Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đối thoại với đại biểu Hội Sinh viên

Nằm trong khuôn khổ Đại hội, đồng chí Vũ Đức Đam, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Nước Cộng hòa XHCN Việt Nam dành thời gian để gặp gỡ, đối thoại với đại biểu Đại hội về những vấn đề liên quan đến sinh viên, công tác Hội và phong trào sinh viên hiện nay.

Phó thủ tướng Vũ Đức Đam và lãnh đạo nhiều bộ, ngành dự phiên bế mạc Đại hội Hội Sinh viên Việt Nam khóa 10 và có buổi đối thoại với các đại biểu của Đại hội.

 Ảnh: Như Ý

 Ảnh: Như Ý

 Ảnh: Như Ý

 Ảnh: Như Ý

Mở đầu buổi đối thoại, đại biểu đến từ TPHCM đặt câu hỏi cho Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo về việc học tập các môn chính trị đại cương.

Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ. Ảnh: Như Ý

Trả lời câu hỏi của đại diện TPHCM, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết, tuy bộ môn chính trị thường khô khan, khó tiếp thu, nhưng để góp phần truyền thụ các môn này, Bộ đã nhận thấy đây là một trong những vấn đề cần đổi mới nên tham mưu cho Chính phủ đổi mới về nội dung, tổng kết các vấn đề từ thực tiễn.

“Bộ cùng với các đơn vị chức năng đang đổi mới phương pháp, từ năm học tới đây sẽ thí điểm và sau đó áp dụng ra cả nước”, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nói.

 Đại biểu Trần Việt Anh

Đại biểu Trần Việt Anh, Chủ tịch Hội sinh viên Đại học luật TP.HCM gửi đến Thứ trưởng Bộ Thông tin – Truyền thông Hoàng Vĩnh Bảo câu hỏi về mạng xã hội: Hiện nay, mạng xã hội có tác động trực tiếp rất lớn đến sinh viên. Các thế lực phản động thường xuyên lợi dụng mạng xã hội để tuyên truyền chống phá Nhà nước ta bằng mọi thủ đoạn, khiến một bộ phận sinh viên bị lôi kéo, giảm sút niềm tin vào Đảng và Nhà nước, thậm chí có những hành động thiếu suy nghĩ, vi phạm pháp luật.

Trước thực trạng này, xin hỏi Thứ trưởng Bộ Thông tin truyền thông:

- Luật An ninh mạng đã được Quốc hội khóa 14 thông qua, lộ trình ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành để có hành lang pháp lý cần thiết để xử lý các vi phạm như thế nào? Có quyết liệt sớm ban hành không?

- Đồng thời, khi luật được ban hành, việc quản lý, kiểm duyệt thông tin trên mạng internet và quyết liệt trong xử lý những thông tin xấu, thông tin xuyên tạc có tác động không tốt tới thanh thiếu niên và xã hội cũng là nội dung cháu và các bạn khá băn khoăn. Mong lãnh đạo chia sẻ thêm về việc này?

Thứ trưởng Hoàng Vĩnh Bảo.

Đồng chí Hoàng Vĩnh Bảo, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông: Giới trẻ là những người thường xuyên sử dụng mạng xã hội và có một tình trạng là thế lực thù địch lạm dụng không gian mở của mạng xã hội để tuyên truyền thông tin xuyên tạc, cản trở, chống phá.

Luật an ninh mạng đã được thông qua, và Bộ Thông tin Truyền thông đang phối hợp với bộ công an để ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành. Tuy nhiên vấn đề an ninh đặt ra những vấn đề quản lý rất mới. Chúng ta cần nghiên cứu vấn đề quản lý mạng xã hội cả trong nước và ngoài nước.

Các dự thảo, nghị định sẽ sớm được ban hành. Khi luật có hiệu lực thì chúng ta có thêm công cụ pháp lý quản lý chặt chẽ hơn, đặc biệt là những đối tượng vi phạm nằm ở nước ngoài. Hiện nay, việc thực thi pháp luật với những người ở nước ngoài còn khó khăn. Bên cạnh việc có Luật An ninh mạng để quản lý mạng xã hội, tôi muốn nhấn mạnh yếu tố chủ thể là con người. Mỗi bạn trẻ, sinh viên cần trang bị kiến thức để miễn nhiễm thông tin xấu, độc trên không gian mạng, tự phân biệt được thông tin xấu, độc.

Chúng ta cần nói đến vai trò của gia đình, nhà trường, đoàn thanh niên, hội sinh viên… trong việc tuyên truyền và giáo dục. Bản thân mỗi chúng ta cần tự phát hiện, cảnh báo những thông tin xấu, độc. Hiện nay bộ thông tin truyền thông đang xây dựng bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội để mạng xã hội để thành công cụ khai thác thông tin hiệu quả, trong sạch.

