Sáng 11/6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Đặc xá (sửa đổi). ĐB Đỗ Ngọc Thịnh (Khánh Hòa) cho rằng, thời điểm đặc xá nhân ngày lễ lớn nên quy định chỉ đặc xá vào năm chẵn, nếu áp dụng rộng quá sẽ làm mất ý nghĩa đặc xá.
Theo ông Thịnh, chỉ nên áp dụng đặc xá với những đối tượng nhất định, không nên quy định đặc xá các tội xâm phạm an ninh quốc gia, tội phạm khủng bố. Với đặc xá trong trường hợp đặc biệt, chỉ nên quy định trong trường hợp đặc biệt để đáp ứng yêu cầu đối ngoại.
Khắc phục tình trạng đặc xá quá nhiều, ĐB Phạm Đình Cúc (Bà Rịa Vũng Tàu) cho rằng, cần nghiên cứu, cân nhắc chỉ nên quy định hai thời điểm, sự kiện trọng đại của đất nước và trường hợp đặc biệt. Đồng thời cũng cần quy định rõ trong luật, các lần đặc xá cách nhau 3 hoặc 5 năm, trừ trường hợp đặc biệt do Chủ tịch nước quyết định.
ĐB Cúc cũng đề nghị cân nhắc điều kiện đặc xá, chỉ áp dụng với một số đối tượng nhất định, không tràn lan, qua đó phải là người đặc biệt như phụ nữ có thai, người mắc bệnh hiểm nghèo, người lập công lớn…
Cũng liên quan đến điều kiện đặc xá, theo ĐB Trần Hồng Nguyên, dự thảo đã mở rộng hơn diện đối tượng, từ đó có thể dân đến tha tù quá nhiều. Điều này cũng chưa phù hợp tờ trình của Bộ Công an về sửa đổi điều kiện đặc xá theo hướng chặt chẽ hơn về tha tù trước thời hạn.
ĐB Nguyễn Mạnh Cường (Quảng Bình) cho rằng, về điều kiện Chính phủ không thể hiện rõ quan điểm theo hướng mở rộng hay thu hẹp. Theo ông cần đánh giá hạn chế bất cập và nguyên nhân về việc này.
Tuy nhiên theo ông Cường, với mỗi đợt đặc xá khoảng 10.000 người, tuy lớn nhưng so với 150.000 người phải chấp hành án hàng năm, con số này không phải lớn. Nếu đặt trong bối cảnh khoan hồng, góp phần giảm tải quá tải trại giam với trung bình 2m2 trên mỗi phạm nhân, sẽ thấy rõ điều đó. Về điều kiện, theo ĐB phải đảm bảo chủ động linh hoạt cần thiết, đảm bảo đồng bộ hệ thống pháp luật. Ông Cường đề nghị không nên giới hạn đặc xá.
Chánh án TAND TC Nguyễn Hòa Bình cho rằng, đặc xá trong thời gian qua có vẻ “làm hơi quá”. Yêu cầu nhân đạo, biện pháp nhân đạo của nhà nước mờ đi. Trong 10 năm có 7 đợt đặc xá, với tổng số 85 nghìn người. Theo ông Bình, giữa tha tù trước thời hạn và đặc xá, nếu đưa ra điều kiện giống nhau là không nên.
Ông Bình ví dụ người bị án 10 năm tù, chấp hành 5 năm đến năm thứ 6 được tha tù, nếu ra tù mà vi phạm lại phải quay lại tù. Còn đặc xá tha là tha luôn, không quay lại. Như vậy tha tù trước thời hạn vừa nhân đạo vừa nghiêm minh, tái phạm là quay trở lại tù, khác với đặc xá ở chỗ không được miễn luôn phần án còn lại.
