“Một số người lạ đã gọi cho tôi qua điện thoại và trả giá hơn 200 USD để tham gia các cuộc biểu tình. Vì đang thất nghiệp nên tôi đồng ý”, người đàn ông nói trên cho biết sau khi bị bắt ở thành phố Almaty (Kazakhstan).
Người này thậm chí còn được thanh toán chi phí đi lại từ Kyrgyzstan đến Kazakhstan, và được cung cấp chỗ ở miễn phí. Anh ta sống cùng khoảng 10 người khác đến từ Uzbekistan và Tajikistan.
 |
Một người biểu tình quá khích bị bắt giữ ở thành phố Almaty. Ảnh: Reuters |
Trước đó, Sergei Lebedev - Thư ký điều hành của Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG) từng nói rằng các cuộc biểu tình ở Kazakhstan có sự hậu thuẫn của nước ngoài và đã được chuẩn bị từ trước nhằm gây bất ổn tình hình trong nước.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga - Maria Zakharova cũng cho biết cuộc biểu tình ở Kazakhstan “được kích động từ nước ngoài, sử dụng các nhóm được huấn luyện, có vũ trang vào mục đích phá hoại an ninh và toàn vẹn lãnh thổ”.
Ngày 5/1, Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev nói rằng những người đứng đằng sau cuộc biểu tình “có động cơ tài chính và đã lên kế hoạch hành động cẩn thận”. Ông Tokayev nói rằng “những kẻ khủng bố được huấn luyện ở nước ngoài” đang tấn công các cơ sở chiến lược.
Làn sóng biểu tình ở Kazakhstan bùng phát ngày 2/1 liên quan đến chính sách nhiên liệu của chính phủ. Ban đầu, các cuộc biểu tình diễn ra trong hoà bình. Nhưng sau đó, đám đông trở nên quá khích và tấn công nhiều cơ sở chính phủ quan trọng.
Kazakhstan đã kêu gọi sự trợ giúp từ Tổ chức Hiệp ước An ninh tập thể (CSTO), đề nghị nhóm này cử lực lượng gìn giữ hoà bình đến hỗ trợ lập lại trật tự.
Phát biểu trong cuộc họp báo hôm 5/1, người phát ngôn Nhà Trắng Jen Psaki bác bỏ cáo buộc rằng Mỹ đứng sau các cuộc biểu tình bạo lực làm rung chuyển Kazakhstan.
“Có một số cáo buộc từ Nga, rằng Mỹ đứng đằng sau việc này. Tôi khẳng định đây là thông tin sai sự thật”, bà Psaki nói, nhưng không tiết lộ ai là người đã đưa ra cáo buộc trên.
Trước đó, Điện Kremlin đã cảnh báo các quốc gia khác không nên can thiệp vào tình hình ở Kazakhstan vì quốc gia Trung Á này có thể tự giải quyết các vấn đề của mình. Bộ Ngoại giao Nga cho biết cơ quan này đang theo dõi chặt chẽ tình hình và kêu gọi giải pháp hoà bình. Cả hai tuyên bố trên đều không đề cập đến Mỹ.