Theo Thứ trưởng Hoàng Vĩnh Bảo, Facebook đang phối hợp với Việt Nam gỡ thông tin xấu độc. Mới đây Phó chủ tịch Facebook cam kết sẽ đảm bảo và phối hợp chặt chẽ hơn nữa. Song việc sử dụng mạng xã hội ông Bảo cũng khuyến nghị các bạn trẻ cần chủ động miễn nhiễm thông tin xấu, lan toả thông tin tốt.

Đại biểu Nguyễn Đức Hồng Tín, Hội Sinh viên TP Đà Nẵng, đặt câu hỏi: Hiện nay chưa phải tất cả các bạn sinh viên đều có nhận thức đầy đủ về vai trò, trách nhiệm của mình với đất nước, với cộng đồng. Để tăng cường trách nhiệm của sinh viên với Tổ quốc, với cộng đồng, Chính phủ cần nghiên cứu, quy định chính sách bắt buộc đối với sinh viên trong việc tham gia các hoạt động xã hội (quy định số ngày cộng dồn trong thời gian học tập chẳng hạn). Thậm chí,có thể nghiên cứu quy định chế tài xử lý bằng hình thức lao động xã hội. Mong lãnh đạo Bộ LĐ-TB-XH chia sẻ quan điểm về vấn đề này.

Thứ trưởng Lê Quân.

Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Lê Quân cho rằng, sinh viên trăn trở đầu tiên là đáp ứng yêu cầu thị trường lao động, để có việc làm. "Chúng ta luôn coi trọng xét điểm rèn luyện khi tốt nghiệp, đấy là điều kiện cần đánh giá, tôn vinh. T.Ư Đoàn đưa nhiều tấm gương Sinh viên 5 tốt, nhiều danh hiệu khác... chúng tôi cũng mong muốn mỗi một sinh viên coi việc rèn luyện trở thành người có ích phải ngay từ khi ngồi trên ghế nhà trường, đó là cách phát triển năng lực bản thân, đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động", thứ trưởng Lê Quân nói.

 Đại biểu Lê Hồng Nhung.

Đại biểu Lê Hồng Nhung đặt câu hỏi: Kính thưa Phó Thủ tướng, thưa lãnh đạo Bộ Văn hoá, Thể thao, Du lịch: hiện nay, số sinh viên phải ở ngoại trú, thuê nhà chiếm tỷ lệ rất lớn do ký túc xá các trường không đủ. Hầu hết sinh viên phải thuê nhà ở tại các khu tạm bợ, chật chội, không có không gian để vui chơi lành mạnh. Từ đó, nhiều bạn đã sa ngã, hư hỏng. Trong khi đó, các điểm vui chơi văn hóa, sân tập thể thao cho sinh viên còn thiếu. Chúng cháu mong muốn Bộ Văn hoá, thể thao, du lịch sẽ tham mưu cho Chính phủ có giải pháp tăng cường các thiết chế văn hóa, các điểm vui chơi lành mạnh cho thanh niên, sinh viên; đồng thời có nhiều hơn nữa các dự án nhà ở cho sinh viên thuê với giá phải chăng kèm theo các công trình hạ tầng đảm bảo đời sống tinh thần cho các bạn sinh viên. Cháu rất mong muốn được nghe ý kiến của lãnh đạo Bộ Văn hoá, thể thao, du lịch về đề xuất này. Cháu xin cảm ơn.

Thứ trưởng Lê Quang Tùng (bên trái)

Đồng chí Lê Quang Tùng, Uỷ viên dự khuyết BCH TW Đảng, Thứ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch: Vấn đề thiết chế văn hoá cho sinh viên được toàn bộ xã hội quan tâm. Thực tế số lượng sinh viên tăng mạnh, chính vì vậy, từ việc xây dựng trường lớp đến kí túc xá rất thiếu thốn. Chúng tôi ghi nhận thực trạng nhiều sinh viên phải ra ngoài ở trọ. Chúng tôi cũng có nghiên cứu về nội dung này.

Thứ nhất về việc xây dựng trường và kí túc xá mới thì bắt buộc phải có thiết chế văn hoá phù hợp với quy mô của trường và kí túc xá sinh viên cũng vậy. Thời gian qua chúng ta triển khai rất mạnh mẽ nhưng số ượng sinh viên tăng vượt quá đáp ứng cơ sở vật chất- hạ tầng. Chúng tôi cũng phối hợp với TƯ Đoàn và chính quyền địa hương để xây dựng thiết chế văn hoá cho sinh viên. Tại các địa phương, bàn giao cho sinh viên, thanh niên quản lý. Chương trình phối hợp đoàn thanh viên vừa kết thúc dưới dạng thí điểm.

