Cây ngô đồng có tên khoa học là Jatropha podagrica, có nguồn gốc ở châu Mỹ.
Ở Việt Nam, cây ngô đồng còn được gọi là vạn linh, sen núi, dầu lai có củ. Vì cây có hoa lá đẹp, xanh tốt quanh năm và hoa rất bền nên được trồng làm kiểng nhiều nơi ở Việt Nam. Có 2 loại cây ngô đồng là cây ngô đồng cảnh và cây ngô đồng thân gỗ. Mặc dù cây ngô đồng có nhiều tác dụng như làm đen tóc, chữa rụng tóc, bệnh ngoài da, lở loét miệng...Mặc dù vậy nhưng khi ăn phải trái cây ngô đồng lại dễ bị nhiễm độc bởi trong trái cây ngô đồng có chứa chất curcin gây bệnh ở đường tiêu hóa, gan. Nếu trẻ con ăn phải hạt cây ngô đồng sẽ bị bỏng rát ở họng, đau bụng, ói, tiêu chảy. Khi đã bị ngộ độc nặng sẽ xuất huyết tiêu hóa, rối loạn tim mạch, ức chế hệ thần kinh trung ương. Đó là chia sẻ của bác sĩ Bạch Văn Cam - Cố vấn khối Hồi sức cấp cứu, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM.
Cách đây không lâu, hẳn chúng ta còn nhớ vụ ngộ độc do ăn trái cây ngô đồng của học sinh trường tiểu học Tân Giang (TP Hà Tĩnh) khiến các em phải nhập viện cấp cứu trong tình trạng nôn ói, vã mồ hôi....
Gần đây, tại Trường Tiểu học Nghi Hòa (Cửa Lò, Nghệ An) cũng có 50 học sinh lớp 2 và lớp 3 bị ngộ độc do ăn trái cây ngô đồng phải vào bệnh viện cấp cứu. Các học sinh này cho biết cứ tưởng trái ngô đồng là quả óc chó nên đã rủ nhau ăn cho... thông minh.
Theo ThS-BS Nguyễn Trương Minh Thế, giảng viên khoa Y học cổ truyền, ĐH Y Dược TP.HCM, loại trái mà người dân hai địa phương gọi là ngô đồng thật ra có tên là ba đậu tây hoặc vông đồng, tên khoa học là Hura crepitans, thuộc họ thầu dầu Euphorbiaceae. Loại trái cây này thân có gai, lá hình tim hơi ba cạnh, mép có răng cưa. Nhựa và hạt của cây chứa chất dầu, có độc, chính vì thế mà khi ăn phải dễ bị ngộ độc, nghiêm trọng hơn là có thể gây chết người. Ở Việt Nam, loại này ít được dùng làm thuốc, chỉ thấy dùng ở châu Phi và Indonesia nhưng cũng hạn chế do có tính tẩy xổ mạnh, gây tiêu chảy, nôn mửa, thậm chí tử vong.
Nếu nghi ngờ hoặc biết chắc chắn trẻ ăn phải những cây độc kể trên cần lập tức dùng mọi biện pháp làm trẻ nôn ra, càng nôn được nhiều càng tốt.
Trong khi nôn cần để đầu nghiêng về một bên và dùng khăn lau sạch các chất dịch, đàm nhớt. Cho trẻ uống một cốc nước ấm (có thể pha muối) rồi tiếp tục để trẻ nôn.
Sau khi tiến hành sơ cứu tạm thời, hãy đưa trẻ bị ngộ độc đến cơ sở y tế gần nhất. Đồng thời, gia đình nên đem theo cây ngô đồng để bác sĩ xác định đó có phải là cây ngô đồng hay không.
Theo các chuyên gia, hầu hết các độc chất trong hoa đều không có thuốc giải, thuốc đặc trị nên chỉ điều trị theo triệu chứng. Nếu ngộ độc cây ngô đồng, cần xét nghiệm máu, đường huyết, chức năng gan…
Người bệnh thường được điều trị triệu chứng, rửa dạ dày, uống than hoạt tính, truyền dịch để bù lượng nước bị mất do nôn, tiêu chảy, rối loạn điện giải.
