Nhóm nghiên cứu đã tìm thấy những ngôi mộ ở thành phố cổ Blellowos, nằm cách biển Aegean khoảng180 km về phía đông, nơi ngày nay thuộc Thổ Nhĩ Kỳ. Thành phố này được thành lập từ thời Alexander Đại đế và tồn tại qua các thời kỳ La Mã và Byzantine.
Birol Can, nhà khảo cổ học tại Đại học Uşak,Thổ Nhĩ Kỳ, là người đứng đầu Dự án khai quật Bl Yellowos, cho biết các ngôi mộ chứa đầy những cỗ quan tài.
Can cho biết, thành phố Blellowos nằm trên một ngọn đồi được bao quanh bởi một thung lũng, thực chất là một nhánh của hẻm núi Uşak rộng lớn, một trong những hệ thống hẻm núi dài nhất thế giới. Những người dân Blellowos đã xây dựng nghĩa địa trên sườn của hẻm núi.
Ông nói: “Do tính chất đá của các sườn núi bao quanh thành phố, kỹ thuật chôn cất được ưa thích nhất là những ngôi mộ được chạm khắc vào các tảng đá rắn.”
Mặc dù các nhà khảo cổ đã biết về nghĩa địa này trong hơn 150 năm, nhưng họ chưa bao giờ thực hiện một cuộc khai quật có hệ thống. Đó là lý do tại sao nhóm của Can bắt đầu dự án khai quật vào năm 2018, với mục tiêu ghi lại các tàn tích và chuẩn bị các dự án bảo tồn.
Cho đến nay, họ đã xác định được hai ngôi đền, một nhà hát, một nhà tắm công cộng, một phòng tập thể dục, một vương cung thánh đường, các bức tường thành và một cánh cổng, hệ thống dẫn nước, một ngôi đền dành riêng cho một anh hùng Hy Lạp hoặc La Mã cổ đại.
Những ngôi mộ của thung lũng
Vào năm 2018, khi khai quật một trong những ngôi mộ bằng đá, các nhà khảo cổ học đã tìm thấy xương người có niên đại từ thế kỷ thứ hai đến thế kỷ thứ ba sau Công nguyên. Vì vậy, vào năm 2021, nhóm nghiên cứu tập trung vào nghĩa địa.
Tuy nhiên, nghĩa địa là một điểm nóng cho những kẻ trộm mộ, những kẻ đã phá hủy các khu chôn cất để lấy trộm đồ trang sức quý giá và các đồ tạo tác khác từ các lăng mộ trong nhiều thế kỷ.
Một số ngôi mộ vẫn còn những đồ tạo tác như gương, nhẫn, vòng tay, kẹp tóc, dụng cụ y tế, thắt lưng, cốc uống nước và đèn dầu…
Những bức tranh tuyệt đẹp
Các bức tường và trần của khu chôn cất này được trang trí bằng những bức tranh đầy màu sắc, phức tạp, mặc dù nhiều bức đã xuống cấp trong nhiều thiên niên kỷ. 24 trong số các bức tranh tường vẫn còn hiển thị, nhưng chúng đang ở trong tình trạng xấu.
Can nói: “Các bức bích họa bị bao phủ bởi một lớp bồ hóng dày đặc và đen do những đám cháy được gây ra trong thời gian đó. Nhưng nhóm bảo tồn đã có thể làm sạch một số bức tranh, để lộ những bức phong cảnh hoa, hình học và tượng hình rực rỡ được vẽ trên tường.”
