Sưng mặt vì kem tẩy trắng da
Cách đây ít ngày, một bệnh nhân nữ 27 tuổi ở Hà Nội nhập viện với gương mặt sưng nề, da toàn thân tấy đỏ, bong tróc, đặc biệt là ở 2 cánh tay.
Theo bệnh nhân này, trước đó, chị đã được giới thiệu sử dụng kem tắm trắng sản xuất tại Mỹ để làm trắng da toàn thân. Sau 2 lần sử dụng sản phẩm, chị thấy ngứa, rát, đỏ vùng mặt, cổ; sau đó lan ra toàn thân. Đến khám tại Trung tâm Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng, chị được nhập viện điều trị với chẩn đoán viêm da tiếp xúc nặng do mỹ phẩm.
Bác sĩ Bùi Văn Khánh, Trung tâm Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng, cho biết sau 5 ngày điều trị, bệnh nhân này đã được xuất viện. Tuy nhiên, tổn thương da ở vùng mặt, cổ và tay của chị khá nặng nề nên phải cần thời gian khá dài để phục hồi.
Theo bác sĩ Khánh, vài ngày trước đó, BV cũng tiếp nhận một bệnh nhân nữ 25 tuổi ở Hà Nội với khuôn mặt có nhiều mảng đỏ, mụn nước li ti sau khi sử dụng một số mỹ phẩm là hàng xách tay. Người này cho biết sau khi tìm hiểu sản phẩm dưỡng da, làm trắng da trên mạng, nhân một chuyến du lịch, cô đã tìm mua. Tuy nhiên, chỉ sau vài ngày sử dụng, vùng da mặt của cô bỗng ngứa râm ran, xuất hiện mẩn đỏ và những mụn nước. “Bệnh nhân này được chẩn đoán viêm da tiếp xúc do mỹ phẩm. Dù không phải nhập viện nhưng những tổn thương trên da mặt có thể sẽ để lại các vết thâm, sẹo” - bác sĩ Khánh nói.
Một số bệnh nhân bị dị ứng mỹ phẩm cho biết họ không ngần ngại mua dùng vì trên nhãn hộp sản phẩm ghi rõ các thành phần từ thiên nhiên “không gây kích ứng” hoặc “thích hợp cho mọi loại da”. Tuy nhiên, theo bác sĩ Khánh, trong mỹ phẩm có 2 nhóm thành phần cơ bản là chất tạo mùi và chất bảo quản nên bất cứ mỹ phẩm nào cũng có nguy cơ gây dị ứng.
Một số bác sĩ cũng cho biết ngoài những trường hợp bị dị ứng bởi các sản phẩm kem làm trắng da, ngay cả những sản phẩm được cho là “rất lành” với mọi làn da vì chứa thành phần collagen cũng từng là tác nhân của không ít trường hợp viêm da tiếp xúc.
“Bổ sung collagen để trẻ hóa da đang là xu hướng làm đẹp được chị em phụ nữ ưa chuộng. Tuy nhiên, đã có trường hợp sau 2 lần đắp mặt nạ collagen và bôi sản phẩm chứa collagen, da mặt bắt đầu sưng đỏ, nổi bọng nước đến mức phải nhập viện” - bác sĩ Khánh dẫn chứng.
Đắt tiền chưa hẳn đã tốt
Theo giới chuyên môn, da cũng như cơ thể sẽ bị lão hóa theo thời gian. Bảo vệ da bằng các loại kem dưỡng da, đắp mặt nạ, dùng mỹ phẩm tự chế... chỉ là phương pháp tác động từ bên ngoài, thậm chí có thể gây dị ứng, viêm do chăm sóc da không đúng cách.
Với các sản phẩm làm đẹp da, nhất là sản phẩm chứa collagen, bác sĩ Ngô Xuân Nguyệt, Trưởng Khoa Da liễu BV Bạch Mai, lưu ý người sử dụng cần đến các cơ sở chuyên khoa để được hướng dẫn cách sử dụng an toàn. Ngoài ra, với các sản phẩm làm trắng da, giới chuyên môn cũng khuyến cáo nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng bởi mỹ phẩm không có tác dụng điều trị. Trước đó, Cục Quản lý dược - Bộ Y tế từng ra thông báo thu hồi hàng chục sản phẩm mỹ phẩm làm trắng da xuất xứ Nhật Bản do có chứa Rhododeno - chất có thể gây ra những mảng trắng bất thường trên da.
PGS.TS Nguyễn Văn Đoàn, Giám đốc Trung tâm Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng, cho biết dị ứng mỹ phẩm biểu hiện ban đầu là nổi trứng cá do các loại hóa chất làm bít lỗ chân lông, gây ứ đọng bã nhờn. Nặng hơn có thể là các dấu hiệu của viêm da dị ứng, như: mảng hồng ban ở vùng bôi mỹ phẩm kèm theo mụn nước và nổi mề đay. Ở một số bệnh nhân, tình trạng dị ứng nặng có thể gây lở loét, thậm chí lan ra cả vùng không bôi mỹ phẩm.
PGS.TS Đoàn lưu ý mỹ phẩm đắt tiền không phải là an toàn, nó có thể tốt với người này nhưng chưa hẳn tốt với người khác. Trên thị trường mỹ phẩm muôn hình vạn trạng với nhiều nhãn hàng lạ, người tiêu dùng phải hết sức cảnh giác, cẩn thận khi mua sản phẩm.
“Trước khi dùng một loại mỹ phẩm nào đó, nhất là lần đầu tiên, nên thử phản ứng bằng cách bôi nó vào một vùng da nhạy cảm ở tay, đùi; nếu sau khoảng 24 giờ mà không thấy phản ứng gì thì sử dụng được”, PGS Đoàn khuyến cáo.
Sản phẩm làm trắng dễ gây kích ứng da
Theo bác sĩ Bùi Văn Khánh, nhiều sản phẩm làm trắng thường chứa những hóa chất có tính tẩy mạnh, nồng độ cao nên với những làn da nhạy cảm thì rất dễ bị kích ứng. Thậm chí, khi bôi kem trên diện tích da rộng, các hóa chất trong kem tẩy trắng có thể sẽ gây ra những tác dụng phụ với mức tương đương đường uống, đường tiêm. Đặc biệt, với các loại kem trộn không rõ nguồn gốc thì nguy cơ gây dị ứng và nhiễm độc cho da rất cao.