Ngoại trưởng Vương Nghị thăm Washington sau khi tham dự khóa họp của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tuần trước.
Hôm 1/10 (giờ Mỹ), ông Vương Nghị hội đàm với người đồng cấp John Kerry và gặp Tổng thống Mỹ Barack Obama khi ông chủ Nhà Trắng tham gia phiên thảo luận giữa Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Susan Rice với Ngoại trưởng Trung Quốc.
Các quan chức Mỹ nhắc lại những câu ngoại giao thường thấy về việc làm sâu sắc thêm quan hệ hai nước và thảo luận về chuyến thăm của ông Obama sang Trung Quốc từ ngày 10 đến 12/11 nhân hội nghị thượng đỉnh kinh tế của các nhà lãnh đạo châu Á - Thái Bình Dương. Nhưng khi đứng cạnh ông Vương Nghị trong cuộc họp báo chung, Ngoại trưởng Kerry nói rõ Mỹ ủng hộ thay đổi bầu cử ở Hong Kong.
Ngoại trưởng Trung Quốc đáp rằng, đó không phải việc của Washington, hãng tin AP đưa tin hôm qua. Những phát biểu này lại cho thấy Mỹ và Trung Quốc vẫn còn khoảng cách lớn trong những vấn đề liên quan dân chủ, dân quyền và tranh chấp lãnh thổ ở châu Á.
Theo các nhà phân tích, tình hình Hong Kong đặc biệt nhạy cảm với Trung Quốc vì nó thách thức quyền lực của Bắc Kinh.
Trong khi người biểu tình Hong Kong chưa có dấu hiệu xuống thang, ông Kerry thúc giục chính quyền Bắc Kinh kiềm chế và tôn trọng quyền thể hiện quan điểm một cách hòa bình của người biểu tình.
Ông Vương nói rằng, không có nước nào “cho phép những hành động bất hợp pháp gây mất trật tự công cộng”, đồng thời khẳng định chính quyền Hong Kong có thể giải quyết tình hình.
Người biểu tình Hong Kong đã tìm kiếm sự trợ giúp từ Mỹ với đơn kiến nghị tập hợp được khá nhiều chữ ký gửi đến Tổng thống Obama để Mỹ “gây sức ép lên chính phủ Trung Quốc để họ tôn trọng lời hứa cho phép Hong Kong bầu cử dân chủ”.
Đáp lại, Nhà Trắng nói rằng, tính hợp pháp của lãnh đạo Hong Kong sẽ “được tăng cường lên rất nhiều” nếu có “một lựa chọn thực sự trong những ứng viên đại diện cho ý chí của cử tri”.
Hãng tin Reuters dẫn lời ông Richard Bush, một nhà nghiên cứu Trung Quốc thuộc nhóm cố vấn Viện Brookings ở Washington, nói rằng, phản ứng này vượt xa những tuyên bố của Mỹ trước đây và ngụ ý kế hoạch bầu cử của Bắc Kinh sẽ không hợp pháp.
Nhưng ông Bush cho rằng, Washington không muốn thể hiện cho Bắc Kinh thấy Mỹ đang kích thích biểu tình. Trong khi đó, Bắc Kinh không muốn cuộc gặp thượng đỉnh vào tháng 11 tới, khi ông Obama và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gặp nhau, sẽ bị phủ bóng đen bởi một vụ truy quét người biểu tình.