Sau đó, sẽ có tổng kết, đánh giá những góp ý, đề xuất mới để xây dựng những chính sách thiết chế văn hoá đầy đủ, hợp lý hơn. Bên cạnh việc xây dựng thiết chế văn hoá cho sinh viên, chúng tôi mong muốn sinh viên chủ động tạo ra những chương trình văn hoá, giải trí lành mạnh, nâng cao đời sống tinh thần.

Đỗ Thanh Hoa, Chủ tịch hội Sinh viên ĐHQGHN đặt câu hỏi: Thưa Lãnh đạo Bộ Khoa học Công nghệ và Bộ Giáo dục và Đào tạo, hiện nay phong trào nghiên cứu khoa học phát triển rất mạnh mẽ trong sinh viên và các giảng viên trẻ. Có nhiều đề tài nghiên cứu khoa học công phu và có tính thực tiễn cao được nghiên cứu. Tuy nhiên phần lớn đề tài có mục đích chủ yếu là tham dự các cuộc thi về NCKH, sau đó thì dừng lại. Điều này dẫn đến lãng phí rất nhiều chất xám và nguồn lực của các bạn sinh viên và giảng viên.

Vì vậy câu hỏi làm thế nào để có thể ứng dụng những đề tài nghiên cứu khoa học vào thực tiễn đang là một bài toán lớn được đặt ra? Để có thể làm được điều này, cháu đề xuất Lãnh đạo Bộ Khoa học công nghệ và Bộ Giáo dục & Đào tạo quan tâm một số nội dung giải pháp sau: 1) Cần có một đơn vị đứng ra thực hiện vai trò kết nối các đề tài nghiên cứu của sinh viên, giảng viên trẻ với những doanh nghiệp để họ có thể cấp kinh phí và ứng dụng các kết quả nghiên cứu; 2) Xây dựng chiến lược và đặt hàng các công trình nghiên cứu theo các nhu cầu của xã hội; 3) Tăng tỉ lệ sinh viên là chủ nhiệm các đề tài nghiên cứu khoa học từ cấp trường trở lên vì hiện nay đa số là tham gia cùng giáo viên. Cháu xin cảm ơn!

Thứ trưởng Bùi Thế Duy.

Đồng chí Bùi Thế Duy, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết: Hiện tại, không chỉ sinh viên mà cả thầy cô lãnh đạo cũng rất quan tâm đến nghiên cứu khoa học. Trong các trường học hiện nay nghiên cứu khoa học và khởi nghiệp được đẩy mạnh bởi đây được coi là chỉ số đánh giá chất lượng đào tạo, là giá trị kết nối với cộng đồng.

Trước hết, có đơn vị nào để kết nối không? Trong các trường ĐH thành lập các nhà công nghiệp là nơi kết nối chuyển ý tưởng thành sản phẩm, đầu tư cho các nghiên cứu. Là động lực cho các trường đại học nghiên cứu. Nghiên cứu ngoài nhà công nghiệp chịu rủi ro. Nhưng trong nhà trường chuyển giao tri thức được đầu tư. Đại học là tâm điểm của sáng tạo. Sáng tạo gắn với nghiên cứu khoa học.

Thứ hai, có giao cho sinh viên làm chủ nhiệm đề tài không? Câu trả lời là nên giao. Những sinh viên giỏi hoàn toàn có thể làm chủ, không nhất thiết theo truyền thống. Nên giao nhiệm vụ cho sinh viên kết hợp với doanh nghiệp, nghiên cứu dưới sụ bảo trợ của doanh nghiệp. Với điều kiện đó là nghiên cứu thật của sinh viên, sinh viên tâm huyết theo đuổi, đầu tư công sức mang lại thành quả.

Chúng tôi tập trung hình thành các nhóm kết nối, các nhà công nghiêpj để có thể đánh giá cao sức trẻ, tư tưởng sáng tạo. Khi có môi trường kết nối thì trở thành hàng hóa có thể phát triển hết ý tưởng của mình. Hình thành nhóm kết nối, không chỉ trong trường đại học mà còn kết nối quốc tế, tránh tình trạng có ý tưởng lại dừng lại.

Bộ Khoa học Công nghệ và Bộ Giáo dục và Đào tạo muốn tạo ra môi trường cho mọi người đều tìm thấy sự sáng tạo bền vững. Cùng nhìn lại 1 năm qua sẽ thấy được sự thành công của đề án sáng tạo mà Thủ tướng chính phủ ký giao cho Bộ Khoa học Công nghệ và Bộ Giáo dục và Đào tạo, 1 năm với rất nhiều ý tưởng sáng tạo hay của sinh viên.

