Phát biểu tại Jakarta nhân chuyến thăm trụ sở của ASEAN, sau cuộc gặp với Tổng thư ký ASEAN, ông Mike Pence cho biết, Tổng thống Donald Trump sẽ dự hội nghị thượng đỉnh Mỹ - ASEAN, thượng đỉnh Đông Á tại Philippines, và Hội nghị Cấp cao Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Đà Nẵng vào tháng 11, Reuters đưa tin.
Giới phân tích cho rằng, khi chính sách châu Á của chính quyền Mỹ đang định hình, hội nghị APEC ở Việt Nam và Thượng đỉnh Đông Á tại Philippines trong năm nay được coi như phép thử đối với sự tham gia và vai trò của Mỹ ở khu vực.
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đang có chuyến thăm Mỹ từ ngày 20 tới 21/4, theo lời mời của Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson. Trong cuộc họp báo thường kỳ hôm qua, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng cho biết,
Trong chuyến thăm Mỹ lần này, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh và Ngoại trưởng Rex Tillerson sẽ bàn các biện pháp thúc đẩy quan hệ Việt - Mỹ, trao đổi về các vấn đề cùng quan tâm, qua đó góp phần tăng cường hợp tác trên cả ba cấp độ song phương, khu vực và quốc tế theo hướng thực chất, cùng có lợi.
Trả lời câu hỏi của PV Tiền Phong rằng, chuyến thăm Mỹ lần này của Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh có phải để chuẩn bị cho chuyến thăm Mỹ sắp tới của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, bà Hằng cho biết, trong chuyến thăm này, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh có hội đàm với Ngoại trưởng Mỹ để trao đổi hợp tác trên ba cấp độ và trao đổi các vấn đề liên quan.
Từ khi Mỹ có chính quyền mới, quan hệ Việt-Mỹ tiếp tục có những bước phát triển, đã trao đổi các biện pháp thiết thực để thúc đẩy quan hệ song phương. Việc trao đổi đoàn giữa hai nước được coi là biện pháp thực chất để tăng cường hợp tác.
Về câu hỏi đề nghị xác minh thông tin Mỹ bàn giao tàu lớp Hamilton cho Việt Nam, bà Hằng nói rằng, Việt Nam và Mỹ đã thiết lập khuôn khổ quan hệ đối tác toàn diện, trong đó có nội dung tăng cường hợp tác về thực thi pháp luật trên biển. Chủ trương của Việt Nam là hợp tác với các nước nhằm nâng cao năng lực thực thi pháp luật trên biển, tìm kiếm cứu nạn, hỗ trợ nhân đạo, hỗ trợ ngư dân, góp phần vào hoạt động hợp tác, giao lưu quốc tế, bà Hằng nói.
Bảo đảm an ninh hàng hải biển Đông
Trong chuyến thăm Indonesia hôm qua, ông Mike Pence khẳng định chính quyền của Tổng thống Trump sẽ phối hợp với ASEAN trong các vấn đề an ninh, thương mại và tự do hàng hải trên biển Đông.
Trong khi đó, báo chí nhà nước Trung Quốc đưa tin, nước này vừa tổ chức tập trận bắn đạn thật, nội dung chính là đổ bộ chiếm đảo ở biển Đông. Trả lời câu hỏi đề nghị cho biết phản ứng của Việt Nam trước thông tin này, bà Hằng khẳng định, duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải, hàng không ở khu vực là lợi ích, trách nhiệm chung của các nước trong và ngoài khu vực. Theo đó, các nước cần hành động có trách nhiệm, xây dựng và phù hợp luật quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển, vì hòa bình, ổn định ở biển Đông.
Trả lời câu hỏi về mục tiêu của Việt Nam khi tham dự vòng đàm phán ASEAN - Trung Quốc vào tháng 5 tới về bộ khung cho Bộ Quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC), bà Hằng khẳng định, lợi ích chung của tất cả các nước là duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không trên biển Đông và trong khu vực.
Trên cơ sở đó, các nước ASEAN và Trung Quốc luôn nhất trí sớm có bộ quy tắc ứng xử có tính tổng thể, ràng buộc, hiệu quả, hỗ trợ việc đảm bảo hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không ở biển Đông, tạo dựng môi trường thuận lợi cho việc giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở phù hợp các nguyên tắc được công nhận rộng rãi trong luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển.
Trên tinh thần đó, là một thành viên tích cực, chủ động và có trách nhiệm trong ASEAN và cộng đồng quốc tế, Việt Nam đang nỗ lực cùng ASEAN và Trung Quốc thúc đẩy thảo luận thực chất nhằm sớm đạt được COC.
Bà Lê Thị Thu Hằng cho biết, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 30 được tổ chức tại Manila, Philippines từ 28 tới 29/4, để cùng các lãnh đạo ASEAN rà soát tình hình, phương hướng triển khai xây dựng Cộng đồng ASEAN, bàn các biện pháp tăng cường quan hệ đối ngoại, vai trò trung tâm của ASEAN cũng như trao đổi về các vấn đề quốc tế, khu vực cùng quan tâm. Trong thời gian dự hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dự kiến có các cuộc gặp song phương với một số nhà lãnh đạo các nước ASEAN.
