn chế quyền con người, quyền công dân, nên phải rà soát lại cho phù hợp, nhưng cũng không bỏ lọt tội phạm, người đang trong quá trình tạm hoãn, không được xuất nhập cảnh.
Tiếp thu ý kiến các đại biểu, Thượng tướng Lê Qúy Vương, Thứ trưởng Bộ Công an cũng chia sẻ với nhiều ý kiến, cho rằng đối tượng quy định như vậy là quá rộng, chưa cụ thể và cần phải rà soát lại. Trên thực tế, có những tình huống phát sinh, chẳng hạn người nằm trong diện tạm hoãn, nhưng họ lại mắc bệnh hiểm nghèo, phải đi nước ngoài để chữa bệnh. Vậy những trường hợp như thế thì giải quyết thế nào?
“Quy định tạm hoãn xuất cảnh rất khó khăn, vì đụng đến quyền con người, quyền công dân nên phải rà soát, quy định chặt chẽ. Trừ những cái đã có quyết định của cơ quan tố tụng, còn lại các lĩnh vực khác, như thuế, hành chính dân sự, phải xem xét, rà soát kỹ lưỡng”, ông Vương nhấn mạnh.