Theo Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ, nghiên cứu khoa học được đề cao, quyết định thứ hạng của trường đại học, nhưng tại sao công tác nghiên cứu nói chung đã có tiến bộ mà còn gian nan? Thủ tướng đã có quyết định hỗ trợ khởi nghiệp cho sinh viên, trong đó có nhiều nội dung khuyến khích. Sẽ có đơn vị kết nối trong các trường được thành lập như Doanh nghiệp khoa học công nghệ, nơi kết nối để chuyển ý tưởng nghiên cứu khoa học thành sản phẩm. Các thầy nếu nghiên cứu ở doanh nghiệp có nhiều rủi ro nhưng các trường đại học có nguồn lực quan trọng vì có sinh viên. Các nhóm nghiên cứu này sẽ là xu hướng tốt nhất để chuyển giao khoa học kỹ thuật.

Đại diện Hội Sinh viên tỉnh Bình Định đặt câu hỏi: Kính thưa Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, qua quan sát cháu nhận thấy có một thực trạng là hiện nay, sinh viên tỉnh Bình Định nói riêng và sinh viên cả nước nói chung đều bị hạn chế về thực hành, thực tế. Trong khi đó, lại có tình trạng các cơ quan, doanh nghiệp không muốn nhận sinh viên đến kiến tập, thực tập, tham quan, tìm hiểu các dây chuyền công nghệ mới...

Mặt khác, các trường kể cả trường kỹ thuật, sinh viên cũng chủ yếu học lý thuyết. Như thế, chúng ta sẽ đào tạo ra những kỹ sư, cử nhân xa rời thực tế và sẽ mất một thời gian tương đối dài để đáp ứng được yêu cầu của công việc. Cháu rất muốn biết sắp tới, Bộ Giáo dục và Đào tạo tham mưu cho Chính phủ có cơ chế, chính sách gì giúp sinh viên có cơ hội được thực hành và tiếp xúc thực tiễn đời sống sản xuất?

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ (bên phải)

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ trả lời: Cảm ơn bạn đã đưa ra vấn đề rất phổ biến. Nguyên nhân vấn đề này là do chúng ta đào tạo chưa sát, chưa trúng. Dự báo thị trường của chúng ta chưa tốt. Hàm lượng thông tin dự báo nhu cầu thị trường chung và dài hạn ra sao, quy trình bám sát nhu cầu thị trường thì các trường tiếp cận theo cái này còn hạn chế. Trong khi các nước có nền kinh tế thị trường thị họ quan tâm đến kinh tế thị trường để đào tạo sát với nhu cầu lao động.

Chương trình chúng ta học và nhu cầu thực tiễn vẫn còn cách xa nhau. Bản thân các sinh viên phải xác định, học cho chúng ta, tìm hiểu, xem xét, có chuẩn bị nhất định khi đến với doanh nghiệp, để xem chúng ta đến có phù hợp không. Nếu không,Cchúng ta đến với doanh nghiệp họ cũng không mặn mà.

Chúng tôi chỉ đạo các trường khi mở ngành thì phải thiết kế gắn với nhu cầu xã hội. Ba yếu tố nhà trường- doanh nghiệp- sinh viên cần liên kết với nhau, cùng có trách nhiệm với nhau. Không phải cứ đại học ra là làm được việc. Kiến thức ở đại học chỉ là kiến thức cơ bản, sau ra trường phaiur có thời gian làm quen, doanh nghiệp phải có thời gian để đào tạo lại. Nhưng như hiện nay thì lãng phí. Các trường đại học phải có trách nhiệm với người học, nếu cứ làm như truyền thống không có sinh viên đến nữa.

Thầy cô không phải giảng dạy cái thầy cô có thế mạnh mà phải đào tạo qua thực tiễn, bám sát thực tế. Chúng ta phải “nhúng” được vào nhu cầu của doanh nghiệp chứ không phải vấn đề thự tập chỉ là “xuân thu nhị kì” như trước đây.

Đại biểu Nguyễn Hữu Huân.

Sinh viên Nguyễn Hữu Huân, Hội Sinh viên Hà Nội: Cháu xin được trao đổi cùng lãnh đạo Ngân hàng Chính sách xã hội: hiện nay, sinh viên được vay mức vay tối đa là 1.500.000 đồng/tháng/học sinh, sinh viên với lãi suất 0,55 %/tháng. Tuy nhiên, về mức học phí, các trường đại học công lập thí điểm đổi mới cơ chế hoạt động theo hướng tự chủ có mức học phí rất cao so với mức học phí tại các trường đào tạo cùng chuyên ngành.

Bên cạnh đó, các trường đại học, cao đẳng chưa tự chủ tài chính tiếp tục thực hiện lộ trình tăng học phí hàng năm theo quy định của Nghị định số 86/2015/NĐ-CP của Thủ tướng chính phủ với mức tăng hàng năm vào khoảng 10%. Về chi phí sinh hoạt, chỉ số giá tiêu dùng bình quân hàng năm tăng trong khoảng 3% - 4% so với cùng kỳ năm trước đã tạo ra những áp lực về chi tiêu của sinh viên, trung bình mỗi tháng, sinh viên phải chi tiêu khoảng 4.000.000đ.

