Chủ yếu dùng hồ sơ công chứng giả
Cục Đăng kiểm Việt Nam đang phối hợp với Cục Cảnh sát giao thông, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về quản lý kinh tế và chức vụ (CA TPHCM) rà soát, xử lý 32 xe ô tô bị phát hiện sử dụng hồ sơ giả để kiểm định.
Theo ông Ngô Hồng Hệ, Trưởng phòng Kiểm định xe cơ giới (Cục Đăng kiểm Việt Nam), tất cả 32 xe trên đều đang lưu hành ở TPHCM. “Hầu hết đều là xe thanh lý, bán đấu giá. Qua kiểm tra, chúng tôi nhận thấy chủ sở hữu các xe trên đều sử dụng thủ đoạn dùng các giấy tờ giả như giấy công chứng quyết định thanh lý, bán đấu giá xe để đi làm thủ tục kiểm định. Khi đi, họ thường mang biển số xe cũ (biển 4 số), giấy hẹn đăng ký (thường chỉ ghi biển số, không có nhãn hiệu xe), sau đó gắn biển 5 số mới vào, dùng bộ hồ sơ công chứng giả để kiểm định”, ông Hệ cho biết.
Cũng theo ông Hệ, trước đó, tại một đơn vị đăng kiểm xe cơ giới ở TPHCM, xét thấy một trường hợp giấy thanh lý bán đấu giá có dấu hiệu bị làm giả, qua xác minh phát hiện biển số xe được đổi từ biển 4 số sang 5 số của một chiếc xe cũ với giá trị rất thấp và thương hiệu khác biệt. Ngay sau đó, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã rà soát và phát hiện ra 32 xe sang dùng giấy tờ giả để đăng kiểm tại TPHCM. Theo ông Hệ, đây là lần đầu tiên thủ đoạn này được cục phát hiện và phối hợp với công an xử lý.
Theo quy định, khi đăng kiểm xe lần đầu, các chủ xe cần nộp bản chính CMND, giấy tờ xe bộ gốc (hóa đơn VAT, giấy xuất xưởng, kiểm định, chứng nhận môi trường, quyết định thanh lý, đấu giá…), bản photocopy giấy đăng ký xe hoặc giấy hẹn, bảo hiểm trách nhiệm dân sự, biên lai nộp lệ phí đăng kiểm. Với xe thanh lý, bán đấu giá hiện có 2 loại, một là những xe nhập trái phép vào Việt Nam sau đó cơ quan nhà nước quyết định thanh lý, bán đấu giá cho các đơn vị và cá nhân, chưa qua sử dụng tại Việt Nam.
Loại thứ hai là xe vi phạm bị tịch thu hay cơ quan, cá nhân nào đó không có nhu cầu sử dụng nữa nên thanh lý bán. Loại xe này đã qua sử dụng tại Việt Nam nên đã có hồ sơ đăng kiểm và người mua có thể mang hồ sơ thanh lý đến cơ quan đăng kiểm cũ để rút hồ sơ nhập về cơ quan đăng kiểm mới. Nếu là xe chưa qua sử dụng tại Việt Nam, các cơ quan đăng kiểm sẽ tra cứu và làm thủ tục đăng kiểm lần đầu cho xe.
Cần hệ thống dữ liệu chung
Theo nhận định của chủ một doanh nghiệp kinh doanh ô tô lâu năm, những chiếc xe trên chủ yếu nhập từ Campuchia và Lào vì giá bán rẻ do được ưu đãi thuế, phí. Thế nhưng, khi xe về Việt Nam lại được đội giá lên cao nhằm kiếm lời. Dân buôn xe sẽ sử dụng những bộ hồ sơ của những chiếc xe có giá trị thấp, cũ hỏng (thường xe biển 4 số) để đánh tráo với những chiếc xe sang thiếu giấy tờ này, giúp xe có một bộ giấy tờ hoàn chỉnh. Sau khi vượt qua các kỳ kiểm định bằng những bộ giấy tờ công chứng giả hoặc…có sự tiếp tay của kiểm định viên, những chiếc xe này sẽ có một bộ giấy tờ đầy đủ để có thể giao dịch trên thị trường xe cũ.
Trong 32 xe bị phát hiện hồ sơ giả có tới 25 xe hiệu Lexus thuộc các dòng LX570, RX350 với trị giá từ 3 - 7 tỷ đồng. Còn lại 7 xe thuộc các nhãn hiệu Mercedes, Audi, Land Rover. Những xe này mượn biển của các xe bình dân hiệu Toyota, Daewoo, Kia hay Fiat. Riêng 3 xe biển số 30E- 568.07, 51F 443.63 và 51G 262.46 không có dữ liệu trên hệ thống đăng ký.
Đáng chú ý, qua kiểm tra trên hệ thống của đăng kiểm, phần lớn các xe trên đều đã đăng kiểm trót lọt với đúng nhãn hiệu xe và vênh với hồ sơ bên Cục Cảnh sát giao thông. Riêng xe BKS 51G-231.57 được Cục Đăng kiểm xác định là xe Lexus LX570 nhưng trên hệ thống đăng kiểm lại là xe Toyota và trên hệ thống của Cục CSGT là xe Renault.
Ông Phạm Quốc Bình, Giám đốc Trung tâm đăng kiểm 29-05V Hà Nội cho rằng, trong vụ 32 xe sang làm giả giấy tờ để đăng kiểm, các đối tượng chủ yếu sử dụng giấy tờ giả như giấy công chứng quyết định thanh lý, bán đấu giá xe để làm thủ tục. Theo ông Bình, một số văn phòng công chứng hiện làm rất cẩu thả.
Theo ông Phạm Quốc Bình, Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm 29-05V Hà Nội, giữa hệ thống đăng kiểm (thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam) và hệ thống cấp biển số và đăng ký (tức Phòng Cảnh sát giao thông các tỉnh, thành phố) cần có sự liên thông cung cấp hệ thống dữ liệu xe cơ giới. Chẳng hạn, khi một xe được đăng ký mới, nghi hồ sơ có vấn đề, lực lượng đăng kiểm có thể truy cập vào hệ thống dữ liệu chung để tra cứu số khung số máy, biển số xe đó là xe gì…