Phim nào thắng ở Liên hoan phim Quốc tế Hà Nội?

“Hạnh phúc căn bản” về đề tài đồng tính là phim không dễ cảm nhận.
“Hạnh phúc căn bản” về đề tài đồng tính là phim không dễ cảm nhận.
TP - Quá nửa phim dài dự thi được trình chiếu, cho phép khán giả sống trong những thái cực từ nhẹ nhõm vui vẻ tới ám ảnh và bối rối. Ngày cuối cùng 4/11 khép lại các suất chiếu dự thi, không dễ đoán phim thắng cuộc.

Gia đình lên ngôi

Nhiều phim dự thi đề cập chủ đề gia đình dưới những khía cạnh khác nhau. Toa xe màu xanh của Nga là hành trình khám phá bi kịch xảy đến với gia đình một đạo diễn có tiếng. Không thể hòa hợp của Iran xoay quanh mối ngờ vực của người vợ đẩy quan hệ của họ đến biến cố-một trong số đề tài khá quen thuộc của phim Iran.

Gia đình của Philippines xoáy vào bi kịch của vợ chồng vị thành niên kiếm sống dựa vào đường phố, đứa con bị đánh cắp đẩy họ vào chuỗi bi kịch nối tiếp nhau. So với Bị còng thắng giải năm 2012 hay Người đóng quan tài năm 2014, tác phẩm của Philippines lần này chưa thực sự ấn tượng. Tuy thế bộ phim đậm đặc hơi thở cuộc sống của một bộ phận những con người lang bạt này nhận được nhiều giải thưởng ở LHP Độc lập Philippines cả giải diễn xuất cho nữ chính, đạo diễn, dựng phim.

Gia đình nở hoa đến từ xứ hoa anh đào là dòng chảy mát lành bên cạnh những phim nặng nề. Câu chuyện của một gia đình tựa cuốn nhật ký đưa khán giả từ hiện tại ngược dần về quá khứ. Thông điệp của phim khá sáng tỏ, đưa ra định nghĩa về gia đình như cái cây có cội rễ bám chặt và đơm hoa đến ngày đứa con rời khỏi nhà tạo dựng gia đình mới, tạo nên một cái cây mới.  Số phận, cuộc đời nhân vật trong phim không phải chỉ màu hồng, tuy thế đạo diễn không đào sâu bi kịch của họ, vì muốn đưa tất cả nhân vật đến đích cuối cùng-ý nghĩa đích thực của một gia đình. Phim cũng khéo khoe con người, văn hóa Nhật với màn  trình diễn ẩm thực cầu kỳ, sự tỉ mỉ, phép tắc của người Nhật.

Ám ảnh và bối rối

Kỳ LHP Quốc tế Hà Nội (Haniff) 2016 là kỳ đầu tiên mở rộng nhận phim dự thi từ tất cả quốc gia, danh sách phim dài dự thi có tên những tác phẩm nặng ký của các nền điện ảnh lớn Canada, Pháp bên cạnh các nền điện ảnh quen thuộc như Philippines, Hàn Quốc, Nhật Bản, Iran, Ấn Độ. Remember (Hồi ức) của đạo diễn Canada Atom Egoyan sản xuất 2015 được kiểm chứng ở nhiều liên hoan và giải thưởng: Kịch bản xuất sắc tại Giải thưởng Điện ảnh Canada 2016, Vittorio Veneto cho đạo diễn tại Venice 2015, nhiều đề cử khác tại Venice, Vancouver, Hong Kong. Phim kể về một người đàn ông trả thù tên sĩ quan Đức quốc xã sát hại gia đình mình trong chiến tranh.

