Phái viên của tổng thống Nga đến Afghanistan, ông Zamir Kabulov, nói hôm 30/8 rằng cộng đồng quốc tế nên giải phóng tài khoản dự trữ của chính phủ Afghanistan để tránh nguy cơ hoạt động buôn bán vũ khí và ma tuý gia tăng.
Phát biểu trên truyền hình nhà nước, ông Kabulov cũng kêu gọi tổ chức một hội nghị quốc tế để hỗ trợ Afghanistan hồi phục kinh tế dưới sự lãnh đạo của Taliban, để Mỹ và các đồng minh có thể “sửa chữa ít nhất một số sai lầm mắc phải” trong 20 năm qua.
Mỹ đã đóng băng tài khoản dữ trữ của ngân hàng trung tương Afghanistan mở tại các định chế của Mỹ từ ngày 15/8. Ngân hàng trung ương Afghanistan có khoảng 9,5 tỷ USD dự trữ, trong đó 7 tỷ USD được để trong các định chế tài chính Mỹ. Quỹ Tiền tệ quốc tế phong toả 460 triệu USD quỹ khẩn cấp của Afghanistan, còn Ngân hàng Thế giới dừng cấp tiền cho Afghanistan từ tuần trước.
Nguy cơ bùng lên những cuộc xung đột mới, chủ nghĩa khủng bố lan rộng và thảm hoạ nhân đạo khiến người tị nạn Afghanistan tràn khắp khu vực sẽ trở thành kịch bản ác mộng đối với Nga.
Vụ đánh bom tự sát tại sân bay Kabul tuần trước mà ISIS-K, một chi nhánh của IS, nhận trách nhiệm, khiến Nga lo ngại nguy cơ thành lập chính phủ của Taliban sẽ thất bại, nguy cơ các đối tượng cực đoan liên kết với IS có thể mở rộng địa bàn và đẩy Afghanistan vào tình trạng hỗn loạn, gây bất ổn cho các nước láng giềng của Nga.
Mátxcơva đang lo rằng nếu không có sự ủng hộ và hỗ trợ về tài chính của quốc tế, chính phủ mới của Taliban sẽ không thể ổn định đất nước. Nga kêu gọi phương Tây “chấp nhận thực tế” về chiến thắng của Taliban, đồng thời thúc ép Taliban thành lập chính phủ mới bao gồm các nhóm sắc tộc và chính trị khác nhau, để có thể nhận được sự ủng hộ quốc tế.
Giới chức Nga cũng cảnh báo chớ nên kỳ vọng Taliban đáp ứng được các tiêu chuẩn của phương Tây về dân chủ và thực hành tôn giáo, văn hoá.
“Nga không quan tâm đến nhân quyền hay quyền phụ nữ ở Afghanistan. Giới hạn của chúng tôi với an ninh của Trung Á là ngăn chặn khủng bố và dòng người có vũ trang tràn vào các nước láng giềng”, ông Kirill Krivosheyev, nhà phân tích về Afghanistan tại Trung tâm Carnegie ở Mátxcơva, nói với Washington Post.
Nhưng ông Krivosheyev hoài nghi về mức độ ảnh hưởng của Nga đối với các lãnh đạo Taliban trong việc thành lập chính phủ đa dạng. Ông Kabulov nói rằng Nga sẵn sàng giúp tái thiết kinh tế Afghanistan, nhưng gánh nặng đó nên do phương Tây và đồng minh gánh vác sau gần 2 thập kỷ hiện diện quân sự.
