Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên (WWF) vừa công bố báo cáo “Những phát hiện loài mới ở vùng sông Mê Kông mở rộng 2023” với 234 loài được ghi nhận mới ở khu vực này.
Báo cáo tập hợp công trình nghiên cứu của hàng trăm nhà khoa học từ các trường đại học, tổ chức bảo tồn và viện nghiên cứu trên khắp thế giới - những người đã phát hiện ra 173 loài thực vật có mạch, 26 loài bò sát, 17 loài lưỡng cư, 15 loài cá và ba loài động vật có vú ở Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam.
Tại Việt Nam năm 2023 phát hiện 112 loài động thực vật với 106 loài đặc hữu, tức không thể tìm được ở nơi nào khác ngoài lãnh thổ Việt Nam. Trong đó có những cá thể kỳ nhông cá sấu có màu sắc rực rỡ tới mức khó có thể tin rằng nó vẫn chưa được phát hiện cho tới tận bây giờ hay một loài tắc kè có chân hình lá, một loài lan trông giống sao biển.
 |
Loài Dơi mũi lá mới được phát hiện ở Việt Nam. |
Trong các loài được phát hiện còn có một loài gừng mà rễ của chúng có mùi giống quả xoài, một loài cá chạch hồng mới được khoa học mô tả mặc dù chúng rất phổ biến trong ngành thương mại cá cảnh.
Đáng chú ý còn có một loài chuột chù chỉ nặng 8gr - khiến nó lọt vào top 10 loài động vật có vú trên cạn nhẹ nhất trên thế giới hay một loài nhím lông mềm có răng nanh sắc nhọn, được đặt tên dựa theo tên tiếng Việt của chúng – có nghĩa là ma cà rồng.
Các loài được phát hiện bằng nhiều cách khác nhau. Một số loài được tìm thấy trong các chuyến khảo sát thực địa, sau đó được lưu giữ tại các bảo tàng lịch sử tự nhiên và vườn bách thảo trong nhiều năm - đôi khi là nhiều thập kỷ - trước khi chúng được phân tích và xác định.
Gernot Vogel, một trong những nhà nghiên cứu tham gia vào các phát hiện được nêu trong báo cáo, nhấn mạnh tầm quan trọng của những khám phá này, ví chúng như "ký ức về sự sống trên hành tinh của chúng ta".
Theo ông Chris Hallam, Quản lý Chương trình các Loài Hoang dã của WWF-Châu Á Thái Bình Dương cho biết, mặc dù mới được các nhà khoa học phát hiện năm ngoái, nhưng những sinh vật này đã tồn tại hàng thiên niên kỷ trong các môi trường sống độc đáo của khu vực.
Chuyên gia này cũng nhấn mạnh, mỗi cá thể là một mảnh ghép quan trọng của một hệ sinh thái khoẻ mạnh và là một viên ngọc quý trong di sản thiên nhiên phong phú của khu vực. Các nhà nghiên cứu cũng xứng đáng được tôn vinh cho những nỗ lực không mệt mỏi để tìm hiểu các loài này, thường là trong các điều kiện khắc nghiệt với nguồn lực hạn chế.
 |
Một loài rắn mới được phát hiện ở Việt Nam. |
Đáng chú ý, nhiều loài trong số này đang bị đe doạ tuyệt chủng do các hoạt động của con người. WWF kêu gọi chính phủ trong khu vực tăng cường bảo tồn những sinh vật quý hiếm này, cũng như môi trường sống của chúng.
Theo Báo cáo Hành tinh Sống, đa dạng sinh học tại Tiểu vùng sông Mê Kông Mở rộng đang đối mặt với áp lực nghiêm trọng do mất và suy thoái sinh cảnh, khai thác quá mức (bao gồm cả nạn buôn bán động vật hoang dã bất hợp pháp), biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, các loài xâm lấn và dịch bệnh.
Để ngăn chặn sự suy giảm của các loài hoang dã, WWF đang hợp tác chặt chẽ với các cộng đồng, chính phủ và các bên liên quan nhằm hiểu rõ hơn về các loài, thúc đẩy các nỗ lực bảo tồn, và giải quyết những mối đe dọa nghiêm trọng như tội phạm liên quan đến động vật hoang dã và khai thác tài nguyên quá mức.
