Bỏ quy định lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt
Sáng 23/6, với đa số đại biểu tán thành (trên 93%), Quốc hội đã thông qua Luật Đấu thầu (sửa đổi).
Giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo liên quan đến phạm vi áp dụng, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu theo hướng không thu hẹp hoặc mở rộng đối tượng quá mức; một mặt, bảo đảm việc đấu thầu mang lại lợi ích kinh tế cho bên mời thầu, mặt khác, bảo đảm xây dựng môi trường đầu tư kinh doanh lành mạnh, cạnh tranh, bình đẳng, công khai, minh bạch.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh. Ảnh Như Ý |
Vì vậy, phạm vi điều chỉnh bao gồm: Các gói thầu thuộc dự án đầu tư của doanh nghiệp nhà nước theo quy định của Luật Doanh nghiệp và doanh nghiệp do doanh nghiệp nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ. “Đây là nội dung đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ xem xét kỹ lưỡng, thống nhất trình Quốc hội xem xét, thông qua”, ông Mạnh cho hay.
Tiếp thu ý kiến của ĐBQH, trên cơ sở đề nghị của Bộ Y tế, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng ưu đãi cho các thuốc sản xuất trong nước và được Bộ Y tế chứng nhận đáp ứng các nguyên tắc, tiêu chuẩn quốc tế để tạo ra sự cạnh tranh với thuốc nhập khẩu.
Về lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt, qua xem xét, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, Luật Đất đai hiện hành và dự thảo Luật Đất đai đang sửa đổi không quy định việc đấu thầu để lựa chọn nhà đầu tư áp dụng đối với các dự án đầu tư có liên quan đến an ninh, quốc phòng. Vì vậy, việc quy định về nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt tại dự thảo Luật Đấu thầu là chưa thống nhất với dự thảo của Luật Đất đai.
Bên cạnh đó, dự thảo Luật hiện còn nhiều yếu tố không bảo đảm tính minh bạch, chưa rõ ràng về quy trình, thủ tục, tiềm ẩn nguy cơ có thể bị lợi dụng chính sách, đặc biệt đối với các dự án đầu tư có sử dụng đất để kinh doanh thương mại; hơn nữa, cho đến nay chưa có tiền lệ áp dụng cơ chế này.
Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, bỏ quy định về lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt tại khoản 3 Điều 34 của dự thảo Luật đã trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 5.
Các đại biểu thông qua dự án luật. Ảnh Như Ý |
Máy đặt – máy mượn, áp dụng không quá 5 năm
Về đấu thầu tập trung, mua thuốc, hóa chất, thiết bị y tế,về mua sắm tập trung (Điều 53), có ý kiến đề nghị bỏ quy định: “Trường hợp mua thuốc hiếm, thuốc cần mua với số lượng ít có thể áp dụng hình thức mua sắm tập trung để bảo đảm có đủ thuốc phục vụ nhu cầu khám bệnh, chữa bệnh”.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội lý giải, theo thông lệ quốc tế, mua sắm tập trung thường áp dụng đối với hàng hóa, dịch vụ cần mua sắm với số lượng lớn, chủng loại tương tự ở một hoặc nhiều cơ quan, tổ chức, đơn vị.
Tuy nhiên, do điều kiện đặc thù của Việt Nam, đối với các trường hợp thuốc hiếm, thuốc cần mua với số lượng ít ở từng địa phương, đơn vị nếu tổ chức đấu thầu riêng biệt sẽ khó lựa chọn được nhà cung cấp (do số lượng ít, không hấp dẫn các nhà cung cấp).
Do vậy, theo đề nghị của ĐBQH, dự thảo Luật đã bổ sung trường hợp mua sắm tập trung đối với thuốc hiếm, thuốc cần mua với số lượng ít có nhu cầu sử dụng ở nhiều địa phương, bệnh viện để tạo thành gói thầu mua sắm với số lượng lớn nhằm bảo đảm tính khả thi trong việc tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà cung cấp. Do đó, đề nghị giữ như dự thảo Luật.
Về lựa chọn nhà thầu cung cấp hóa chất, thiết bị y tế (Điều 55), Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, quy định tại Điều 55 dự thảo Luật đã bao quát các trường hợp mua hóa chất, thiết bị y tế, trong đó đã quy định rõ việc chuyển giao quyền quản lý sử dụng/chuyển giao quyền sở hữu trong từng trường hợp mua sắm cụ thể.
Đây là một mô hình mua sắm trọn gói bao gồm từ hóa chất, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế, bảo hành, bảo dưỡng…cũng như quyền sử dụng thiết bị y tế trong một thời gian nhất định. Trên cơ sở quy định nêu trên tại khoản 4 Điều này đã giao Chính phủ quy định chi tiết, cụ thể để thực hiện.
Bên cạnh đó, tiếp thu ý kiến, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội bổ sung quy định về trường hợp “Lựa chọn nhà thầu cung cấp dịch vụ kỹ thuật theo quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh”.
Đối với quy định tại điểm a khoản 1 Điều 55 dự thảo Luật, thực chất là hình thức của mô hình máy đặt – máy mượn mà hiện nay các bệnh viện đang áp dụng và bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập (không công khai được đơn giá đầu ra của từng dịch vụ kỹ thuật).
Tuy nhiên, để bảo đảm không làm gián đoạn việc cung cấp dịch vụ kỹ thuật, ảnh hưởng đến việc cung cấp dịch vụ khám, chữa bệnh cho người dân, đồng thời bảo đảm để các bệnh viện có thời gian chuyển đổi phù hợp, dự thảo Luật quy định chỉ áp dụng quy định này trong thời gian không quá 5 năm kể từ ngày Luật Đấu thầu (sửa đổi) có hiệu lực thi hành.
“Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, thời hạn áp dụng 5 năm là phù hợp với thực tiễn, đủ đảm bảo thời gian để chuyển sang hình thức khác công khai, minh bạch hơn. Nội dung này đã được Bộ Y tế, các bệnh viện lớn đồng thuận và đảm bảo tính khả thi. Do vậy Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin được giữ như dự thảo Luật là 5 năm”, ông Mạnh nêu rõ.