HĐXX phúc thẩm sẽ gồm 3 thẩm phán do ông Trương Việt Toàn - Phó Chánh Tòa Hình sự, TAND TP Hà Nội làm chủ tọa.
Trước đó vào ngày 9/8, TAND huyện Mỹ Đức đã tuyên án sơ thẩm đối với 14 bị cáo nguyên là cựu cán bộ xã Đồng Tâm và huyện Mỹ Đức.
Theo bản án, các bị cáo kể trên vì động cơ vụ lợi đã cấp, giao đất trái thẩm quyền và hợp thức đất lấn chiếm cho một số hộ dân.
Cụ thể từ 2002 - 2003, các bị cáo nguyên là cán bộ xã Đồng Tâm đã bán đất trái thẩm quyền hơn 1.600m2 nhưng chỉ nộp 21 triệu đồng, còn lại để ngoài ngân sách. Đặc biệt, năm 2002, lợi dụng việc đo, điều chỉnh lại đất thổ cư, Bí thư xã Đồng Tâm Nguyễn Tiến Triển cùng Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm Nguyễn Văn Sơn, cán bộ địa chính xã Đồng Tâm Nguyễn Xuân Trường đã chia nhau 3 suất (mỗi suất 240m2). Số đất này đứng tên vợ, con hoặc em của các đối tượng và có 2 suất được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN) nhưng hiện đã bị UBND huyện Mỹ Đức thu hồi.
Năm 1996, UBND tỉnh Hà Tây (nay thuộc Hà Nội) ra quyết định cấp đất giãn dân cho 49 hộ ở Đồng Tâm và chính quyền địa phương đã cấp cho 39 hộ, còn lại 1.300m2. Năm 2002, các cán bộ chủ chốt của xã thống nhất không chia đất cho dân theo phê duyệt của tỉnh mà chia thành 10 thửa rồi… cấp cho cán bộ.
Năm 2008, các đối tượng hợp thức hóa số đất trên bằng cách dựng ra Biên bản hội nghị thống nhất của Đảng ủy, HĐND, UBND nhưng ghi lùi thời gian vào năm 2002. Sau đó, huyện Mỹ Đức cấp giấy chứng nhận cho 10 suất này, đứng tên vợ, con, người nhà của các cán bộ xã.
Bên cạnh đó, các cán bộ Đồng Tâm còn hợp thức khống hồ sơ đề nghị cấp GCN cho 12 hộ dân với diện tích hơn 1.800m2. Đây đều là đất được giao trái phép hoặc lấn chiếm trong năm 2002- 2003 nhưng xã xác nhận họ sử dụng đất liên tục, không tranh chấp khiếu kiện từ trước năm 1993. Tiếp quản hồ sơ, cán bộ của Văn phòng đăng ký đất đai và Phòng TN&MT huyện Mỹ Đức đã không xem xét, kiểm tra kỹ mà lập tờ trình gửi UBND huyện.
Vì vậy, tòa sơ thẩm tuyên phạt 3 bị cáo nguyên là Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm gồm Nguyễn Văn Sơn 36 tháng tù, Lê Đình Thuần 42 tháng tù, Nguyễn Văn Bột 18 tháng tù nhưng cho hưởng án treo. Các bị cáo khác là cán bộ xã Đồng Tâm lĩnh án từ 24 tháng tù tới 6 năm 6 tháng tù cùng về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”,
Nhóm bị cáo là cán bộ huyện Mỹ Đức cũng lĩnh án về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Cụ thể, Phạm Hữu Sách và Trần Trung Tấn (cán bộ Văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức) cùng bị phạt 24 tháng tù treo, thời gian thử thách 48 tháng; Đinh Văn Dũng 36 tháng tù, Bạch Văn Đông lĩnh 30 tháng tù.
Sau khi án sơ thẩm tuyên, đã có 10 bị cáo làm đơn kháng cáo đề nghị Tòa cấp phúc thẩm xem xét lại bản án sơ thẩm đã tuyên. Có 4 bị cáo gồm Nguyễn Xuân Trường, Nguyễn Văn Sơn, Trần Trung Tấn, Nguyễn Văn Bột không kháng cáo.
Trong số kháng cáo, bị cáo Phạm Hữu Sách - nguyên Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Mỹ Đức cho rằng mình không phạm tội như kết luận của bản án sơ thẩm.
9 người khác cũng kháng cáo còn lại gồm: Lê Đình Thuần - nguyên Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm; Nguyễn Tiến Triển - nguyên Bí thư Đảng ủy xã Đồng Tâm; Nguyễn Văn Đức - nguyên Chủ tịch HĐND xã Đồng Tâm; Bùi Văn Dũng - nguyên Trưởng ban Tài chính xã Đồng Tâm); Bùi Văn Hồng - nguyên Xã đội trưởng xã Đồng Tâm; Nguyễn Văn Minh - nguyên Trưởng Công an xã Đồng Tâm; Nguyễn Văn Khang - nguyên kế toán ngân sách xã Đồng Tâm; Đinh Văn Dũng - nguyên GĐ Văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức; Bạch Văn Đông - nguyên Phó GĐ Văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức.
Cả 9 bị cáo trên đều kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và tỏ thái độ ăn năn hối cải, thừa nhận hành vi của mình là vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, 9 người cho rằng hình phạt tòa sơ thẩm đã tuyên là quá nặng.
Mức án sơ thẩm cụ thể của 14 bị cáo:
1. Nguyễn Văn Sơn – cựu Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm: 30 tháng tù
2. Lê Đình Thuần - cựu Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm: 42 tháng tù
3. Nguyễn Xuân Trường - cựu cán bộ địa chính xã Đồng Tâm: 6 năm 6 tháng tù
4. Nguyễn Tiến Triển - cựu Bí thư Đảng ủy xã Đồng Tâm: 30 tháng tù
5. Nguyễn Văn Bột – cựu Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm: 18 tháng tù treo
6. Nguyễn Văn Đức– cựu Chủ tịch HĐND xã Đồng Tâm: 30 tháng tù
7. Bùi Văn Dũng– cựu Trưởng ban tài chính xã Đồng Tâm: 30 tháng tù
8. Bùi Văn Hồng– cựu xã đội trưởng xã Đồng Tâm: 30 tháng tù
9. Nguyễn Văn Minh– cựu Trưởng Công an xã Đồng Tâm: 24 tháng tù
10. Nguyễn Văn Khang– cựu kế toán ngân sách xã Đồng Tâm: 24 tháng tù
11. Phạm Hữu Sách– cựu Trưởng Phòng TN&MT huyện Mỹ Đức: 24 tháng tù cho hưởng án treo
12. Đinh Văn Dũng– cựu Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức: 30 tháng tù
13. Bạch Văn Đông- cựu Phó giám đốc văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức: 30 tháng tù
14. Trần Trung Tấn – cựu cán bộ Văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức: 24 tháng tù treo.
