Cơ hội rèn kỹ năng
Được trả lương dựa trên hiệu suất làm việc, nên Nguyễn Thùy Mai (sinh viên năm 2, trường Đại học Ngoại thương) buộc phải trau dồi cả về chuyên môn lẫn kỹ năng khi đảm nhận vai trò cố vấn học tập tại IELTS LangGo.
TS Bùi Nguyệt Quỳnh - Phó Giám đốc vận hành Cty TNHH Gami Lab, lưu ý, cần tỉnh táo trước yêu cầu hợp tác qua tin nhắn, cuộc gọi điện, email hay các công việc được giới thiệu hoặc tìm kiếm trên mạng mà chưa xác minh. Bởi khi xu hướng làm việc tự do ngày càng nở rộ, sẽ xuất hiện nhiều khách hàng “ma” để lừa đảo, đánh cắp thông tin từ những bạn trẻ ít kinh nghiệm.
Mai đã làm thêm từ năm nhất đại học với 4 tiếng mỗi ngày. Riêng dịp nghỉ hè, cô đăng ký làm tăng ca lên 6 tiếng với những nhiệm vụ như chia sẻ, truyền tải thông tin và hệ thống kiến thức ngoại ngữ cho học viên một cách liền mạch, có logic. Với thu nhập 4 đến 8 triệu đồng mỗi tháng, nếu không đi du lịch hay tụ tập nhiều, Mai có đủ tiền tự lo học phí và sinh hoạt ở Thủ đô.
“Ngoài thu nhập, công việc này cho mình môi trường để thực hành một số kiến thức đã học trên giảng đường. Mình học chuyên ngành Quản trị kinh doanh, nên càng có nhu cầu trải nghiệm các công việc có liên quan để bổ trợ kỹ năng”, Mai nói.
Bạn Nguyễn Thùy Mai (sinh viên năm 2, trường Đại học Ngoại thương) hướng dẫn học viên tại trung tâm tiếng Anh |
Nữ sinh cho rằng, chọn việc làm thêm sao cho phù hợp cũng rất quan trọng đối với sinh viên. Dịp nghỉ hè, nếu bị cuốn quá sâu và bị hấp dẫn bởi thu nhập, sẽ mất khoảng trống cho những giờ tự học, nghiên cứu. “Đối với các bạn sinh viên năm nhất mới đi làm, sẽ có tâm lý xin làm tăng ca hay đăng ký làm full-time (toàn thời gian) để tăng thu nhập. Tuy nhiên, nó sẽ rất dễ bị ảnh hưởng tới việc học nếu không có kỹ năng quản trị thời gian và điều hòa nhu cầu cá nhân”, Mai nói thêm.
Tìm công việc phù hợp với năng lực bản thân
Đối với Nguyễn Thị Hạnh, sinh viên trường Đại học Thương mại Hà Nội, nghỉ hè là dịp để “chạy marathon” với những công việc freelance (tự do) như gia sư online, viết bài SEO cho trang web giáo dục… để kiếm thêm thu nhập.
Hạnh cho biết, mặc dù kỳ nghỉ hè chỉ hơn một tháng, nhưng đây là cơ hội để cô bước đầu gia nhập thị trường lao động, tiếp xúc, va chạm với nhiều công việc khác nhau để nhận ra bản thân thực sự thích công việc gì. Mỗi tuần, Hạnh dạy thêm 4 buổi tiếng Anh, gia sư "một kèm một" qua phần mềm học trực tuyến. Cô phải chuẩn bị bài kỹ hơn về kiến thức và powerpoint (trình chiếu bài giảng) hoặc file bài tập.
Ngoài ra, Hạnh đang làm cộng tác viên viết SEO cho một trang web giáo dục, với chỉ tiêu 1 bài/ngày. Việc tìm kiếm các công việc linh hoạt và có thể thực hiện qua môi trường số, đã giúp Hạnh tự chủ về thời gian mà vẫn có thu nhập thay vì làm thêm cố định tại các quán cà phê hay nhà hàng.
“Khi làm freelance, mình có cơ hội phát triển và rèn luyện nhiều kỹ năng quan trọng, như kỹ năng quản lý thời gian, tự động hóa công việc, giao tiếp, sáng tạo, và nhiều kỹ năng chuyên môn liên quan đến ngành học của mình”, Hạnh chia sẻ.
Tuy nhiên, không phải bất cứ sinh viên nào cũng có đủ khả năng và kỹ năng tìm kiếm, quản lý công việc freelance. Vì vậy, TS Bùi Nguyệt Quỳnh - Phó Giám đốc vận hành Cty TNHH Gami Lab gợi ý, các bạn sinh viên chỉ nên tìm những công việc tự do nhẹ nhàng, vừa sức với năng lực bản thân và mang tính trải nghiệm để tránh gặp những áp lực không đáng có, hay vấp phải sự cạnh tranh quá cao với người đã có kinh nghiệm lâu năm.
Đặc biệt, cần tỉnh táo trước yêu cầu hợp tác qua tin nhắn, cuộc gọi điện, email hay các công việc được giới thiệu hoặc tìm kiếm trên mạng mà chưa xác minh. Bởi khi xu hướng làm việc tự do ngày càng nở rộ, sẽ xuất hiện nhiều khách hàng “ma” để lừa đảo, đánh cắp thông tin từ những bạn trẻ ít kinh nghiệm.
Chủ động tránh rủi ro
Tự chủ thời gian, thu nhập theo ngày… là những lý do mà bạn Phan Mạnh Cường (sinh viên trường Cao đẳng Y Hà Nội) chọn làm công việc nhân viên giao đồ ăn cho một ứng dụng đặt đồ ăn phổ biến hiện nay. Cường kiếm tiền bằng cách chạy xe 5 tiếng mỗi ngày trên đường cũng là một trải nghiệm cho cậu nhiều hứng thú.
Chỉ cần bật app đã đăng ký tài khoản, chọn vùng, Cường nhận được “bão đơn” từ hệ thống vào những giờ cao điểm như ăn trưa, ăn tối. Tùy vào khoảng cách địa lý, số tiền công sẽ hiện lên sau mỗi chuyến giao hàng thành công.
Những ngày nắng nóng gần đây, Cường chuyển sang chạy vào chiều tối, thu nhập mỗi buổi dao động từ 250 đến 400 nghìn đồng trực tiếp cộng vào tài khoản. “Vì chưa có kinh nghiệm trong xử lý tình huống đột ngột, nên đôi khi em gặp rủi ro nếu khách không nhận hàng, hay đồ ăn bị hỏng giữa đường", Cường chia sẻ.
Mặc dù thu nhập hấp dẫn hơn một số công việc bán thời gian khác, nhưng Cường hiểu những rủi ro của công việc này có thể xảy đến bất kỳ lúc nào. Vì thế, cậu xác định chỉ chạy xe khi tinh thần, đầu óc tỉnh táo và thoải mái, không bị áp lực những vấn đề xung quanh.