Cháu mạnh dạn đề xuất Chính phủ xây dựng lộ trình về mức vốn cho vay đối với sinh viên theo từng giai đoạn, trong đó có thể cân nhắc việc phân các mức vay vốn khác nhau đối với các chuyên ngành và đối tượng khác nhau (tương tự nghị định 86 có sự phân biệt về mức học phí và miễn giảm học phí theo các chuyên ngành). Cháu rất mong nhận được ý kiến của lãnh đạo Ngân hàng Chính sách xã hội về đề xuất này. Cháu xin cảm ơn!

Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Văn Hiếu cho biết: Về vấn đề cho các sinh viên có điều kiện khó khăn vay vốn để có thể tham gia học tập. Hiện nay mức cho vay được điều chỉnh nhiều lần, ban đầu 800.000đ/ tháng, đến nay 1.500.000đ/tháng. Cho đến nay có khoảng 3,5 triệu sinh viên được vay. Tổng số tiền cho vay hơn 61 nghìn tỷ. Khả năng trả nợ khá tốt. Đề xuất của bạn là tư liệu để nghiên cứu và điều chỉnh.

Về vấn đề này tôi có 4 ý kiến sau: Đây là chính sách thực hiện xã hội hóa có sự tham mưu hỗ trợ của nhà nước, cần sự chủ động của gia đình và bản thân các bạn. Thứ 2, căn cứ vào mặt bằng chung của sinh viên. Thứ 3 là khả năng chi trả. Thứ 4 là các bạn phải nêu cao tinh thần tiết kiệm. Dựa trên những điều đó chúng tôi đã xem xét đề xuất với chính phủ tăng mức cho vay lên dự kiến 2,5tr 1 tháng.

 Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội Nguyễn Văn Lý.

Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội Nguyễn Văn Lý chia sẻ thêm: Thực tế sinh viên phản ánh cũng rất đúng bởi mức cho vay khá thấp, trong khi đó chi phí học tập tăng, giá cả học tập tăng. Chỉ khi nào học sinh học tốt mới có thu nhập tốt, khả năng trả nợ tốt.

Cơ quan tham mưu cho rằng đã đến lúc chỉnh sửa lại mức vay phù hợp hơn. Đối tượng thời hạn vay cũng cần thay đổi. Lãnh đạo ngân hàng sẽ lắng nghe và đề xuất thủ tướng chính phủ sửa đổi trong thời gian sắp tới.

Đại biểu Nguyễn Minh Nguyệt, đoàn đại biểu Hải Phòng: Kính thưa lãnh đạo Bộ Văn hoá, Thể thao, Du lịch, chúng cháu là những người trẻ, đi và khám phá nhiều danh lam, thẳng cảnh Việt Nam và thực sự thấy ấn tượng về những giá trị văn hoá, lịch sử, du lịch của các địa danh đất nước. Nhưng có một thực tế: việc đưa thông tin nay đến với khách du lịch còn hạn chế. Đồng thời, tại rất nhiều nơi, việc quản lý các danh lam, thắng cảnh, di tích... còn rất yếu: xả rác, quy hoạch dịch vụ, chèo kéo... dẫn đến khách du lịch ít quay lại.

 Cháu xin hỏi: lãnh đạo Bộ đã có giải pháp gì cho hiện trạng trên? Sinh viên chúng cháu có thể làm gì để cùng với ngành du lịch khắc phục những điểm trên?

Thứ trưởng Lê Quang Tùng (bên trái)

Đồng chí Lê Quang Tùng, Uỷ viên dự khuyết BCH TW Đảng, Thứ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch: Đây là một vấn đề nhức nhối trong xã hội. Chúng ta thấy còn nhiều tồn tại, vướng mắc trong quản lý, vận hành tại các khu di tích. Hiện nay, Bộ VHTTDL có nhiều quy định liên quan tới quản lý di tích, di sản, có sự phân cấp cho địa phương cùng quản lý. Như các bạn đã biết, chúng ta muốn đầy đủ thông tin thì thường có hướng dẫn viên tại các điểm, khu di tích.

Hiện nay, thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng, đã bắt đầu thực hiện dự án số hoá các khu di tích. Chúng ta không cần đến di tích vẫn có thể thăm quan, tìm hiểu và tra cứu, nghiên cứu rất kĩ về du tích này. Dự kiến, tháng 1/2019, sẽ có sản phẩm du lịch thông minh và các điểm di tích được truyền tải bằng số hoá trên mạng internet. Chúng tôi rất mong muốn rằng với tinh thần tuổi trẻ, các bạn sinh viên sẽ noi gương, có hành động thiết thực để cùng gìn giữ di tích, để đó là nơi là mọi người cùng thưởng thức giá trị văn hoá, lịch sử và dân tộc

