Narezushi được cho là món sushi nguyên thủy đầu tiên của Nhật Bản
Narezushi vốn là món cá lên men được ủ trong thời gian rất lâu, thậm chí Narezushi có thể được bảo quản trong 100 năm mà không hề có dấu hiệu hư hỏng nào. Hiện nay, món Narezushi này vẫn còn được lưu truyền tại tỉnh Shiga của Nhật Bản.
Theo lịch sử thì từ thế kỷ thứ 2 sau công nguyên, Narezushi đã là món ăn phổ biến ở khu vực Đông Nam Á. Tuy nhiên, mãi đến thế kỷ thứ 10 (có tài liệu cho rằng thế kỷ thứ 8) thì món Narezushi này mới xuất hiện ở Nhật Bản.
Lúc này, ở Nhật Bản, Narezushi chỉ phát triển trong phạm vi gia đình, tức là tuy cách làm cơ bản là giống nhau nhưng mỗi gia đình sẽ có công thức riêng và truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Theo Ohashi, đầu bếp tại khách sạn Lake Biwa Marriott cho biết rằng, Narezushi ngày xưa tuy được xem là một loại sushi nguyên thủy nhưng nó hoàn toàn khác hẳn với các loại sushi hoặc sashimi mà chúng ta đã quen thấy hiện nay. "Nó giống như phô mai xanh và có mùi rất nồng".
Vào thời xưa khi tủ lạnh vẫn chưa xuất hiện thì người Nhật sử dụng 2 nguyên liệu chính là muối và gạo để lên men cá với mục đích bảo quản cá càng lâu càng tốt. Có rất nhiều loại cá có thể làm thành món Narezushi như cá thu, cá cam, cá ayu, tuy nhiên loại cá phổ biến nhất là loại cá nigorobuna ở khu vực hồ Biwa (hồ lớn nhất ở Nhật Bản, nằm phía Bắc Kyoto).
 |
Đầu tiên, người ta sẽ đánh vảy và lấy sạch ruột cá rồi cho cá vào muối ủ trong vài tháng. Sau đó, cá sẽ được trộn với gạo để lên men. Chỉ cần bảo quản cá như thế ở nhiệt độ phòng, nơi ít ánh sáng là cá đã có thể được bảo quản ngon trong vài tháng, vài năm, thậm chí nhiều thập kỷ.
Ban đầu, trong nhiều thiên niên kỷ, người Nhật chỉ ăn cá và bỏ đi phần gạo lên men. Nhưng trong vòng 1500 năm trở lại đây, người ta bắt đầu ăn cá kèm với gạo đã lên men và dần dần món này phát triển thành sushi hiện đại ngày nay.
Người Nhật thưởng thức Narezushi như thế nào?
Narezushi thường được bán nguyên cả con cá bên trên, được bao phủ bởi một ít nước sốt giống sữa chua. Khi ăn thì người ta sẽ dùng dao thái cá ra thành từng lát mỏng và sắp xếp chúng trên một lớp gạo lên men.
 |
Đôi khi, người Nhật còn nấu Narezushi thành món cháo hoặc rán nó trên lửa to. Bất kể được chuẩn bị như thế nào, Narezushi là một món ăn đặc biệt cho bữa ăn của bạn với mùi hương rất nồng kèm vị chua đặc trưng.
 |
Do đó, không phải ai mới lần đầu nếm thử Narezushi đều có thể vượt qua thành công. Tuy nhiên, sau khi đã ăn được rồi thì bạn mới cảm nhận trọn vẹn hương vị ngon không lẫn vào đâu được của món ăn lâu đời này.
Những nơi có thể thưởng thức Narezushi
Nếu bạn ở Nhật Bản, Narezushi thực sự là khá dễ dàng tìm thấy, thậm chí món này còn được bán trên Amazon. Tuy nhiên, nếu muốn thưởng thức món Narezushi đúng chuẩn thì bạn phải tìm đến các nhà hàng truyền thống dọc theo bờ hồ Biwa. Điển hình là hai nhà hàng nổi tiếng như Kimura (725 Gosanjocho, Hikone-shi, Shiga) hoặc Korian (2307 Makinochokaizu, Takashima 520 -1811, Shiga), nằm ở cạnh tây bắc hồ Biwa.
