Hiện nay, người Việt đang phải chịu hậu quả của lối sống và cách ăn uống thiếu khoa học dẫn tới các bệnh chuyển hoá trong đó có bệnh suy thận.
Theo Ths. BS Nguyễn Đăng Quốc, Phó Trưởng khoa Thận Tiết niệu, Trưởng đơn vị đơn vị Thận nhân tạo, Bệnh viện Thanh Nhàn, đa phần các trường hợp suy thận tới khám và phát hiện đều ở giai đoạn cuối.
Các trường hợp suy thận mãn tính đang điều trị tại đơn vị phần lớn là đối tượng trung niên chịu hậu quả của bệnh đái tháo đường và tăng huyết áp.
Nguyên nhân các bệnh nhân trẻ phải tiến hành lọc thận sớm đều là do chủ quan không đi khám sức khỏe định kỳ. Theo bác sĩ Quốc các bệnh nhân thường chỉ tới khám khi có biểu hiện đau đầu hoặc tăng huyết áp. Khi bác sĩ chỉ định xét nghiệm thêm chức năng thận thì suy thận đã ở giai đoạn cuối.
Trước kia, những trường hợp bệnh nhân hỏng thận khi còn trẻ tuổi đều có liên quan tới các bệnh nhiễm trùng, viêm cầu thận. Còn hiện nay, người trẻ bị hỏng thận sớm do ăn uống không kiêng khem.
"Ví dụ, hiện nay một số người còn rất trẻ nhưng thường xuyên bia rượu nhiều. Kết hợp với ăn quá nhiều thức ăn giàu đạm, hạn chế vận động gây ra tình trạng rối loạn chuyển hóa lipid (mỡ máu).
 |
Những thay đổi như tiểu nhiều vào đêm, nước tiểu có bọt, lượng nước tiểu nhiều hơn/ít hơn bình thường và nước tiểu có màu nhợt/màu tối, nước tiểu có máu, cảm thấy căng tức hay đi tiểu khó khăn... Ảnh minh họa: Internet
Khi người trẻ có rối loạn chuyển hóa mỡ máu sẽ gây ra tổn thương thành mạch máu do hình thành các mảng xơ vữa khiến cho huyết áp tăng lên và tổn thương cầu thận. Những tổn thương thận cơ năng kéo dài sẽ gây ra tổn thương thực thể và gây ra suy thận mãn", bác sĩ Quốc nói.
Bác sĩ Quốc cũng cảnh báo một số người dân có thói quen dùng thuốc giảm đau kéo dài để điều trị bệnh khớp kéo dài không theo chỉ định sẽ rất nguy hiểm. Các loại thuốc giảm đau này khi dùng kéo dài sẽ làm tăng nguy cơ suy thận, suy gan.
Còn theo Ths.BS Nguyễn Đình Phú, Phó Chủ nhiệm khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, lối sống ăn uống dư thừa chất khiến cho chúng ta đang phải chịu hậu quả của bệnh thận sớm hơn. Việc ăn uống quá nhiều chất đạm, dầu mỡ, ít rau xanh tăng nguy cơ rối loạn chuyển hóa, hậu quả là hỏng thận.
Hiện nay, người Việt Nam cũng đang chịu hậu quả của bệnh tăng huyết áp do chế độ ăn mặn dẫn đến biến chứng suy thận.
 |
Trước kia, những trường hợp bệnh nhân hỏng thận khi còn trẻ tuổi đều có liên quan tới các bệnh nhiễm trùng, viêm cầu thận. Còn hiện nay, người trẻ bị hỏng thận sớm do ăn uống không kiêng khem. Ảnh minh họa: Internet
Những người có nguy cơ bị bệnh thận mạn tính và suy thận
Một số người dễ phát triển bệnh thận, nếu có bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp, viêm cầu thận, bệnh di truyền như thận đa nang, hội chứng Alport; nhiễm khuẩn, nghẽn tắc hay bệnh bẩm sinh đường tiết niệu; bệnh Lupus ban đỏ hệ thống; bệnh phì đại và ung thư tuyến tiền liệt; dùng thuốc giảm đau chống viêm không steroid (NSAID) dài hạn như ibuprofen, ketoprofen và một số thuốc kháng sinh.
Bệnh thận thường không gây ra triệu chứng gì cho tới khi đã tiến triển. Để phát hiện sớm bệnh thận có ba cách: thử nước tiểu, thử máu, đo huyết áp thường xuyên.
