Ba ngày sau trận lũ, nhiều người dân tại tỉnh Hà Giang vẫn chưa hết bàng hoàng. Họ kể rằng chưa bao giờ thấy trận lũ mà nước lên nhanh và rút nhanh đến vậy. Chỉ 15 phút, nước đã cao khoảng 3 m.
1h ngày 23/6, bà Lò Thị U (54 tuổi) cùng hai cháu nhỏ bị đánh thức bởi âm thanh ù ù phía sau nhà.
"Tiếng động cứ lớn dần, tôi chạy ra mở cửa thì nước bắt đầu tràn vào nền nhà. Tôi vội gọi chồng dậy rồi bế hai đứa cháu ra khỏi nhà. Tiếng nước chảy ù ù như tiếng máy bay, chỉ khoảng 15 phút ngôi nhà của tôi chìm nghỉm hoàn toàn trong nước”, bà U kể lại.
Cơn lũ bất ngờ cuốn bay nhà bà U và 3 nhà liền kề nằm dưới chân quả đồi và biến vị trí này thành con suối. Chị Giàng Thị Lầu (42 tuổi) và con gái Lò Thị Và (5 tuổi) không kịp chạy bị cuốn theo cơn lũ. Thi thể hai mẹ con được tìm thấy lúc rạng sáng.
Toàn thôn Tùng Nùn, xã Lụng Tám (Quản Bạ, Hà Giang) có 156 nóc nhà, mưa lũ làm hư hại hoàn toàn 10 căn và khiến hơn 30 căn khác bị ngập úng.
"Nước lên quá nhanh, tôi chưa kịp làm gì thì nước đã đổ ụp xuống mái nhà. Tôi bị thanh gỗ đè trúng người và chân. Rất đau nhưng tôi cố chạy ra ngoài trước khi căn nhà bị vò nát", anh Lò Chìn Sùng nhớ lại.
Anh Lò Chìn Sùng thảng thốt kể giây phút thoát chết khi cơn lũ ập đến. Ảnh: Gia Chính. Quãng đường từ quốc lộ 4C vào xã Lụng Tám dài khoảng 10 km có tới hơn 20 điểm sạt lở. Sáng 26/6, hàng trăm người dân địa phương cùng lực lượng quân đội chia thành nhiều tốp, mỗi tốp khoảng 15 người đến từng điểm sạt lở san đất thông đường.
Mọi con đường từ trung tâm xã Lụng Tám dẫn vào thôn Tùng Nùn đều bị chia cắt do hàng nghìn m3 đất đá án ngữ. Mặt đường nhựa bị cày tung, nhiều đoạn tạo thành hố sâu hơn một mét.
"Ngay khi có lũ, tôi đã cử cán bộ băng rừng vào thôn Tùng Nùn để kiểm tra tình hình. Quãng đường dù chỉ hơn 3 km nhưng phải đi gần 2 tiếng mới tới nơi", ông Dương (Bí thư Đảng ủy xã) cho biết.
Clip: Cảnh tan hoang vùng rốn lũ Hà Giang
Trưa 26/6, con đường độc đạo vào thôn Tùng Nùn vẫn chưa thể thông bởi còn 4 điểm sạt lở nghiêm trọng. Các đoàn cứu trợ buộc phải khiêng đồ đi bộ vào thôn, từ đầu thôn Tùng Nùn đã nghe thấy tiếng trống đám ma.
Trong ngôi nhà gỗ không có ánh sáng do mất điện là hàng chục phụ nữ khóc lóc quanh thi thể của chị Giàng Thị Lầu. Thi thể của chị được đặt trên một mảnh gỗ theo phong tục địa phương. Ngoài cửa, những người đàn ông ngồi túm tụm với khuôn mặt mệt mỏi sau nhiều ngày chống lũ.
"Mấy người này thức ba hôm liên tiếp để trông nhà với ruộng lúa nên không được ngủ. Nay chắc mệt quá nên ngủ thiếp đi", một người dân nói và chỉ vào những người đàn ông đang ngủ lăn lóc trên đống ngô.
Các gia đình bị lũ cuốn mất nhà được chính quyền chuyển đến nhà mẫu giáo trung tâm thôn ở tạm. Dọc con đường thôn, các thanh niên đi nhặt gỗ để chuẩn bị dựng lại nhà.
Người dân ở Tùng Nùn chợp mắt sau khi lo lễ tang cho người thân bị lũ cuốn trôi. Ảnh: Gia Chính. Bí thư Hà Giang: '60 năm mới có trận lũ như vậy'
UBND huyện Quản Bạ cho biết đã sử dụng ngân sách địa phương hỗ trợ mỗi hộ gia đình có người chết 6 triệu đồng; hỗ trợ 20 triệu đồng cho các hộ bị sập nhà hoàn toàn; 15 kg gạo mỗi khẩu cùng chăn màn và một số vật dụng thiết yếu…
"Cơn lũ quá nhanh khiến người dân không kịp trở tay. Công việc trước mắt của chính quyền là phải thông đường đến các thôn đang bị cô lập trong thời gian sớm nhất. Một việc khác không kém quan trọng là đưa bà con về nơi trú ngụ tạm thời để sinh sống", ông Hạ Dương Thành (Phó chủ tịch UBND huyện Quản Bạ) nói.
Ông Triệu Tài Vinh (Bí thư tỉnh ủy Hà Giang) đánh giá: "Trận lũ quét xảy ra tại thôn Tùng Nùn 60 năm nay mới lại có. Với điều kiện kinh tế hiện nay thì việc mất đi một con trâu với bà con cũng là rất khó khăn, có khi phải mất 10 năm mới có thể khắc phục được".
Ông Vinh yêu cầu chính quyền địa phương phải chung tay cùng bà con khắc phục hậu quả trận mưa lũ này.
Mưa lũ tại các tỉnh Tây Bắc từ hôm 22/6 đến nay đã làm 17 người chết và 11 người mất tích, thiệt hại vật chất ước tính hàng trăm tỷ đồng.
