Đây là vấn đề được Nghị sỹ đảng Cộng hòa đối lập(CHP) ở Thổ Nhĩ Kỳ Eren Erdem đưa ra thảo luận công khai tại quốc hội nước này hồi tuần trước. Ông Erdem cáo buộc Ankara đã không hoàn thành trách nhiệm điều tra việc những kẻ khủng bố dùng Thổ Nhĩ Kỳ làm con đường trung chuyển nguyên liệu sản xuất khí độc sarin.
Sarin là một loại chất độc gây tê liệt thần kinh từng được sử dụng trong vụ tấn công ở Ghouta, ngoại ô thủ đô Damascus, Syria và một số khu vực lân cận khác gần thủ đô Damascus năm 2013 khiến gần 1.500 người thiệt mạng.
Trong lĩnh vực quân sự, sarin được xếp vào một trong 6 loại vũ khí hóa học hàng đầu và Liên Hợp Quốc đưa vào loại vũ khí hủy diệt hàng loạt. Sản xuất và tích trữ sarin bị cấm theo Công ước về Vũ khí hoá học năm 1997.
Trong phiên điều trần, ông Erdem đã đưa ra đã đưa ra bản sao vụ án hình sự số 2013/120 của Văn phòng công tố thành phố Adana. Trong tài liệu này có băng ghi âm các cuộc liên lạc điện thoại của nghi phạm từ nguồn gốc nguyên liệu, thành phần sản xuất sarin, loại xe nào được sử dụng để vận chuyển…
Điều tra dựa trên đoạn băng ghi âm cho thấy, một số công dân Thổ Nhĩ Kỳ đã tham gia đàm phán với IS về việc cung cấp sarin.
“Các vũ khí hóa học được đưa đến Thổ Nhĩ Kỳ và tập hợp lại ở các doanh trại của IS mà khi đó được cho là căn cứ của al-Qeada”, ông Erdem cho hay. Ông cũng cho biết, dựa trên những bằng chứng thu thập được, giới chức Adana đã triển khai các đợt vây ráp và bắt giữ 13 nghi phạm. Tuy nhiên, chỉ 1 tuần sau đó, với một vài lý do không rõ ràng, vụ án phải khép lại, toàn bộ nghi phạm bị bắt giữ được thả và lập tức rời Thổ Nhĩ Kỳ sang Syria.
“Không ai ngăn chặn họ. Đó có thể là lý do tại sao sarin được sử dụng ở Syria”, ông Erdem nói.
Quan chức này cho biết thêm, một số bằng chứng cho thấy Công ty công nghiệp hóa chất và cơ khí Thổ Nhĩ Kỳ cũng dính líu đến hoạt động này và được chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ trong đó có Bộ trưởng Tư pháp Bekir Bozdag che giấu.
Ngoài ra, ông này cũng cáo buộc phương Tây và đặc biệt là châu Âu đã tiếp tay cung cấp các nguyên liệu cơ bản để tạo ra loại vũ khí hóa học nguy hiểm sarin.
Hiện các bên trong cáo buộc của ông Erdem chưa đưa ra bình luận về những công bố gây sốc này.
