Sáng 25/2, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội tổ chức phiên giải trình việc thực hiện chính sách, pháp luật đối với giáo viên mầm non, phổ thông và vấn đề dạy học trong bối cảnh Covid-19. Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh chủ trì phiên giải trình.
Sẽ bổ sung 27.850 biên chế giáo viên mầm non, phổ thông?
Báo cáo về việc thực hiện chính sách, pháp luật đối với giáo viên mầm non, phổ thông, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ cho biết: Tính đến tháng 5/2021, cả nước có 1.190.443 giáo viên, trong đó giáo viên công lập 1.108.391, ngoài công lập: 82.052; biên chế 1.059.729, hợp đồng trong các trường công lập 48.662. Trong tổng số hơn 1 triệu giáo viên mầm non, phổ thông, tỷ lệ giáo viên ngoài công lập chiếm 6,9% tổng số giáo viên của cả nước.
Theo thống kê, cho đến thời điểm năm 2021, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến các chính sách tuyển dụng, sử dụng, quản lý đội ngũ nhà giáo các cấp học (trong đó có cấp học mầm non, phổ thông) có hơn 200 văn bản. Tuy nhiên, các quy định của pháp luật về đội ngũ nhà giáo được đề cập tại nhiều văn bản pháp luật khác nhau, một số nội dung chưa thống nhất, dẫn tới khó khăn cho đội ngũ nhà giáo trong việc tra cứu và áp dụng văn bản pháp luật và thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình.
Căn cứ quy định về định mức số giáo viên/lớp, số lượng giáo viên của các cấp học mầm non, phổ thông, ngành Giáo dục thừa 10.178 giáo viên (trong đó thừa 5.175 giáo viên tiểu học, 4.688 giáo viên THCS, 315 giáo viên THPT), thiếu 94.714 giáo viên (trong đó: thiếu 48.718 giáo viên mầm non, 20.210 giáo viên tiểu học, 14.653 giáo viên THCS, 11.133 giáo viên THPT). Vẫn còn tình trạng thừa,thiếu cục bộ ở một số môn học, cấp học và một số địa phương như trong cùng một địa phương thừa giáo viên các môn như Ngữ văn, Toán.., thiếu giáo viên dạy các môn đặc thù như Tin học, Tiếng Anh, Nghệ thuật....
Trong bối cảnh số học sinh huy động ra lớp ngày càng tăng, yêu cầu về đảm bảo chất lượng giáo dục ngày càng cao, trong khi biên chế giáo viên không tăng đã gây ra áp lực không nhỏ đối với ngành Giáo dục. Bộ GD&ĐT đã thống nhất với Bộ Nội vụ báo cáo, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, bổ sung số biên chế trên theo lộ trình đến năm 2025, trước mắt năm học 2021-2022 trình bổ sung 27.850 biên chế giáo viên mầm non, phổ thông.
Hiện nay, Bộ GD&ĐT đang phối hợp với Bộ Nội vụ chỉnh sửa định mức giáo viên/lớp được quy định tại Thông tư liên tịch số 06, Thông tư số 16 cho phù hợp với việc triển khai đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông và điều kiện thực tế của từng vùng, miền.
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT : Giải quyết thừa - thiếu giáo viên một mình ngành Giáo dục không làm được
Tại phiên giải trình, câu hỏi được đại biểu Quốc hội đặt ra nhiều nhất cho Bộ GDĐT và Bộ Nội vụ là nguyên nhân, giải pháp khắc phục tình trạng thừa - thiếu giáo viên hiện nay. Đặc biệt trong bối cảnh việc tinh giản biên chế đang được các ngành, địa phương quyết liệt thực hiện.
Trao đổi về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn cho rằng: Cần giải pháp tổng thể, lâu dài và bền vững để giải quyết vấn đề thừa thiếu giáo viên, bởi nếu chỉ có một vài giải pháp sẽ rất khó giải quyết được. Ngoài ra, đây là việc không chỉ một mình ngành Giáo dục làm được mà còn liên quan đến các chính sách của quốc gia, địa phương.
Bộ trưởng nhận định, nhu cầu về giáo viên sẽ ngày càng nhiều hơn, vì vậy, sẽ cần ngay giải pháp cấp bách để giải quyết sớm vấn đề thiếu giáo viên.
Bộ trưởng cũng đề cập cụ thể tới một số giải pháp để giải bài toán thiếu giáo viên như quy hoạch, sắp xếp lại hệ thống trường lớp; các địa phương theo phân cấp cần chủ động điều tiết giáo viên ngay trong địa phương phù hợp với vùng miền, bậc học; tăng cường chuyển đổi số, mở rộng hệ thống bài giảng điện tử, nhất là đối với các môn học đặc thù như Tin học, Mỹ thuật, Nghệ thuật… ; đồng thời đẩy mạnh xã hội hóa ở những nơi có điều kiện.
Về phía ngành Nội vụ, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, thiếu giáo viên không phải vấn đề mới và thiếu thì vẫn phải bù đắp, yêu cầu ở đâu có học sinh ở đó phải có giáo viên đứng lớp cũng là phương châm của Bộ Chính trị. Nên năm học này Bộ Nội vụ và Bộ GDĐT đã phối hợp đề xuất bổ sung 27.850 biên chế cho viên chức giáo dục, ưu tiên đầu tiên cho khối mầm non và khu vực đô thị.
Về lâu dài, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho rằng: Cần sớm ban hành chiến lược phát triển giáo dục mầm non, phổ thông; tập trung rà soát lại quy mô, mạng lưới trường lớp mầm non, phổ thông trong cả nước để tính toán, sắp xếp lại cho phù hợp theo hướng tinh gọn các đầu mối. Đồng thời, tập trung rà soát lại các quy định hiện hành liên quan đến định mức học sinh/lớp, giáo viên/lớp. Tập trung hoàn thiện quy định pháp luật về tự chủ và xã hội hóa giáo dục.
Cũng theo Bộ trưởng Bộ Nội, đã đến lúc cần tiến hành tổng kết, đánh giá các Nghị quyết của Ban chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị liên quan đến tổ chức bộ máy và biên chế; tiếp tục rà soát tổng thể các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến tổ chức bộ máy, quản lý, biên chế, trong đó có biên chế của ngành giáo dục.
