Chuyện xét kết nạp hội viên mới thì đã lình xình rồi với những dư luận "không làm đơn cũng được kết nạp" (thực ra chuyện này là thị phi), rồi lại chuyện vài kẻ không được xét lên mạng tuyên bố tôi thân lắm với Chủ tịch, Phó chủ tịch, họ mời tôi vào, nhưng nay thế này tôi không thèm vào nữa...? Không hiểu có phải vì thế, mà báo Văn Nghệ, rồi website Hội NVVN mãi mới đăng danh sách các tân hội viên, trong khi các báo lại đăng trước đến cả tháng?
Chuyện thứ hai là kết quả giải thưởng văn chương.
Đầu tiên là một chuyện lặp đi lặp lại nhiều lần rồi. Từ việc tập “Trường ca ngắn - kịch thơ” (NXB Hội Nhà văn) của Nguyễn Thụy Kha đoạt giải thưởng ở thể loại thơ. Vấn đề là khi tập thơ này qua Hội đồng Thơ, nó chỉ được 2 phiếu trên 9 thành viên Hội đồng!
Nhân đó, một số vị lại rêu rao lên ở chốn nọ chốn kia rằng, Ban Chấp hành Hội không coi Hội đồng chuyên môn là gì. Có vị lại mạnh mồm tuyên bố có khi cần phải rút lui khỏi hội đồng (kiểu như nhà văn Y Ban đã từng rút lui khỏi Hội đồng văn xuôi năm 2013, nhưng với lý do khác).
Đàm tiếu cũng không tha giải thưởng ở thể loại văn xuôi - tác phẩm “Biên bản chiến tranh 1-2-3-4.75”?(NXB Chính trị Quốc gia) của tác giả Trần Mai Hạnh. Đây là một cuốn sách tập hợp lại những tư liệu, hồi ức của nhà báo Trần Mai Hạnh. Và chính Trần Mai Hạnh cho biết, cuốn sách được viết dưới hình thức biên bản. Vấn đề là ở đó. Nhiều người tỏ ra không phục với câu hỏi: Đây là giải thưởng văn chương cơ mà, đâu phải là giải báo chí? Trần Mai Hạnh đã vượt qua cả những ứng viên nặng ký năm nay - Hồ Anh Thái và Nguyễn Bình Phương. Một tờ báo giật tít có vẻ thảng thốt: Nhà báo đoạt giải thưởng văn chương. Chính Hội Nhà văn cũng có vẻ bối rối khi không thể nói rõ được cuốn sách này thuộc thể loại nào trong văn xuôi.
Ở thể loại lý luận phê bình văn học, tập "Trăm năm trong cõi"?(NXB Văn học) của tác giả Phong Lê và tập "Thơ Việt Nam hiện đại - tiến trình và hiện tượng”?(NXB Văn học) của tác giả Nguyễn Ðăng Ðiệp đoạt giải thưởng. Tập của Phong Lê cũng bị nhiều ý kiến phàn nàn. Rằng đây là một tuyển những bài tham luận nhân những dịp kỷ niệm và bài báo của ông, thì có đáng? Cuốn sách này đề cập đến những tác giả đã thành danh từ rất lâu (mà Phong Lê gọi là "Thế hệ Vàng"), những Tản Đà, Ngô Tất Tố, Hoàng Ngọc Phách... Tố Hữu, Chế Lan Viên, Tô Hoài... Vàng thì đã hẳn, nhưng còn tính phát hiện, chưa nói tính dự báo?
Cũng biết chuyện văn chương nghệ thuật là khó định giá. Cũng biết cạnh đỉnh vinh quang bao giờ cũng đầy rẫy thị phi. Nhưng xem ra, nhiều ý kiến của giới chuyên môn là có cơ sở. Trước hiện tượng này, liệu Hội đồng xét giải của Hội NVVN có động tâm?
