Tờ New York Times cho biết, nguồn tin của họ là “bảy quan chức Trung Đông (trong đó có hai quan chức Iran) và một quan chức Mỹ”. Họ nói rằng nguyên nhân gây ra cái chết của ông Haniyeh là một thiết bị nổ được bí mật vận chuyển vào một khách sạn ở Tehran. Khách sạn này do Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran điều hành, bảo vệ và nằm trong một khu nhà ở cao cấp ở phía bắc Tehran. Ông Haniyeh mỗi khi đến Tehran thường ở căn phòng này. Năm quan chức Trung Đông cho biết, thiết bị nổ đã được tuồn lậu vào khoảng 2 tháng trước và được giấu ở đó. Sau khi xác nhận ông Haniyeh đang ở trong phòng, quả bom đã được kích nổ từ xa. Nhân viên y tế của khách sạn nhanh chóng có mặt nhưng đã quá muộn, ông và một vệ sĩ đã tử vong.
 |
Ông Haniyeh và ngôi nhà với căn phòng ông ở tại tầng 4 sau vụ tấn công |
New York Times cho biết “hai thành viên của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo đã được thông báo về vụ việc” nói với phóng viên báo: vụ nổ làm rung chuyển toàn bộ tòa nhà, làm vỡ một số cửa sổ và khiến một phần bức tường bên ngoài sụp đổ. Ngoài ra, các thiệt hại khác dường như bị hạn chế. Những bức ảnh đăng kèm theo bài báo cho thấy một số cửa sổ của khách sạn nơi ông Haniyeh bị ám sát bị vỡ, một phần bức tường bên ngoài bị sập và không có dấu hiệu gì cho thấy bị trúng tên lửa. “Quan chức Iran” trên cho biết, điều tra sơ bộ cho thấy độ chính xác của thiết bị nổ tương tự thiết bị điều khiển từ xa bằng trí tuệ nhân tạo được Israel sử dụng để ám sát nhà vật lý hạt nhân Iran Mohsin Fakhrizadeh vào năm 2020.
Trang web Axios và CNN của Mỹ cũng đăng tải những bài tương tự. Axios cho biết, hai nguồn tin xác nhận rằng cơ quan tình báo Israel Mossad đã biết về nơi ở của Haniyeh trong chuyến thăm Tehran. Sau khi nhận được tin tình báo ông Haniyeh thực sự có mặt trong phòng, các đặc vụ Mossad trên lãnh thổ Iran đã điều khiển từ xa một thiết bị nổ được giấu trong phòng ngủ.
CNN dẫn lời các nguồn tin cho biết phải đến sau vụ ám sát, các quan chức Israel mới thông báo cho quan chức Mỹ về hành động này. Bài bình luận cho rằng một quả bom đã được tuồn lậu vào một khách sạn dưới sự bảo vệ của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran, cho thấy mạng lưới an ninh của Lực lượng này đã bị phá hoại ở mức báo động.
Truyền thông Iran phủ nhận giả thuyết của truyền thông Mỹ. Hãng thông tấn Fars viết rằng bài báo của New York Times là “dối trá” và “phát hiện của các chuyên gia chỉ ra rằng Haniyeh đã bị tấn công bằng một quả đạn và không thể loại trừ sự liên quan của chính quyền Zionist”,
Đài truyền hình Iran International, có trụ sở chính tại London, hôm 1/1 cho biết vẫn chưa rõ những người được gọi là “quan chức Trung Đông” trong tin của New York Times là ai. “Nếu đến từ các quốc gia thân thiện với Iran, họ có thể cung cấp thông tin ít gây hại hơn cho chính phủ và cho Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran. Một số nhà báo và nhà hoạt động Iran bày tỏ nghi ngờ về tính xác thực của bài báo của New York Times. Báo này thiếu một số lời giải thích quan trọng, trong đó có lý do tại sao Haniyeh bị ám sát vào thời điểm này khi ông đã ở khách sạn nhiều lần thăm Tehran.
