Ngày 15/5/2018, Thứ trưởng GTVT Nguyễn Ngọc Ðông ký Kết luận số 5044, ban hành Kết luận Thanh tra Dự án Nhà ga hành khách quốc tế cảng hàng không quốc tế Ðà Nẵng, Cam Ranh (Khánh Hoà) và nhà để xe sân bay Tân Sơn Nhất (TPHCM), do ACV thực hiện. Kết luận này đã chỉ ra không ít sai phạm trong quá trình thực hiện đầu tư của ACV và cả Cục Hàng không, Vụ Quản lý doanh nghiệp (Bộ GTVT).
Trao đổi với PV Tiền Phong, một lãnh đạo ACV cho hay, việc Bộ GTVT ký kết luận thanh tra trên khiến ACV cũng bất ngờ. Do đó, ACV đã làm công văn giải trình thêm một số vấn đề nêu trong kết luận thanh tra. Ðiển hình như nội dung về việc ACV chọn hình thức góp vốn đầu tư và khai thác các nhà ga thay vì hợp tác công - tư (PPP), tất cả đều được Bộ GTVT có ý kiến phê duyệt, ACV không tự làm được. Trong kết luận của Bộ GTVT cũng dẫn một số giải trình của ACV, nhưng theo vị trên, những giải trình đó đưa ra trong quá trình thanh tra, không phải giải trình khi dự thảo kết luận thanh tra.
Theo kết luận thanh tra của Bộ GTVT, ACV lựa chọn hình thức đầu tư nhà ga hành khách quốc tế tại sân bay Ðà Nẵng và Cam Ranh chưa đúng quy định. Theo đó, 2 nhà ga này thuộc hạ tầng hàng không (do nhà nước chịu trách nhiệm đầu tư, quản lý, khai thác), nếu kêu gọi đầu tư phải thực hiện theo hình thức hợp tác công - tư (PPP). Tuy nhiên, ACV lại thực hiện theo hình thức góp vốn thành lập doanh nghiệp để đầu tư, khai thác. ACV cùng các nhà đầu tư góp vốn lập công ty liên danh (mỗi liên danh có vốn điều lệ 300 tỷ đồng) và sử dụng một phần vốn góp, một phần đi vay thương mại để đầu tư dự án. Trong đó, ACV chỉ tham gia một phần vốn tương đương 10% vốn điều lệ.
“ACV góp vốn đầu tư theo mô hình doanh nghiệp là chưa phù hợp quy định hiện hành, trái thẩm quyền. Dự án cũng không có hợp đồng giữa cơ quan Nhà nước và nhà đầu tư, không có phương án tài chính theo hợp đồng (chỉ có giấy phép đầu tư). Việc chọn nhà đầu tư không theo hình thức đấu thầu cũng không đúng quy định”, Thứ trưởng GTVT Nguyễn Ngọc Ðông thay mặt bộ trưởng kết luận.
Với Dự án Nhà ga hành khách quốc tế sân bay Cam Ranh, Bộ GTVT cho rằng, nhà thầu thiết kế sử dụng một số tiêu chuẩn đã hết hiệu lực, không phù hợp, nhưng vẫn được chủ đầu tư phê duyệt. Một số bản thiết kế (như thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công…) thực hiện chưa đầy đủ cơ sở pháp lý, sơ sài, chưa phù hợp, thiếu hạng mục…; chi phí dự phòng trong dự toán và một số chi phí đưa ra chưa phù hợp quy định.
Với dự án Nhà để xe ga nội địa sân bay Tân Sơn Nhất, Bộ GTVT cho rằng, việc ACV chọn nhà đầu tư không qua đấu thầu là chưa phù hợp quy định; hạng mục đường trị giá 24 tỷ đồng không khả thi nên phải chuyển sang làm cầu vượt, gây lãng phí, kéo dài thời gian hoàn vốn dự án.
Từ các sai phạm trên, Bộ GTVT cho rằng, Vụ Quản lý Doanh nghiệp, Cục Hàng không và ACV chịu trách nhiệm trong việc tham mưu về chủ trương đầu tư. Bộ GTVT yêu cầu các đơn vị liên quan kiểm điểm, khắc phục sai phạm, xử lý trách nhiệm người đứng đầu; đồng thời, có đề xuất xử lý trách nhiệm với người đứng đầu thuộc quản lý của Bộ GTVT. Báo cáo kết quả về bộ trước 30/8/2018.
