LB Nga:Một năm trên mặt trận ngoại giao

Sau khi tái đắc cử tháng 3/2004, Tổng thống V.Putin phát biểu, Nga sẽ thể hiện tinh thần mềm dẻo và quan hệ hợp tác cân bằng trong quá trình đấu tranh vì lợi ích quốc gia. Một năm trôi qua với vô vàn va đập dữ dội trong các mối quan hệ quốc tế, nhưng nước Nga vẫn vững vàng.


Cũng như nhiều nước khác, Nga đẩy mạnh ngoại giao đa phương, đa chiều, tập trung vào các mối quan hệ với nước lớn. Xử lý quan hệ với cường quốc Mỹ là một trong những trọng tâm của nền ngoại giao Nga. Với các vấn đề liên quan đến lợi ích thiết thực như chống khủng bố, phát triển kinh tế, Nga thường có thái độ hợp tác với Mỹ.

Trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, nhà lãnh đạo nước Nga V. Putin đã công khai bày tỏ sự ủng hộ với đảng Cộng hoà và ông Bush. Quan hệ Nga-Liên minh châu Âu (EU) cũng được “xử lý” một cách khéo léo. Các cuộc viếng thăm của giới chức lãnh đạo hai bên diễn ra dồn dập trong năm qua đẩy nhanh hợp tác về năng lượng và thương mại. Nga-EU tìm được tiếng nói chung trong các vấn đề Iraq, Palestine và Israel. Quan hệ Nga-Trung được cải thiện với việc ký Hiệp định bổ sung về biên giới. Nga cũng chú trọng mở rộng mối quan hệ với châu á-Thái Bình Dương.

Đặc điểm nổi bật nữa trong chính sách ngoại giao Nga là sự nhân nhượng và kiềm chế trong các vấn đề lớn, nhạy cảm nhằm tạo ra sự ổn định trong khu vực. NATO mở rộng về phía Đông, EU kết nạp thêm thành viên đã không vấp phải sự phản ứng trái chiều của Nga như dự đoán. Vấn đề Chechnya, đặc biệt là khủng hoảng trong các cuộc bầu cử ở Gruzia, Ukraine cũng được các nhà lãnh đạo Nga xử lý khéo léo nhằm tránh đối đầu trực tiếp với Mỹ và châu Âu. 

Từng là cường quốc của thế giới, nhưng hiện Nga đang gặp bất lợi trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là tiềm lực kinh tế. Bởi vậy chính sách ngoại giao Nga chú trọng vào việc phát triển kinh tế. Để gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), Nga tranh thủ sự ủng hộ của các nước lớn và kết quả đã khởi động cuộc đàm phán đa phương về việc xin gia nhập tổ chức này. Trong vấn đề tranh chấp lãnh thổ với Nhật Bản, Nga đã mềm dẻo hơn trước bằng việc cho biết sẽ trao trả 2 hòn đảo. Sự nhượng bộ này nhằm đổi lấy việc Nhật Bản sẽ đầu tư lớn vào Nga. Nga còn tận dụng lợi thế tài nguyên dầu lửa, luôn “án binh bất động” trong các cuộc tranh chấp để giành được lợi ích kinh tế lớn nhất.

Mềm mỏng và linh hoạt, nhưng khi đụng chạm đến những vấn đề quan trọng như an ninh quốc gia, Nga luôn có chiến lược đón đầu nhằm chế ngự đối phương. Để ngăn chặn ảnh hưởng của Mỹ và châu Âu đối với các nước CH từng thuộc Liên Xô, từ lâu Nga đã đẩy nhanh sự hợp tác trên nhiều lĩnh vực. Bằng cách này, Nga vừa không bị lấn át ngay trên “sân nhà” mà còn ngày càng mở rộng ảnh hưởng.