Trước đó, trong chuyến thăm Mỹ (tháng 9), Anh (tháng 10) và một số quốc gia châu Phi (đầu tháng 12), Chủ tịch TQ Tập Cận Bình cũng ký kết hàng loạt thỏa thuận kinh tế lên tới hàng chục tỷ USD.
Thống kê ba lãnh đạo châu Á công du nhiều nhất năm 2015 do hãng tin Bloomberg vừa công bố, ông Tập đứng thứ ba với 14 nước (chỉ sau Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe). Nhưng, như tuyên bố của Bộ Ngoại giao TQ, 2015 là năm “ngoại giao nước lớn” đặc biệt thành công với mục tiêu “đôi bên cùng có lợi”.
Tuy nhiên, nhìn lại năm 2015, ngoài vấn đề kinh tế, thì vai trò nước lớn của TQ không thực sự nổi bật trong một năm mà cộng đồng quốc tế quay cuồng với nhiều vấn đề mang tính toàn cầu, đòi hỏi tiếng nói và sự đóng góp của những nước lớn với tiềm lực tài chính hùng mạnh như: vấn đề khí thải toàn cầu, khủng hoảng người di cư, xung đột ở Trung Đông, dịch Ebola ở châu Phi, chương trình hạt nhân Iran, đặc biệt là cuộc chiến chống IS (“Nhà nước Hồi giáo”) ở nhiều châu lục.
Tại Hội nghị lần thứ 21 Công ước khung của LHQ về biến đổi khí hậu (COP-21) diễn ra ở Paris đầu tháng 12, Tổng thống Pháp Francois Holland cho biết về cuộc gặp với ông Tập để bàn về thành lập liên minh rộng rãi chống khủng bố. Trước đó, Mỹ, Nga, và mới nhất là Saudi Arabia nỗ lực hình thành các liên minh chống IS. Nhưng, đến thời điểm này, Bắc Kinh đóng vai trò gì trong cuộc chiến chống khủng bố thì vẫn là dấu hỏi lớn. Đối với những vấn đề quốc tế khác, sự tham gia của TQ là rất hạn chế.
Việc ông Tập không tới nhà hát Bataclan để tưởng niệm nạn nhân vụ khủng bố Paris trong thời gian dự COP-21 cũng khiến truyền thông phương Tây nghi ngờ “hình ảnh nước lớn” của TQ. Điều này đối lập với hình ảnh Tổng thống Mỹ Barack Obama, Thủ tướng Nhật Bản Abe trang trọng đặt hoa tại Bataclan ngay khi đặt chân lên đất Pháp.
Vị thế nước lớn không chỉ đo đếm bằng sức mạnh kinh tế, mà còn thể hiện ở tầm ảnh hưởng và sự tham gia giải quyết các vấn đề quốc tế cùng quan tâm. Thực tế cho thấy, từ sức mạnh kinh tế đến tham vọng nước lớn của TQ vẫn tồn tại một khoảng cách nhất định.