Bắt đầu buổi đối thoại, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chúc mừng đại hội đến giờ phút này cơ bản thành công tốt đẹp, chúc mừng tân Chủ tịch, tân Phó Chủ tịch, BCH khóa mới; Chúc mừng đồng chí Lê Quốc Phong đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ nhiệm kỳ qua trên vai trò Chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam khóa IX. (Ảnh: Như Ý)

Tiếng Việt là ngôn ngữ chính thức của Việt Nam, không có tiếng nước ngoài nào là ngôn ngữ thứ 2, thứ 3

Đại biểu Nguyễn Hương Giang đối thoại với Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam. (Ảnh: Như Ý)

Đại biểu Nguyễn Thị Hương Giang, Hải Phòng: Thời gian qua, qua các phương tiện thông tin đại chúng có quan điểm cho rằng sinh viên đảm bảo hội nhập, Chính phủ nên công nhận tiếng Anh phải là ngôn ngữ thứ 2. Quan điểm của Phó Thủ tướng như thế nào?

Về câu hỏi này, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam mời đại biểu Nguyễn Thị Hương Giang lên sân khấu giao lưu. Phó Thủ tướng hỏi lại: “Với cháu tiếng Anh là ngoại ngữ hay ngôn ngữ”. “Dạ, với cháu là ngoại ngữ đồng thời là ngôn ngữ vì ngành học của cháu đòi hỏi phải giỏi ngoại ngữ”.
Tùy vào điều kiện từng gia đình, niềm đam mê thì chọn các bạn nên chọn ngoại ngữ cho phù hợp. Biết thêm nhiều ngoại ngữ rất tốt, đặc biệt giỏi tiếng Anh rất tốt cho công việc và thời đại cách mạng công nghiệp 4.0.

Hiến pháp thông qua năm 2013 trong đó điều 5, có quy định ngôn ngữ chính của nước Việt Nam là tiếng Việt và các dân tộc khác có quyền dùng ngôn ngữ của mình. Tôi xin trả lời, tiếng Việt là ngôn ngữ chính thức của Việt Nam, không có tiếng nước ngoài nào là ngôn ngữ thứ 2, thứ 3.

 Đại biểu Nguyễn Thị Như Quỳnh.

Đại biểu Nguyễn Thị Như Quỳnh, Thái Nguyên đặt câu hỏi: Đảng, Chính phủ có chính sách hỗ trợ sinh viên học tập, phát triển, tuy nhiên thực tế có sinh viên giỏi, ưu tú nhưng chưa nhận được hỗ trợ toàn diện. Họ phải tự chi trả chi phí học tập và nhờ cung cấp gia đình hoặc đi làm thêm. Bên cạnh đó, nhiều sinh viên giỏi nhận được học bổng toàn phần từ nước ngoài có thể là tình trạng chảy máu chất xám. Chính phủ có giải pháp gì để xây dựng quỹ học bổng trao tặng cho sinh viên ưu tú, thời gian khi nào nếu được thực hiện?

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, đất nước còn nghèo, chế độ hỗ trợ sinh viên chưa toàn diện, bền vững là chính xác. Song Nhà nước còn hỗ trợ cho nhiều đối tượng từ người có công, người yếu thế với số tiền ngân sách bỏ ra lớn. Nhiều gia đình vừa có công, vừa là nạn nhân chất độc màu da cam trợ cấp chưa đủ. Nói vậy, theo Phó thủ tướng, không phải không hỗ trợ cho các bạn sinh viên. Thời gian qua, Nhà nước vẫn có chế độ như chính sách tín dụng lãi suất thấp cho sinh viên. Học bổng dành cho học sinh giỏi sẽ là cuộc thi đua, cạnh tranh giữa các trường. Trường nào có chính sách học bổng tốt thì sinh viên giỏi đến học, thì uy tín trường đó sẽ lên.

Phó thủ tướng chia sẻ, các bạn sinh viên vẫn nhận học bổng đi học nước ngoài có thể về nước cống hiến, hoặc ở đó làm việc cũng có thể cống hiến được bằng nhiều cách. Gần đây có sự kiện kết nối tri thức với các thầy cô giáo, học sinh ở tất cả các quốc gia trên thế giới. Thông qua môi trường mạng vẫn có đóng góp rất tốt.

“Chính phủ xem lại chính sách hỗ trợ của Nhà nước, các trường đại học phát huy tính tự chủ lưu ý đến vấn đề này. Song quan trọng nhất, tất cả chúng ta đến các bạn sinh viên phải nỗ lực hơn, đất nước không thể nghèo mãi thế này được. Muốn vậy phải chịu khó hơn”, Phó Thủ tướng mong muốn.

 Đại biểu Đinh Song Thương.

