Dữ liệu được thu thập từ máy dò hạt nhân trung tính có độ phân giải tốt (TGO) Trace Gas Orbiter (FREND) cho thấy hàm lượng hydro cao bất thường , cùng với oxy tạo thành nước, tại một địa điểm có tên Candor Chaos - một khu vực có quy mô của Hà Lan nằm ở trái tim của Valles Marineris.
Vì sự sống trên Trái đất phụ thuộc nhiều vào nước, bằng chứng về nước trên sao Hỏa có thể là manh mối quan trọng cho thấy sự sống có thể đã tồn tại trên hành tinh này.
Nghiên cứu này, được hoàn thành như một phần của hoạt động chung giữa ESA và cơ quan vũ trụ Nga, Roscosmos.
Đồng tác giả Alexey Malakhov, một nhà khoa học tại Viện Nghiên cứu Không gian thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga, cho biết: “Chúng tôi nhận thấy một phần trung tâm của Valles Marineris chứa đầy nước - nhiều nước hơn chúng tôi mong đợi. Điều này rất giống các vùng đóng băng vĩnh cửu của Trái đất, nơi băng nước tồn tại vĩnh viễn dưới lớp đất khô vì nhiệt độ thấp liên tục."
Tác giả chính của nghiên cứu Igor Mitrofanov cho biết, nếu hydro được phát hiện thực sự liên kết với oxy để tạo thành phân tử nước, thì có tới 40% vật chất gần bề mặt trong khu vực này là nước.
Hẻm núi Valles Marineris là một vết nứt kiến tạo khổng lồ trên bề mặt sao Hỏa được làm nhẵn và mở rộng do xói mòn từ gió và có thể cả nước. Hẻm núi dài hơn 4.000 km và sâu 8 km, dài hơn 10 lần và sâu hơn 5 lần so với Hẻm núi lớn của Arizona. Theo NASA , nếu Valles Marineris ở trên Trái đất , hẻm núi khổng lồ sẽ trải dài khắp lục địa của Mỹ - từ New York đến California.
Công cụ FREND của TGO cho phép tàu quỹ đạo quay quanh sao Hỏa từ năm 2018, quét tìm manh mối của nước bằng cách phát hiện neutron phát ra tại hoặc ngay bên dưới bề mặt sao Hỏa. Qua các tính toán lượng nước trên bề mặt bằng cách xem xét số lượng neutron mà nó tạo ra đã cho phép TGO phát hiện nước ở độ sâu 1 mét dưới bề mặt sao Hỏa.
Trước đây, khi các nhà khoa học tìm kiếm băng nước ở vùng xích đạo của sao Hỏa, họ chỉ có thể tìm thấy những dấu vết kỳ lạ của chất bám vào lớp bụi trên bề mặt của nó. Giờ đây, TGO có thể thâm nhập vào lớp dưới bề mặt, khả năng tìm kiếm các túi nước trên sao Hỏa đã mở rộng đáng kể.
Dù nước có thể ở dạng nào, khám phá đã xác định được một hồ chứa nước lớn và trong tương lai tàu thăm dò có thể hạ cánh gần đó và điều tra nước và các dấu hiệu của sự sống.
"Biết thêm về cách thức và vị trí nước tồn tại trên sao Hỏa ngày nay là điều cần thiết để hiểu điều gì đã xảy ra với nguồn nước dồi dào một thời của sao Hỏa và giúp chúng tôi tìm kiếm môi trường sống được, các dấu hiệu có thể có của sự sống trong quá khứ," Colin Wilson, nhà khoa học dự án ExoMars Trace Gas Orbiter của ESA, cho biết trong tuyên bố.