Mặc dù Webb, 23 tuổi đã thiệt mạng sau 6 ngày mất tích và nguyên nhân được xác định là bị ngã từ trên núi xuống thác, thân nhân của anh vẫn không quên nói lời cảm tạ người dân Việt Nam vì sự nhiệt tình của họ.
Đó là chuyện ở Lào Cai. Còn ở Đà Nẵng, sau vụ đắm tàu du lịch đầy tai tiếng, vừa rồi lại nổi lên chuyện hướng dẫn viên du lịch người Trung Quốc hoạt động “chui” gây bức xúc. Đầu tiên, những bức xúc này chỉ âm ỉ trong giới hướng dẫn viên trong nước, nhưng rồi bùng ra thành cơn giận của xã hội khi được tin một số hướng dẫn viên người Trung Quốc thoải mái “hướng dẫn”, xuyên tạc, bóp méo nhiều sự thực liên quan đến lịch sử, văn hóa Việt Nam. Thực ra Đà Nẵng chỉ là một điểm. Những câu chuyện tương tự có thể thấy ở nhiều nơi có khách du lịch Trung Quốc.
Ở Móng Cái, Quảng Ninh, nơi có cửa khẩu thông thương với Trung Quốc, thường xuyên đón khách du lịch Trung Quốc đã từng ta thán bị hướng dẫn viên người Việt, cửa hàng người Việt lừa đảo. Nhưng thực tế là có những đường dây đưa khách từ Trung Quốc qua, có hướng dẫn viên Trung Quốc đi kèm. Họ dẫn khách tới nhiều tụ điểm mua sắm, giải trí do người Trung Quốc làm chủ hoặc đứng đằng sau, để rồi khách bị bắt chẹt mua hàng, sử dụng dịch vụ với giá cắt cổ. Để rồi khi về nước, những du khách bị lừa kia cứ đinh ninh bị người Việt lừa đảo.
Đó mới là đối tượng khách Trung Quốc. Những thị trường khác cũng đâu tránh được chuyện này chuyện kia. Có chăng chuyện xuyện tạc văn hóa, lịch sử và chủ quyền khiến xã hội bức xúc hơn mà thôi.
Tuy nhiên, đáng buồn là chỉ vì những cái lợi trước mắt, cái lợi cục bộ mà nhiều người Việt sẵn sàng làm ngơ cho những hành vi sai trái. Không thể nói các công ty lữ hành “nuôi” hàng chục người Trung Quốc làm hướng dẫn viên kia không hiểu một trong những điều kiện quan trọng để được hành nghề hướng dẫn viên, dù là hướng dẫn viên nội địa hay quốc tế là phải có quốc tịch Việt Nam và phải có chứng nhận chuyên môn. Nhưng chỉ vì chút lợi cá nhân mà nhiều hướng dẫn viên bản địa, nhiều công ty lữ hành trong nước sẵn sàng gạt qua lòng tự tôn dân tộc, sẵn sàng làm ngơ khi người ta xuyên tạc lịch sử, văn hóa nước nhà.
Đó mới là việc đáng trách nhất. Ta không tự tôn trọng ta thì đừng bao giờ trông đợi người khác làm thế. Điều này không cần phải bàn cãi.
Du lịch là ngành tổng hợp, ngoài lý do kinh tế còn hàm chứa ý nghĩa văn hóa và ngoại giao. Cứ chỉ coi thô thiển là một kênh kiếm tiền thì du lịch sẽ còn nhiều chuyện xấu xí.