Nằm xen giữa những quán bán hàng rong trên phố, lần đầu tiên, một tiệm sách đã được mở ở Scampia, Naples sau gần 50 năm vắng bóng. Hơn 10 năm trước, tòa nhà bê tông ở Scampia, pháo đài của nhóm tổ chức tội phạm ma túy Camorra tàn nhẫn, đã trở nên nổi tiếng trong cuốn sách bán chạy nhất năm 2006 “Gomorrah” của nhà văn Roberto Saviano cũng như trong một bộ phim truyền hình nổi tiếng.
Giờ đây, Scampia, một trong những khu vực nghèo nhất ở miền nam Italy, đang cố gắng loại bỏ hình ảnh nhiều thanh niên địa phương luôn lăm lăm súng AK trong tay. Thay vào đó là những thanh niên tham gia các hoạt động giải trí lành mạnh như tới các rạp chiếu phim, đọc sách...
“Kể từ những năm 1970, chưa bao giờ có một hiệu sách ở đây, chúng tôi phải đi 10 cây số để mua cuốn sách”, Rosario Esposito La Rossa, người mới khai trương cửa hiệu sách “Scugnizzeria”, cho biết.
Ý tưởng cho một cửa hàng, nơi có phòng cho rạp hát và các nhóm nghiên cứu, đã được hình thành kể từ sau cái chết của chàng thanh niên khuyết tật Antonia, người họ hàng của La Rossa. Anh cho biết, Antonia bị trúng đạn khi đang chơi bóng bàn, còn cảnh sát cho rằng anh ấy có liên quan tới bọn tội phạm ma túy ở Colombia. La Rossa cho biết: “Chúng tôi đã chiến đấu trong 10 năm để minh oan cho anh ấy và trở thành một cuộc chiến văn hóa cho khu phố của chúng tôi”.
Khi La Rossa kế thừa nhà xuất bản Marotta & Cafiero năm 2010, anh đã chuyển nhà xuất bản này tới Scampia để tiếp tục cuộc chiến văn hóa mà anh ấp ủ. Anh chia sẻ: “Có những người nói rằng chúng tôi sẽ phải đóng cửa trong vòng vài tuần vì không ai đọc sách ở Scampia, khu vực có tỷ lệ mù chữ cao nhất ở miền nam nước Ý. Vậy mà 7 năm sau, chúng tôi đã xuất bản 88 đầu sách”.
Người đàn ông 29 tuổi này chỉ là một trong số những người đang góp phần làm nên những thay đổi dần dần ở khu ngoại ô phía bắc Naples. Chính phủ Ý đã cam kết phá hủy ba trong số bốn tòa tháp hình cánh buồm còn sót lại tại Scampia, nơi bọn buôn ma túy tạo ra những chiếc cổng kim loại để chặn đường truy quét của cảnh sát.
Tuy nhiên, theo La Rossa, vai trò quan trọng nhất cho những thay đổi này là sự vào cuộc của 120 hiệp hội, tổ chức xã hội khi mà các tổ chức nhà nước dường như đã thất bại. Daniele Sanzone đã sáng lập tour du lịch tới Scampia với mong muốn thay đổi hình ảnh giết chóc tàn bạo mà nhiều người biết đến qua báo chí và phim ảnh. Ông cho biết: “Chúng tôi cố gắng đưa ra những mặt tích cực của nó. 10 năm trước, Scampia được biết đến như là chợ ma túy ngoài trời lớn nhất ở châu Âu, nhưng mọi thứ đã thay đổi rất nhiều kể từ đó. Nếu như trước đây, cứ cách 50m có một người buôn lậu ma túy thì giờ đây chúng ta có thể thư thái tản bộ trên đường phố” .
Ông Sanzone thừa nhận, các hiệp hội chỉ có thể làm được phần nào cho 80.000-100.000 cư dân ở đây, còn bản thân mỗi người dân phải nỗ lực để thay đổi. Ông chủ hiệu sách La Rossa tự tin: “Tôi tin rằng trong 10 năm tới, nơi này sẽ được biến đổi hoàn toàn”.
