Đại biểu Vũ Xuân Hùng, Thanh Hóa cho rằng, hiện nay do hạn chế nhận thức về bảo vệ bí mật nhà nước và do nhiều lý do khác nhau nên có tình trạng cá nhân, tổ chức tùy tiện mang tài liệu bí mật ra ngoài. Đại biểu cũng đề nghị nghiên cứu kỹ lưỡng quy định danh mục bí mật nhà nước cần bảo vệ để tránh tình trạng lợi dụng quy định để gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp, tăng thêm thủ tục hành chính hay “mật hoá” văn bản để bưng bít thông tin.
Ông Vũ Xuân Hùng cũng băn khoăn khi dự thảo giao Chủ tịch UBND tỉnh, thành lập danh mục bí mật nhà nước. Bởi lẽ, với 63 tỉnh, thành thì có thể xảy ra tình trạng cùng một danh mục nhưng độ mật lại khác nhau tuỳ thuộc đánh giá của mỗi địa phương, như nơi này “Mật” nhưng nơi kia lại “Tối mật” gây nên sự không thống nhất.
“Nếu quy định như thế thì dễ lợi dụng bưng bít thông tin, không phổ biến thông tin vì mục đích riêng. Đặc biệt với những vấn đề nhạy cảm như đất đai, tài nguyên, khoáng sản có khi gây bất lợi cho doanh nghiệp, nhà đầu tư, người dân. Do đó, để đảm bảo danh mục thống nhất thì nên quy định theo ngành dọc, tức các bộ ngành trung ương đến địa phương để đồng nhất hơn”, đại biểu Hùng kiến nghị.
Theo Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính-Ngân sách Bùi Đặng Dũng, lộ bí mật nhà nước và bị hạn chế thông tin bí mật nhà nước là 2 góc độ phải hết sức lưu ý.
“Tôi công tác ở Uỷ ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội, bất cứ một tài liệu nào liên quan đến tài chính ngân sách đưa ra đều cộp dấu “Mật”. Cứ theo dấu mật mà giải, 10 năm sau mới giải thì cái mật đó giữ đến bao giờ? Trong khi các quốc gia khác liên quan đến tài chính ngân sách là công khai trên mạng. Mọi người dân vào mạng đều biết quá trình xây dựng như này, ngân sách năm nay thế nào, lĩnh vực này bao nhiêu tiền… Vấn đề đặt ra là chúng ta đang có tình trạng lạm dụng “Mật” để hạn chế thông tin”, ông Dũng nói.
Đại biểu Dũng cho rằng luật phải quy định rõ thế nào là bí mật nhà nước. Thực tế hiện nay có hiện tượng xem nhẹ, có sự chủ quan nên dẫn đến phát biểu tại hội nghị, trong bài viết, trao đổi tại hội thảo, chuyện trò tâm sự v.v.. làm lộ bí mật nhà nước.
Ông Dũng đặt câu hỏi: Sức khoẻ của lãnh đạo Đảng, nhà nước của chúng ta có phải là bí mật không? Nếu là bí mật nhà nước, chúng ta phải thực hiện theo đúng tính chất của bí mật nhà nước, còn không thì phải công khai.
“Tôi nói chuyện liên quan đến sức khoẻ của Chủ tịch nước Trần Đại Quang, tại sao không công khai cho cử tri, nhân dân cả nước biết? Để mạng nói mọi thứ, nhân dân và cán bộ đảng viên lo lắng, băn khoăn. Đến khi hình ảnh của Chủ tịch nước rạng ngời, mạnh khoẻ mới đập tan mọi dư luận. Gần đây nhất thấy hình ảnh của đồng chí ở APEC quá tuyệt vời… Nếu cái gì cũng quy chụp vào bí mật là cũng kẹt, không cảnh giác được”, ông Dũng cho hay.