Nhà báo người Lebanon Elia Manir đưa ra một giả thuyết khác. Ông nói các cơ quan tình báo Israel đã cài phần mềm gián điệp vào điện thoại di động của Haniyeh thông qua phần mềm liên lạc WhatsApp và nắm được hành tung của ông. Tuy nhiên, một số nhà phân tích cho rằng Haniyeh đã được Israel công bố nằm trong danh sách ám sát và ông ta rất thận trọng khi sử dụng điện thoại thông minh và các ứng dụng. Khó có thể tin rằng ông lại giao tiếp với thế giới bên ngoài thông qua app liên lạc của phương Tây và độ chính xác của phương pháp định vị này cũng rất đáng nghi ngờ.
Chi tiết về vụ ám sát Haniyeh rất mập mờ khó hiểu, gây ra cuộc tranh luận rộng rãi ở Iran: Nếu là một cuộc tấn công bằng tên lửa từ bên ngoài, máy bay chở dầu đi kèm sẽ khó có thể che giấu tung tích, vậy làm sao các máy bay chiến đấu của Israel có thể bay được 2.000 km? Vì sao hệ thống phòng không Iran không phản ứng? Nếu là cuộc tấn công bằng tên lửa đất đối đất, phải chăng Israel có căn cứ bí mật ở nước láng giềng Iran? Nếu đó là một cuộc tấn công tầm gần thì làm thế nào vũ khí liên quan được đưa vào Iran và triển khai ở địa điểm có độ nhạy cảm cao này?
Đài Iran International cho rằng, dù Israel sử dụng phương thức ám sát nào thì rõ ràng ngay cả quan chức Iran cũng thừa nhận họ đã phạm sai lầm lớn trong việc bảo vệ ông Haniyeh. Một số quan chức Iran đã ám chỉ sự cần thiết phải thanh lọc lực lượng an ninh và buộc một số quan chức phải chịu trách nhiệm. Tờ Jomhouri-e Eslam (Cộng hòa Hồi giáo) ủng hộ chính phủ, chỉ trích lực lượng an ninh vì đã không thanh lọc hết những kẻ thâm nhập hàng ngũ. Bài báo cáo buộc chính phủ chỉ tập trung vào “trả thù” hơn là ngăn chặn các hành động khủng bố, đồng thời đề nghị “cần thanh lọc toàn diện các cơ quan tình báo và an ninh” để ngăn chặn các vụ ám sát tương tự xảy ra.
Hãng tin Reuters cho biết, Israel chưa công khai thừa nhận trách nhiệm về vụ ám sát ông Haniyeh, nhưng Thủ tướng Netanyahu sau đó cho biết, Israel trong những ngày gần đây đã thực hiện “các đòn tấn công hủy diệt” nhằm vào các tổ chức ủy nhiệm của Iran.
Tờ Jerusalem Post ngày 1/8 đưa tin các nguồn tin trong cơ quan tình báo và an ninh Israel tiết lộ, họ đã cố tình chọn ám sát ông Haniyeh ở Tehran. Nếu muốn, họ có thể loại bỏ ông ở Qatar; chọn ra tay ở Tehran vì lúc đó Haniyeh đang được Iran bảo vệ, và ám sát ông ta vào thời điểm này sẽ khiến Iran trở thành tâm điểm chú ý của thế giới. Động thái này có thể đẩy Iran vào thế khó. Giờ đây, Israel đang chờ xem: Cuộc chiến ở Trung Đông sẽ lan rộng như thế nào và Iran sẽ đáp trả ra sao?
Theo AFP ngày 2/8, Iran và các đồng minh đang chuẩn bị đáp trả Israel. Thủ lĩnh Phong trào Hezbollah ở Lebanon cho rằng cuộc xung đột với Israel “đã bước vào giai đoạn mới”.
