Theo tờ Space, một loại cực quang gọi là "cực quang proton cô lập" đã tiết lộ nguyên nhân gây ra sự suy giảm tầng ozone đến từ không gian. Chúng bắt nguồn từ những quả "pháo vũ trụ" bằng plasma mà Mặt Trời thường xuyên bắn ra và thỉnh thoảng lại nhắm trúng địa cầu.
Nhóm nghiên cứu quốc tế dẫn đầu bởi tiến sĩ Mitsunori Ozaki từ Trường Cao học Khoa học tự nhiên và công nghệ thuộc Đại học Kanazawa - Nhật Bản đã tìm hiểu những dòng plasma mạnh mẽ này và nhận thấy không chỉ tạo ra cực quang, chúng thỉnh thoảng còn "khoét thủng" lớp trên của tầng ozone Trái Đất.
 |
| Cực quang chụp từ Trạm Vũ trụ Quốc tế ISS - Ảnh: NASA |
Các lỗ thủng này rộng tới 400 km, nằm trong tầng trung lưu của bầu khí quyển và thật may chúng không tồn tại vĩnh viễn. Tại các lỗ thủng, ozone hầu như biến mất hoàn toàn trong khoảng 1 giờ rưỡi, sau đó dẫn phục hồi.
Tuy tự liền lại nhanh hơn nhiều so với lỗ thủng ozone tầng bình lưu - do con người gây nên - nhưng tác động từ nó cũng đủ ảnh hưởng đến Trái Đất theo những cách khác.
Không còn lớp bảo vệ, những bức xạ có hại từ Mặt Trời sẽ có cơ hội đi xuống sâu hơn bên dưới, có thể gây ra trục trặc đối với cơ sở hạ tầng điện - viễn thông. Trước đó, các hạt tích điện trong các quả pháo vũ trụ này trên đường "hạ cánh" xuống bầu khí quyển cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các phi hành gia và vệ tinh làm nhiệm vụ ở khu vực cao hơn.
Theo các tác giả, những quả pháo plasma đã khoét thủng bầu trời theo cách đưa các hạt tích điện xâm nhập vào các đường sức từ trong từ quyển của Trái Đất. Các nitơ oxit và hydro oxit được giải phóng do tương tác của các hạt với khí quyển đã làm suy giảm tầng ozone.
Phát hiện này sẽ giúp các nhà khoa học có thêm cơ sở để dự đoán những biến động của thời tiết không gian, vốn rất quan trọng trong nhiều hoạt động công nghệ hiện đại, đặc biệt là ngành viễn thông - hàng không vũ trụ.
Nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học Scientific Reports.
Link gốc:
https://nld.com.vn/khoa-hoc/trung-phao-vu-tru-bau-troi-trai-dat-thung-lo-rong-400-km-20221024074050241.html