Đại biểu Đinh Song Thương, HV Cảnh sát Nhân dân, chia sẻ rất hâm mộ vốn ngoại ngữ và bản thân Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam. Cháu mong bác chia sẻ bí quyét học tập tốt và sử dụng thành thạo ngoại ngữ, đồng thời phân bố được công việc để đạt hiệu quả cao? Làm sao bác đảm bảo công việc để đến đây chia sẻ với Đại hội?

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết: Tôi rất bận. Bận mà vẫn đến đây vì trách nhiệm. Lực lượng thanh niên, sinh viên vô cùng quan trọng. Đó là lí do công. Một lí do tư, mỗi lần gặp các bạn là cơ hội tôi bớt sự trì trệ, trẻ hơn trong suy nghĩ. Sự kiện sinh viên, thanh niên bao giờ tôi cũng cố gắng ưu tiên tham dự. Về khả năng ngoại ngữ, bạn làm tôi rất ngượng.

Tôi không giỏi ngoại ngữ. Tôi xưa là con nhà nông dân có học bổng toàn phần được cử đi học nước ngoài, đi nước nào thì biết được tiếng nước đó. Biết mà lâu không nói thì cũng nhanh quên. Tôi đi học đai học, học chuyên ngành công nghệ thông tin mà học bằng tiếng Anh nên thường xuyên tra từ điển.

Biết được tiếng Anh một chút, khi về nước làm trực tiếp thì còn nói được, khi làm quản lý, đối nội thì bớt đi. Còn những thứ tiếng khác thì biết 3-5 câu chào hỏi... Tiếng Việt còn chưa sõi. Tuy nhiên suy cho cùng cần phải nỗ lực. Tôi khuyên các bạn dù thông minh mấy cũng cần chịu khó. Thấy mình chưa thông minh thì càng cần phải chịu khó.

 Ảnh: Như Ý

Đại biểu Phan Thị Quỳnh Trang, đoàn đại biểu Nghệ An đặt câu hỏi với Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Bác yêu thể thao, vậy bác có thể dự đoán tỷ số trận đấu Việt Nam - Malaysia hôm nay?

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Về câu hỏi dự đoán kết quả tỷ số, ai cũng thế thôi, phải cọ xát, giao lưu, thi đấu. Mang màu cờ sắc áo thì cố cho hết sức mình. Đây là điều quan trọng nhất. Chúc cho các cầu thủ Việt Nam màu cờ sắc áo vào thi đấu tốt nhất.

Buổi giao lưu thay đổi không khí bằng tiết mục văn nghệ. Đại biểu Nguyễn Thu Hằng (sinh viên Học viện Quốc gia Âm nhạc Việt nam) xung phong biểu diễn gửi tặng Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và các đại biểu. 

"Cháu được biết đã có một thời gian, Phó Thủ tướng làm việc tại Bắc Ninh, cháu xin hát tặng ca khúc Tình yêu trên dòng sông Quan họ do nhạc sĩ Phan Lạc Hoa sáng tác", Thu Hằng nói.

Ngô Tuấn Sơn, Chủ tịch Hội Sinh viên ĐH Kinh tế Quốc dân đặt câu hỏi: Vừa qua, Chính phủ có phê duyệt Đề án “Phát triển Hệ tri thức Việt số hóa” và bước đầu thu hút sự tham gia của thanh thiếu nhi, xin Phó Thủ tướng chia sẻ thêm về định hướng triển khai Đề án trong thời gian sắp tới và vai trò của Hệ tri thức Việt số hóa trong kết nối, tra cứu và trao đổi thông tin dành cho sinh viên Việt Nam.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Ngày xưa xóa mù chữ bằng phong trào “Bình dân học vụ”, trong thời đại mới này nhóm thực hiện đề án Phát triển “Hệ tri thức Việt số hóa” có ý tưởng xóa mù tri thức bằng công nghệ. Hiện nay, tất cả tri thức nằm khắp nơi và cát cứ, làm sao quy tụ tất cả nguồn tri thức về 1 chỗ, kết nối hệ thống phân loại, có những loại thông tin có chuyên gia chuyên ngành, nhà nước… xác thực.

Nếu chúng ta hình thành được những nguồn dữ liệu cùng với phổ cập internet qua các thiết bị thông minh thì giúp mọi người ở mọi nơi có thể học hỏi, nâng cao kiến thức. Khát khao chúng tôi về Hệ tri thức Việt số hóa rất lớn. Hệ tri thức Việt đang có những bước đi rất chắc chắn bước đầu có kết quả, nguoon dữ liệu 3 lĩnh vực: Giáo dục, chăm dóc sức khỏe, du lịch. Vài tuân nữa sẽ có 1 vài ứng dụng được đẩy lên. Chúng ta cùng chia sẻ nhiều kiến thức lên đây sẽ góp phần tạo được ngôn dữ liệu lớn. Không hẳn đóng góp kiến thức mà chỉ việc đặt câu hỏi lên hệ thống cũng là một cách đóng góp tri thức của mình. Vì chỉ cẩn các bạn đặt câu hỏi thì các chuyên gia sẽ trả lời và từ câu hỏi sẽ nảy lên nhiều vấn đề khác nhau. đầu năm dương lịch có thể đưa ra một vài ứng dụng.

