Đó là lời một dân chơi lan sành sỏi nói về sự độc đáo cả về vẻ đẹp lẫn giá siêu cao không lẫn vào đâu của loài hoa này.
Cách đây hơn nửa năm, một cây hoa lan đột biến được chào bán với mức giá vài chục triệu đồng đến vài trăm triệu đồng thì chỉ chớp mắt sau một đêm, giá cây lan có hoa đã lên tới cả tỷ đồng. Thương vụ công khai của một “đại gia” ở Bình Thuận, mua 3 cây lan với giá tổng cộng lên tới gần 32 tỷ đồng khiến dân tình chưa hết bàng hoàng lại “ập” đến tin chủ nhân một resort hoa lan vừa tổ chức livestream buổi đấu giá 1 kie lan (mầm tách ra từ cây mẹ) mang tên Huyền Thoại Bướm Đại Ngàn có trong vườn nhà, và được trả giá 11,7 tỷ đồng làm giới chơi lan choáng váng. Gần tuần nay, xuất hiện thương vụ “đặc biệt khủng” với giá trị giao dịch được cho là lên tới 250 tỷ tại một vườn lan ở Quảng Ninh. Đó là giao dịch ảo hay thực, vì sao lại có giá trên trời đến vậy? Câu chuyện được làm sáng tỏ khi cơ quan chức năng thuế vào cuộc. Thì ra đó mới chỉ là “giao kèo” về việc bàn giao 5.000 cây giống với giá 250 tỷ đồng. Người bán “hứa” nộp thuế thu nhập nếu thương vụ hoàn tất.
Vẻ đẹp độc đáo, hiếm có của lan đột biến khiến nhiều người say đắm, giới mê cây cảnh săn lùng. Đó là lí do chính để giới buôn khẳng định lan đột biến là vô giá. Một chị bạn tôi khi gặp lại sau thời gian dài, thì thầm kể vài tháng nay chị buôn lan đột biến, trúng lắm. Chị bảo chỉ mua một cây mầm về ươm vài tuần theo thú chơi lan của chị nhiều năm nay, thế là 1-2 tuần sau đẩy đi, đã lãi tiền chục triệu. Một ông em tôi quen đã lâu cũng đang “cuồng” với lan đột biến. Cậu bảo tuần rồi em đi buôn bán được vài cây mầm cũng lãi được kha khá bằng nửa tháng lương. Tin một đồn mười, mười đồn trăm, giao dịch lãi tiền triệu, chục triệu, trăm triệu thậm chí tiền tỷ kéo những nhà đầu tư Fo (lần đầu) vào cuộc và hút hàng ngàn cá nhân, gia đình bỏ công việc lao vào buôn lan đột biến. Không giống như cơn say chứng khoán, say sốt nhà đất, lan đột biến còn khiến người ta phát cuồng hơn vì “biên lợi nhuận” không có thước nào đo được.
Nhưng tất cả các giao dịch lan ở mức giá cao đều bất thường, diễn ra theo cách “mập mờ” livestream trên mạng. Thậm chí, chưa thấy một bản hợp đồng mua bán có đầy đủ căn cứ pháp lý nào xuất hiện.
Hiện tượng thổi giá gây sốt ảo đã từng xuất hiện nhiều. Đơn cử, vụ thổi giá cây sanh từ vài trăm nghìn lên chục triệu, trăm triệu và cả tỷ đồng. Hay nhím giống, lợn rừng, cây sưa đỏ... cũng được thổi giá khiến rất nhiều người mắc bẫy mất tiền oan. Từ các vụ lan đột biến chục tỷ đến trăm tỷ đồng tại Hòa Bình, Phú Thọ, và gần đây là Hà Nam, Quảng Ninh và Hòa Bình, các cơ quan chức năng gồm công an, thuế, quản lý thị trường đang tập trung rà soát, cảnh báo thị trường. Cơ quan thuế một số địa phương sau khi vào cuộc đã nhận định: Đây là các thương vụ giả mạo, thổi giá lan nhằm nâng giá cho các đường dây buôn bán lan đột biến từ đó thu lợi bất hợp pháp.
