Hóa thạch nhỏ bé này dài khoảng 19,5 cm, có thể là dolichosaur - một loài thằn lằn biển hiện đã tuyệt chủng với cơ thể thuôn dài sống trong Kỷ Phấn trắng (145 triệu đến 66 triệu năm trước), các nhà nghiên cứu cho biết.
 |
Mô phỏng loài rắn bốn chân |
Được cho là đến từ Brazil, hóa thạch này là một trong những loài rắn sớm nhất được tìm thấy. Loài này có thể tiến hóa từ các tiền thân trên cạn ở Gondwana, tàn tích phía nam của siêu lục địa Pangea. Tuy nhiên, một số nhà nghiên cứu không chắc chắn rằng nó thuộc họ rắn.
Giải thích khoa học của nhóm nghiên cứu có thể ít gây tranh cãi nhất khi họ báo cáo trực tuyến trên tạp chí Science ngày nay. Nguồn gốc của mẫu vật dường như mông lung hơn vùng nước bùn từng chôn xác nó.
Trong khi các phân tích của nhóm nghiên cứu cho thấy rõ ràng hóa thạch đến từ đông bắc Brazil, nhưng chi tiết về thời điểm nó được khai quật và cuối cùng nó được đưa vào bảo tàng Đức nơi nó ở hiện tại như thế nào vẫn còn là một bí ẩn. Những chi tiết này quan trọng đối với nhiều nhà nghiên cứu và đặc biệt là đối với một số người từ Brazil, bởi vì việc xuất khẩu hóa thạch từ quốc gia này là bất hợp pháp kể từ năm 1942.
Loài mới được đặt tên là Tetrapodophis amplectus, trong tiếng Hy Lạp, có nghĩa là "con rắn bốn chân". Tên loài amplectus, xuất phát từ tiếng Latinh, có nghĩa là "ôm" và đề cập đến sự linh hoạt và khả năng được cho là của sinh vật để quấn chặt lấy con mồi.
Nicholas Longrich, nhà cổ sinh vật học động vật có xương sống tại Đại học Bath ở Vương quốc Anh và đồng tác giả của nghiên cứu mới, cho biết, bên cạnh các chi nhỏ, mẫu vật còn có hộp sọ có kích thước bằng móng tay người, 160 đốt sống ở cột sống và 112 đốt sống ở đuôi.
Hóa thạch đã nằm trong một bộ sưu tập tư nhân trong vài thập kỷ trước khi nó thu hút được sự chú ý của thành viên nhóm David Martill của Đại học Portsmouth. Anh tình cờ tìm thấy mẫu vật này trong một chuyến đi thực tế cùng các sinh viên đến Bảo tàng Solnhofen ở Đức.
Các nhà nghiên cứu cho biết, không có ghi chú nào về thời gian hoặc địa điểm nó được thu thập. Nhưng các đặc điểm nhất định của đá vôi chứa hóa thạch, cũng như màu nâu cam riêng biệt của xương, cho thấy rõ ràng nó đến từ một khu vực cụ thể ở đông bắc Brazil.
Nhiều tính năng của Tetrapodophis chỉ ra sự linh hoạt của nó. Các nhà nghiên cứu lưu ý, trong số các loài bò sát, bao gồm cả thằn lằn, chỉ có rắn là có hơn 150 đốt sống cột sống. Răng của sinh vật này nhọn và hơi cong.
Ngoài ra, hóa thạch bao gồm một số vảy trải dài trên toàn bộ chiều rộng của bụng, một đặc điểm chỉ được biết đến ở loài rắn. Kích thước giảm đáng kể của các chi của sinh vật, cũng như hình trụ thay vì đuôi dẹt, cho thấy rắn tiến hóa từ động vật sống trên cạn chứ không phải từ sinh vật biển như một số nhà nghiên cứu đã đề xuất.
Bhart-Anjan Bhullar, một nhà cổ sinh vật học động vật có xương sống tại Đại học Yale, người không tham gia nghiên cứu cho biết: “Đây là hóa thạch kỳ lạ nhất mà tôi từng thấy. Và Tetrapodophis chắc chắn là một con rắn. Không có loài bò sát nào khác có sự kết hợp của các đặc điểm mà sinh vật này có."