Để giảm thiểu nguy cơ suy thận, những người có nguy cơ cao như đã nói trên không thể chủ quan mà cần tìm nguyên nhân để điều trị triệt để.
Nguyên tắc chung để phòng bệnh thận là: cần uống đủ nước mỗi ngày; thực hiện chế độ ăn hợp lý và cân bằng để tránh bị tăng trọng lượng và bị thừa cholesterol; hạn chế dùng muối, một yếu tố thúc đẩy tăng huyết áp; không hút thuốc lá vì hút thuốc làm bệnh thận tiến triển nhanh hơn; tập thể dục thể thao mỗi ngày; không dùng thuốc khi không có hướng dẫn của thầy thuốc vì một số thuốc có hại cho thận; không lạm dụng thuốc nhuận tràng và thuốc lợi tiểu; khi thận bị suy, tùy theo mức độ suy thận, người bệnh cần ăn nhạt, kiêng mỡ, giảm chất đạm; dùng thuốc chống tăng huyết áp, chống thiếu máu... theo chỉ dẫn của thầy thuốc.
 |
Những thay đổi như tiểu nhiều vào đêm, nước tiểu có bọt, lượng nước tiểu nhiều hơn/ít hơn bình thường và nước tiểu có màu nhợt/màu tối, nước tiểu có máu, cảm thấy căng tức hay đi tiểu khó khăn... là những dấu hiệu cảnh báo bạn có thể mắc bệnh thận. Ảnh minh họa: Internet
Dấu hiệu mắc bệnh thận
Thay đổi khi đi tiểu: Những thay đổi như tiểu nhiều vào đêm, nước tiểu có bọt, lượng nước tiểu nhiều hơn/ít hơn bình thường và nước tiểu có màu nhợt/màu tối, nước tiểu có máu, cảm thấy căng tức hay đi tiểu khó khăn...
Phù: Thận bị hỏng không loại bỏ được chất lỏng dư thừa nữa, do vậy chất lỏng tích tụ trong cơ thể khiến bạn bị phù ở chân, cổ chân, bàn chân, mặt...
Mệt mỏi: Những quả thận khỏe mạnh tạo ra một hormon gọi là erythropoietin, hormon này thông báo cho cơ thể tạo ra các tế bào hồng cầu mang ôxy. Khi thận bị hỏng, chúng tạo ra ít erythropoietin hơn, cơ thể có ít các tế bào hồng cầu vận chuyển ôxy hơn, nên các cơ và đầu óc của bạn mệt đi nhanh chóng. Tình trạng này được gọi là thiếu máu do suy thận.
Ngứa: Thận có chức năng loại bỏ các chất cặn bã ra khỏi máu. Khi thận bị suy, sự tích tụ của các chất thải này trong máu có thể gây ngứa ở da.
Hơi thở có mùi amoniac: Sự tích tụ của các chất thải trong máu (được gọi là chứng urê huyết) có thể khiến thức ăn có vị khác đi và khiến hơi thở có mùi. Bạn cũng nhận thấy rằng bạn không thích ăn thịt nữa.
 |
Thiếu máu khiến não không được cung cấp đủ ôxy. Điều này có thể ảnh đến trí nhớ, gây mất tập trung, hoa mắt và chóng mặt. Ảnh minh họa: Internet
Buồn nôn và nôn: Do urê huyết gây nên tình trạng buồn nôn và nôn.
Thở nông: Đó là do chất lỏng dư thừa trong cơ thể tích tụ trong hai lá phổi kèm theo tình trạng thiếu máu (sự thiếu hụt các tế bào hồng cầu vận chuyển ôxy)sinh ra chứng thở nông.
Ớn lạnh: Thiếu máu có thể khiến bạn cảm thấy lúc nào cũng lạnh, thậm chí đang ở trong phòng có nhiệt độ ẩm.
Hoa mắt, chóng mặt và mất tập trung: Thiếu máu khiến não không được cung cấp đủ ôxy. Điều này có thể ảnh đến trí nhớ, gây mất tập trung, hoa mắt và chóng mặt.
Đau lưng/cạnh sườn: Một số bệnh nhân bệnh thận có thể bị đau ở lưng hay sườn.
Nếu có 1 trong 10 triệu chứng trên, bạn nên đến bệnh viện hoặc các trung tâm y tế để kiểm tra sức khỏe và được tư vấn sớm.