Những chú chim sắt của Ấn Độ kể về thảm kịch ở Ksaragod Kerala. Sau nhiều năm trực thăng phun thuốc trừ sâu Edosulfan xuống trang trại trồng điều thuộc sở hữu chính phủ, người dân ở đây hứng chịu di chứng nặng nề. Một nhóm người tình nguyện thu thập bằng chứng suốt nhiều năm để đưa sự việc ra ánh sáng. Nhiều nhân chứng có thực xuất hiện trong bộ phim, cùng với cách kể đậm đặc chất tài liệu tác động mạnh tới người xem. Tuy nhiên, bộ phim này phù hợp hơn ở hạng mục dành cho phim đề tài môi trường. Bộ phim từng đoạt Sen bạc tại Giải thưởng Quốc gia Ấn Độ năm 2015 ở chính hạng mục này.

Đạo diễn và diễn viên chính Hạnh phúc căn bản ra sức nói với khán giả sau suất chiếu rằng nó “cực kỳ phức tạp”, không nằm ở kỹ năng xem hiểu mà ở chỗ cảm xúc bối rối, khó cảm nhận. Phim chuyển thể từ vở kịch, bối cảnh chỉ diễn ra trong căn nhà nhỏ. Cậu thanh niên Eric bất ngờ viếng thăm nhà cô hàng xóm Habiba sau 20 năm và tố chồng cô lạm dụng khi cậu 10 tuổi. Đây cũng là phim ngắn nhất, 73 phút và chủ yếu là các màn đối thoại của hai nhân vật trong ba phần hé mở góc khuất trong quá khứ và nội tâm nhân vật. Nó giống kết cấu chương hồi của sân khấu. Đạo diễn trẻ Singapore Lei Yuan Bin thừa nhận “hết sức bám sát vở kịch”, cho nên ngay cả cách xử lý hình ảnh cũng chủ yếu lấy cận mặt hai nhân vật. Phim thuộc dòng độc lập, thời gian quay chỉ sáu ngày. Nữ diễn viên chính người Malaysia cho biết phim không được chiếu ở Malaysia vì nội dung đồng tính.

One way trip (Ngày tươi đẹp) của Hàn Quốc cũng có thể cạnh tranh trong hạng mục kịch bản xuất sắc. Nhóm bạn thân bốn chàng trai lên đường chia tay cậu bạn sắp nhập ngũ, một biến cố biến họ trở thành nghi phạm trong vụ án. Không chỉ là phim về tuổi nổi loạn như nhiều phim Hàn Quốc khác, ngã rẽ bất ngờ của kịch bản làm lộ ra góc tối về sự tham lam, ích kỷ và hiện thực xã hội đẩy những con người lương thiện tới bi kịch của dối trá, tội lỗi.

Khán giả từng xem Cành cọ vàng 2010 Chú Boonmee của Thái Lan, hẳn không lạ lối làm phim phô diễn ngôn ngữ điện ảnh trong Nghĩa địa huy hoàng. Những người lính mắc bệnh mất ngủ kỳ lạ được chuyển tới khu vực bệnh viện tạm, họ có những kết nối kỳ lạ với di tích nằm ở dưới lòng đất. Màu sắc phim tạo nên phong cách làm phim của  đạo diễn Apitchatpong Weerasethakul, luôn được chào đón tại nhiều LHP quốc tế như Cannes.

Marguerite của Pháp không hẳn tác phẩm thể nghiệm hay giàu chất điện ảnh, gây bất ngờ nhưng diễn xuất của nữ diễn viên chính Catherine Frot đáng giá César, Lumiere. Bà vào vai nữ bá tước hát như bò rống nhưng sống trong ảo tưởng và sự dối trá của xung quanh, đến một ngày leo lên sân khấu lớn và sự thật phơi bày.

Hai phim Việt Nam Trúng số, Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh so với tác phẩm trong nước có phần trội hơn, nhưng khó có cửa khi sánh với 10 phim nước ngoài dự giải. Tuy thế từ lần tổ chức đầu tiên tới giờ, năm nào điện ảnh Việt ít nhiều cũng có giải đem về.

MỚI - NÓNG