Hiện tại nền tảng công nghệ của chúng ta chủ yếu sử dụng của nhà cung cấp nước ngoài, nền tảng công nghệ là của google nhưng người phát triển, tình nguyện viên phát triển là người Việt Nam, ví dụ như: Grab, google máp. Từ thực tế đó, chúng tôi đang có kế hoạch làm bản đồ riêng của Việt Nam cụ thể, chi tiết đến từng số nhà, trên mọi vùng miền Tổ quốc.

Bản đồ đã được tiến hành ở một số tỉnh thành trên cả nước. Thống kê người Việt Nam lên mạng rất nhiều nhưng chủ yếu thỏa mãn nhu cầu cá nhân về xã hội. Tôi mong rằng, sinh viên là những người tri thức hãy sử dụng mạng xã hội có ích và đóng góp tích cực vào sự phát triển của Hệ tri thức Việt số hóa.

Sau phần hỏi của các đại biểu, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã đặt ra nhiều câu hỏi cụ thể đến các đại biểu. Phó Thủ tướng hỏi liên quan đến việc chọn trường, ngành nghề; nghiên cứu khoa học... Phó Thủ tướng hỏi: Bây giờ có bao nhiêu bạn chọn trường, chọn khoa do bản thân mình thích? Có bao nhiêu bạn chọn trường, chọn khoa đáp ứng yêu cầu của người thân đi trước có ảnh hưởng đến mình? Có bao nhiêu bạn chọn ngành trường, chọn khoa vì điểm thi của mình? Bao nhiêu phần trăm chọn trường đó thi để xin việc dễ hơn?

Sau từng câu hỏi, các đại biểu đã giơ tay để trả lời Phó Thủ tướng. Phó Thủ tướng nhận xét: "Đây là những số liệu đáng suy nghĩ. Đa số các bạn chọn trường, ngành vì yêu thích của mình. Phần còn lại là vố mẹ mong muốn, sau mới là năng lực của mình".

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tiếp tục hỏi các đại biểu liên quan đến việc đi làm thêm. Bao nhiêu các bạn trong quá trình đi học, thời gian làm thêm nhiều hơn thời gian ôn bài? Bao nhiêu trong số các bạn khi đi làm thêm công việc nặng nhọc và có liên quan tới kiến thức học ở trường? Qua việc các đại biểu giơ tay trả lời, Phó Thủ tướng đề nghị Hội Sinh viên Việt Nam cần tập trung định hướng nghề nghiệp sau khi ra trường cho các bạn sinh viên.

"Ở nước ngoài đi làm thêm là bình thường, tôi cũng từng đi rửa bát. Tuy nhiên việc đi làm thêm cần cố gắng kết nối với kiến thức học", Phó Thủ tướng nói.

Phó Thủ tướng tiếp tục hỏi: Có bao nhiêu bạn sinh viên đã tham gia các hoạt động xã hội? Bao nhiêu bạn ngược lại chưa tham gia? Bao nhiêu bạn đã đi xe máy không có công an, người nào gặp đèn đỏ cũng dừng lại? Bao nhiêu bạn tự vấn về mình khi đi donnj vệ sinh ở ngoài mà ở lớp học thì đứng dậy dọn lớp? Bao nhiêu số của các bạn ở trong đây vẫn còn tranh nhau đi thang máy lên nhà cao tầng? Phó Thủ tướng cười và quan sát hội trường, hỏi câu cuối cùng: "Các bạn trong suốt quá trình hỏi các bộ mong muốn biết chính sách, yêu cầu của sinh viên. Ngược lại, các bạn đặt vị trí của chính phủ, bộ trưởng, nếu các bạn là tôi thì các bạn mong muốn điều gì ở sinh viên?".

Lắng nghe đại biểu Phạm Lan Vi, Đà Nẵng, "Nếu được đặt vị trí phó thủ tướng, em nghĩ mong muốn sinh viên có tinh thần tự học những cái mình muốn biết, muốn làm", Phó Thủ tướng cho biết: Tôi đồng tình một phần với bạn.

"Tôi thấy mừng các bạn quan tâm nhiều điều lớn, dù rằng có sự chuẩn bị nhưng là câu hỏi thể hiện sự trách nhiệm". "Tất cả những điều lớn lao thì hãy thể hiện bằng việc làm, suy nghĩ cụ thể. Tất cả công trình to lớn được xây bằng hòn gạch rất nhỏ. Chúng ta không thể không nghĩ việc lớn, nhưng không thể không nghĩ tới những việc nhỏ", Phó Thủ tướng nhắn nhủ.